Τι έδειξαν τα αποτελέσματα από το μεγάλο πείραμα που χρηματοδότησε η γερμανική κυβέρνηση. Τα συμπεράσματα και οι συστάσεις των επιστημόνων. Έχει αρχίσει ήδη η αναβάθμιση των συστημάτων αερισμού στα μουσεία και στους μεγάλους χώρους εκδηλώσεων της Γερμανίας.
Επιστήμονες στη Γερμανία προσκάλεσαν τον περασμένο Αύγουστο χιλιάδες ανθρώπους να παρακολουθήσουν μία συναυλία σε κλειστό χώρο. Στόχος ήταν να εξακριβωθεί αν και πως μπορεί να μεταδοθεί και να αναχαιτιστεί ο κορωνοϊός Covid-19. Τα αποτελέσματα του πειράματος αφήνουν ελπίδες ότι υπάρχει τρόπος να σωθούν από το lockdown οι πολιτιστικές εκδηλώσεις σε κλειστούς χώρους.
Όπως είπαν οι ερευνητές σε συνέντευξη Τύπου, παρουσιάζοντας τα αποτελέσματά του πειράματός τους, ορισμένα μέτρα μπορεί να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο να εξαπλωθεί ο νέος κορωνοϊός. Ανάμεσα σε αυτά συμπεριλαμβάνονται:
- Η υποχρεωτική χρήση μάσκας
- Τα επαρκή συστήματα αερισμού
- Η αποφυγή του συνωστισμού κατά την άφιξη και την αναχώρηση.
Την μελέτη διεξήγαγαν επιστήμονες από το κρατικό Πανεπιστήμιο Martin Luther του Halle-Wittenberg. Για τους σκοπούς του πειράματος, που ονομάστηκε RESTART-19, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την μεγάλη αρένα της Λειψίας (Leipzig Arena). Έχει χωρητικότητα 12.000 θεατών, αλλά εν προκειμένω συμμετείχαν σχεδόν 2.000 άτομα, ηλικίας 18 έως 50 ετών. Ο αριθμός αυτός ήταν σχεδόν ο μισός από εκείνον που προσδοκούσαν αρχικώς οι επιστήμονες. Και πάλι όμως ήταν πολύ μεγάλος, δεδομένων των συνθηκών.
Όλοι οι εθελοντές είχαν εξεταστεί για κορωνοϊό και ήσαν αρνητικοί. Η συναυλία διεξήχθη με τρεις διαφορετικούς τρόπους, με τους επιστήμονες να καταγράφουν δεδομένα. Τα δεδομένα αυτά χρησιμοποιήθηκαν στη συνέχεια για να γίνουν προσομοιώσεις σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές.
Οι θεατές φορούσαν υποχρεωτικώς προστατευτικές μάσκες προσώπου τύπου FFP2. Έφεραν επίσης έναν «ιχνηλάτη επαφών», μία ειδική συσκευή που κατέγραφε πότε και επί πόση ώρα δύο άτομα βρίσκονταν πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Επιπλέον, παρακολούθησαν τη συναυλία καθισμένοι.
Τρία σενάρια
Οι συμμετέχοντες στη συναυλία ακολούθησαν τρία διαφορετικά σενάρια, με διαφορές στην προσέλευση και στις θέσεις. Στο πρώτο σενάριο, όλοι κάθισαν ο ένας δίπλα στον άλλο, όπως συνηθιζόταν πριν από την πανδημία που έχει προκαλέσει ο κορωνοϊός. Στο δεύτερο σενάριο, κάθονταν με μικρή απόσταση ο ένας από τον άλλο. Και στο τρίτο, με μεγαλύτερη απόσταση μεταξύ τους.
Αφού γίνονταν οι απαιτούμενες προσαρμογές, οι συμμετέχοντες παρακολουθούσαν τη συναυλία. Το όλο πείραμα διήρκησε σχεδόν μία ημέρα.
Τα δεδομένα για τις επαφές και τις μετακινήσεις τους μεταφέρθηκαν στη συνέχεια σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Για τους δύο επόμενους μήνες οι ερευνητές πραγματοποιούσαν διάφορες προσομοιώσεις, για να υπολογίσουν την πιθανή εξάπλωση του κορωνοϊού υπό διάφορες συνθήκες. Μεταξύ άλλων, υπολόγισαν τι θα συνέβαινε αν τη συναυλία παρακολουθούσαν και 24 άτομα μολυσμένα με το νέο κορωνοϊό.
