Διαφραγματοκήλη: Τι είναι, πώς εκδηλώνεται και πώς αντιμετωπίζεται

Η διαφραγματοκήλη είναι μια παθολογική οντότητα, κατά την οποία μέρος του στομάχου «ανεβαίνει» στον θώρακα. Μολονότι η πάθηση είναι καλοήθης, μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές. Γι’ αυτό τον λόγο πρέπει να παρακολουθείται και πιθανώς να θεραπεύεται χειρουργικά.

Η διαφραγματοκήλη μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, εκδηλώνεται όμως κυρίως μετά τα 60 έτη. Είναι μια ανατομική ανωμαλία, όπου ένα μέρος του στομάχου διέρχεται στον θώρακα μέσω του οισοφάγειου τμήματος. Μπορεί να είναι προσωρινή ή μόνιμη. Υπάρχουν δύο τύποι κήλης:

Η ολισθαίνουσα. Αντιπροσωπεύει την συντριπτική πλειονότητα των διαφραγματοκηλών. Ορίζεται από το πέρασμα της γαστροοισοφαγικής συμβολής στο μεσοθωράκιο

Οι παραοισοφαγικές κήλες. Σε αυτές, η γαστροοισοφαγική συμβολή παραμένει στη θέση της αλλά μέρος του στομάχου (θόλος) ανέρχεται στο μεσοθωράκιο.

Μπορεί επίσης να παρασυρθούν και αλλά όργανα, όπως ο σπλήνας και το έντερο.

Που οφείλεται

Με το πέρασμα της ηλικίας οι σύνδεσμοι που κρατούν το στομάχι στη θέση του χαλαρώνουν. Άλλες αιτίες είναι η παχυσαρκία (το υπερβολικό βάρος επιτείνει την χαλάρωση των συνδέσμων) και το κάπνισμα.

Ποια είναι τα συμπτώματα

Η διαφραγματοκήλη συνήθως είναι είναι ασυμπτωματική και γίνεται τυχαία αντιληπτή κατά την διάρκεια μιας ενδοσκοπικής εξέτασης. Ωστόσο μερικές φορές προκαλεί  γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Προειδοποιητικά συμπτώματα είναι:

• Πόνος και κάψιμο οπισθοστερνικά
• Αίσθημα πλήρωσης (φούσκωμα)
• Επαναλαμβανόμενες ερυγές (ρεψίματα) ή λόξυγγας
• Παλινδρόμηση και έμετος με όξινη γεύση
• Δυσοσμία αναπνοής με κακή γεύση στο στόμα
• Κόπωση και αίσθημα δύσπνοιας
• Καρδιακές αρρυθμίες

Πώς διαγιγνώσκεται η διαφραγματοκήλη

Υπάρχουν πολλοί τρόποι προσέγγισης στη διάγνωση της διαφραγματοκήλης. Μπορεί να γίνει:

1. Απλή ακτινογραφία ύστερα από κατάποση βαρίου (σκεύασμα που περιέχει ιώδιο ορατό στις ακτινογραφίες). Η εξέταση αυτή είναι χρήσιμη στην διερεύνηση και μελέτη.
2. Ενδοσκοπική μελέτη (γαστροσκόπηση). Είναι χρήσιμη στη διερεύνηση οισοφάγου και στομάχου.
3. Αξονική τομογραφία ύστερα από κατάποση γαστρογραφίνης. Είναι εξέταση που μας επιτρέπει να διαγνώσουμε τον τύπο της διαφραγματοκήλης.

Οι πιθανές επιπλοκές

Μερικές φορές, η διαφραγματοκήλη μπορεί επιπλοκές που πρέπει να αντιμετωπίζονται γρήγορα. Οι μεγάλες διαφραγματοκήλες μπορεί να προκαλέσουν δυσφαγία (δυσκολία στην κατάποση) και εμέτους. Μπορεί επίσης να προκαλέσουν φλεγμονή του οισοφάγου (οισοφαγίτιδα) ή ακόμη και έλκη και να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου. Μπορεί να προκαλέσουν αιμορραγία που οδηγεί σε αναιμία.

Τέλος, η παραοισοφαγική διαφραγματοκήλη μπορεί να προκαλέσει συστροφή στομάχου, που είναι σοβαρή επιπλοκή.

Ποια είναι η θεραπεία

Η ενδεδειγμένη θεραπεία για τηυ διαφραγματοκήλη είναι η χειρουργική. Ωστόσο αυτή δεν είναι απαραίτητα συστηματική, ιδίως για τις ολισθαίνουσες διαφραγματοκήλες.

Η διαχείρηση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης στην ολισθαίνουσα διαφραγματοκήλη είναι απαραίτητη και είναι γενικά επαρκής για τον ασθενή. Συνταγογραφούνται φάρμακα της οικογένειας των αναστολέων αντλίας πρωτονίων για την μείωση της παλινδρόμησης οξέος.

Εάν η ολισθαίνουσα διαφραγματοκήλη είναι μικρότερη των 5 εκατοστών και δεν προκαλεί επιπλοκές, η επέμβαση δεν ενδείκνυται. Εάν η διαφραγματοκήλη είναι μεγάλη και τα συμπτώματα επιμένουν, τότε υπάρχει σημαντική ένδειξη για χειρουργική επέμβαση.

Όσον αφορά τις παραοισοφαγικές διαφραγματοκήλες, γι’ αυτές η χειρουργική θεραπεία είναι απαραίτητη. Κατά την διάρκεια της επέμβασης πρώτη μέριμνα είναι η επαναφορά του στομάχου στην θέση του, η σύγκλιση των σκελών του διαφράγματος και η κατασκευή μιας αντιπαλινδρομικής βαλβίδας. Η χειρουργική επέμβαση είναι μια αποτελεσματική θεραπεία με εκτιμώμενο ποσοστό επιτυχίας 90%, με πλήρη εξαφάνιση των συμπτωμάτων.

Ο Δρ. Σταμάτης Απέργης είναι διευθυντής χειρουργός στο Metropolitan Hospital

Φωτογραφία: iStock