Ανδρική γονιμότητα: Οκτώ παράγοντες που κάνουν κακό στο σπέρμα

Date:

«Ποιος πλήττεται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή, ο άνδρας ή η γυναίκα;», στο θεμελιώδες αυτό ερώτημα απάντησε ο κ. Κωνσταντίνος Σφακιανούδης, Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Ειδικός Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, κατά τη διάρκεια του 2ου διεθνούς συνεδρίου Eco-Ευ Ζην – «Οικογένεια και Περιβάλλον: Πυλώνες κοινωνικού πολιτισμού. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην οικογένεια» (15-16 Δεκεμβρίου 2022, Κωνσταντινούπολη/Χάλκη), που συνδιοργάνωσαν το Οικουμενικό Πατριαρχείο και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής (ΕΕΑΙ).

«Η απάντηση είναι, ο άνδρας. Όπως δείχνουν στατιστικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ο σημερινός άνδρας έχει 30% χαμηλότερη γονιμοποιητική ικανότητα από τον άνδρας της δεκαετίας του 1960. Κι αυτό δημιουργεί στον ΠΟΥ ένα βασικό πρόβλημα που έχει να κάνει με τα φυσιολογικά όρια του σπερμοδιαγράμματος», είπε.

Η υπογονιμότητα σήμερα επηρεάζει περίπου το 15% των ζευγαριών, παγκοσμίως, ενώ στο 50% των περιπτώσεων το πρόβλημα αποδίδεται στον ανδρικό παράγοντα. «Η ποιότητα του σπέρματος μειώνεται. Στην Ευρώπη, η ανδρική υπογονιμότητα ανέρχεται στο 7,5%», σύμφωνα με τον κ. Σφακιανούδη.

Η ποιότητα του ανδρικού σπέρματος παίζει σημαντικό ρόλο στη γονιμοποίηση και την ανάπτυξη του εμβρύου. «Χωρίς αυτό δε μπορούμε να προσδοκούμε σύλληψη», σύμφωνα με τον ειδικό, καθώς παράμετροι όπως: ο όγκος, η συγκέντρωση, η κινητικότητα, η μορφολογία και οι βλάβες στο DNA των σπερματοζωαρίων επηρεάζουν τις πιθανότητες γονιμοποίησης, την ποιότητα των εμβρύων και τα ποσοστά εγκυμοσύνης, ενώ είναι και προγνωστικός παράγοντας στην ανάπτυξη του εμβρύου σε έναν κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF).

Είναι πολλοί οι παράγοντες που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανδρική υπογονιμότητα, όπως συγγενείς ανωμαλίες, συγγενείς ανωμαλίες, ορμονικοί, επιγενετικοί, ιατρογενείς, ο τρόπος ζωής και το περιβάλλον.

«Όταν οι ειδικοί λαμβάνουν ιατρικό ιστορικό από ένα υπογόνιμο άνδρα η βασική ερώτηση είναι ‘τι δουλειά κάνετε;’ γιατί υπάρχουν δουλειές που είναι τοξικές. Ένας άνθρωπος που εξ επαγγέλματος εκτίθεται σε υψηλές θερμοκρασίες είναι επιρρεπής σε κακής ποιότητας σπέρμα. Το περιβάλλον, δηλαδή η ατμοσφαιρική ρύπανση, η θερμότητα, οι διάφορες χημικές ουσίες, οι συνθήκες εργασίας, επηρεάζουν την ποιότητα του σπέρματος», εξήγησε ο κ. Κωνσταντίνος Σφακιανούδης.

Η ταχεία εκβιομηχάνιση της σύγχρονης κοινωνίας και η υψηλή περιβαλλοντική ρύπανση στις δυτικές κοινωνίες έχουν συμβάλλει καθοριστικά στην αύξηση του επιπολασμού της ανδρικής υπογονιμότητας και της ποιότητας του σπέρματος σε πολλαπλά επίπεδα: τη σπερματογένεση, τη στερεοειδογένεση, τη λειτουργία των κυττάρων Sertoli και της επιδιδυμίδας και του αιματο-ορχικού φραγμού.