Όπως εξήγησε ο επικεφαλής της μελέτης καθηγητής Stefan Moritz, οι ερευνητές αναπαρήγαγαν ψηφιακά την αρένα και το υπάρχον σύστημα αερισμού τους. Ύστερα «σκόρπισαν» τους φορείς του κορωνοϊού ανάμεσα στους θεατές που παρακολουθούσαν τη συναυλία.
Επιπλέον, «άλλαξαν» και το σύστημα αερισμού, ώστε να καταγράψουν τις μετακινήσεις των αιωρούμενων σταγονιδίων και όταν ο αερισμός είναι φτωχός. Τα στοιχεία από τις προσομοιώσεις και τους αληθινούς θεατές στη συναυλία συνδυάστηκαν μεταξύ τους και εξήχθησαν συμπεράσματα.
Κρούσματα και συστάσεις
Κατ’ αρχάς, ανάμεσα στους ανθρώπους που παρακολούθησαν τη συναυλία δεν υπήρξε κανένα κρούσμα κορωνοϊού. Αυτό υποδηλώνει ότι οι μάσκες προστάτευσαν αποτελεσματικά τους θεατές. Επιπλέον, το πείραμα έδειξε ότι αν τηρούνται ορισμένα μέτρα, μπορούν να διεξάγονται με ασφάλεια εκδηλώσεις σε κλειστούς χώρους. Τα μέτρα που προτείνουν οι ερευνητές είναι τα εξής:
- Ο αριθμός των θεατών πρέπει να είναι μειωμένος σε σύγκριση με τη χωρητικότητα κάθε χώρου εκδηλώσεων
- Οι θεατές πρέπει να παρακολουθούν τις εκδηλώσεις καθισμένοι σε συγκεκριμένες θέσεις. Οι θέσεις αυτές πρέπει να απέχουν αρκετά μεταξύ τους. Επιπλέον πρέπει να είναι ονομαστικές.
- Πρέπει να είναι αυξημένες οι είσοδοι και έξοδοι από τους χώρους των εκδηλώσεων. Ειδάλλως οι θεατές θα συνωστίζονται κατά την προσέλευση και την αποχώρηση
- Η χρήση μάσκας πρέπει να είναι υποχρεωτική καθ’ όλη τη διάρκεια της συμμετοχής στην εκδήλωση. Η μάσκα δεν πρέπει κατ’ ανάγκην να είναι FFP2 (οι περισσότεροι συμμετέχοντες στη συναυλία της Λειψίας την βρήκαν ενοχλητική). Οι υφασμάτινες μάσκες είναι μια καλή εναλλακτική επιλογή
- Για να αποφευχθούν οι ευκαιρίες εξάπλωσης μολυσμένων σταγονιδίων, η κατανάλωση φαγητού και ποτού πρέπει να γίνεται μόνο στη θέση του θεατή
- Την τήρηση των μέτρων πρέπει να επιτηρεί ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό
- Το σύστημα αερισμού του χώρου πρέπει να είναι σύγχρονο και αποδοτικό. Οι ερευνητές συνιστούν να ελεγχθούν όλα τα συστήματα αερισμού στους πολιτιστικούς χώρους και να αντικατασταθούν τα πεπαλαιωμένα και ανεπαρκή.
Σημειώνεται πως ήδη η γερμανική κυβέρνηση έχει εγκρίνει πρόγραμμα ύψους 580 εκατομμυρίων δολαρίων, με το οποίο θα βελτιωθεί ο αερισμός σε μουσεία, θέατρα και άλλους χώρους.
Δεν είναι λύση το κλείσιμο του πολιτισμού
Για τους λάτρεις των συναυλιών και άλλων πολιτιστικών εκδηλώσεων, αυτού του είδους οι απαιτήσεις μοιάζουν δυσβάσταχτες. Ωστόσο ο Dr Michael Gekle, πρύτανης του Ιατρικού Πανεπιστημίου του Halle, τόνισε πως είναι προτιμότερο να ληθφούν μέτρα με βάση επιστημονικά δεδομένα παρά με βάση «πεποιθήσεις» και «απόψεις».
«Η πανδημία που έχει προκαλέσει ο κορωνοϊός δεν θα τελειώσει σύντομα», είπε. «Όλοι το ξέρουμε αυτό και πια πρέπει να το καταλάβει ο κόσμος. Έως ότου υπάρξει εμβόλιο και το κάνει επαρκές ποσοστό του πληθυσμού, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Το κλείσιμο του πολιτισμού δεν είναι η λύση στην πανδημία. Τα μέτρα είναι, αυτά τα απλά μέτρα που δυσκολεύουν μεν τη ζωή μας, αλλά της επιτρέπουν να συνεχίζεται έστω και μετ’ εμποδίων».