Αξίζει δε να σημειωθεί ότι η περιβαλλοντική ρύπανση ξεκινά να επιδρά αρνητικά στο ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα από το εμβρυϊκό στάδιο, δηλαδή όταν η μητέρα εκτίθεται σε ενδοκρινικούς διαταράκτες (φυτοφάρμακα, φθαλικές ενώσεις, βαρέα μέταλλα κ.α.) το αγόρι που θα γεννηθεί ενδεχομένως να έχει χαμηλό όγκο σπέρματος και συνολικό αριθμό σπερματοζωαρίων στην ενήλικη ζωή του.

Οι εχθροί του ανδρικού σπέρματος

Ο κ. Σφακιανούδης αναφερόμενος αναλυτικά στους περιβαλλοντικούς παράγοντες που κάνουν κακό στην ανδρική γονιμότητα εστίασε:

  • στις διοξίνες, που απορροφώνται από τον λιπώδη ιστό και αποθηκεύονται στο σώμα για 7-11 χρόνια. Η έκθεση σε διοξίνες έχει σχετιστεί με μειωμένη συγκέντρωση και κινητικότητα του σπέρματος, μειωμένο αριθμό σπερματοζωαρίων και διατάραξη των προτύπων μεθυλίωσης του DNA οδηγώντας σε επιγενετικές διαταραχές,
  • στα φυτοφάρμακα και ζιζανιοκτόνα, που προκαλούν βλάβη στα σπερματοζωάρια, μεταβολή της λειτουργίας των κυττάρων Sertoli ή Leydig, διαταραχή της ενδοκρινικής λειτουργίας – του θυρεοειδούς αδένα – συντελώντας σε ανδρική υπογονιμότητα,
  • στις φθαλικές ενώσεις, που εμπεριέχονται σε παιχνίδια, φαρμακευτικά προϊόντα, καλλυντικά, οικοδομικά και κατασκευαστικά υλικά, προϊόντα προσωπικής φροντίδας και τρόφιμα, και εισέρχονται στον οργανισμό μέσω της κατάποσης, της εισπνοής, από το δέρμα, και οι οποίες έχουν αντιανδρογονική δράση, αυξάνουν το οξειδωτικό στρες στα κύτταρα Leydig μειώνοντας τη σύνθεση της τεστοστερόνης, επηρεάζουν παραμέτρους του σπέρματος προκαλώντας υπογονιμότητα,
  • στα βαρέα μέταλλα, όπως το κάδμιο και το βάριο στο αίμα, ο μόλυβδος, το κάρδιο, το βάριο και το ουράνιο στο πλάσμα του σπέρματος, που συνεπάγονται αυξημένο κίνδυνο μειωμένης βιωσιμότητας του σπέρματος και πρόκληση μορφολογικών αλλοιώσεων,
  • στις δισφαινόλες, πρόκειται για προσμίξεις πλαστικού που προκαλούν βλάβη στο DNA του σπέρματος, μιτοχονδριακή δυσλειτουργία και εκφυλισμό, μειωμένη κινητικότητα του σπέρματος και αριθμό σπερματοζωαρίων, καθώς και αυξημένο κίνδυνο ανευπλοειδιών στο σπέρμα,
  • στους ενδοκρινικούς διαταράκτες, βιομηχανικές χημικές ουσίες και φυτοφάρμακα που μπορούν να εισχωρήσουν στο έδαφος και τα υπόγεια ύδατα και να εισέλθουν στην τροφική αλυσίδα, ενώ ορισμένα προϊόντα περιέχουν ή συσκευάζονται σε δοχεία που περιέχουν ενδοκρινικούς διαταράκτες, όπως χημικά οικιακής χρήσης, επεξεργασμένα υφάσματα, καλλυντικά, λοσιόν, προϊόντα με άρωμα, αλλά και επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να συσσωρεύουν ίχνη ενδοκρινικών διαταρακτών που προέρχονται από υλικά που χρησιμοποιούνται στην παρασκευή, επεξεργασία, μεταφορά και την αποθήκευση, η οικιακή σκόνη μπορεί να περιέχει μόλυβδο από οικοδομικά υλικά, ή έπιπλά που φθείρονται,
  • στη θερμότητα, καθώς η θερμοκρασία παίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρησης της φυσιολογικής σπερματογένεσης στους όρχεις. Μια αύξηση της θερμοκρασίας στο όσχεο κατά  1-1,5 βαθμών Κελσίου μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη παραγωγή σπέρματος και μορφολογικές ανωμαλίες του σπέρματος (ολιγοζωοσπερμία, αζωοσπερμία, τερατοσπερμία), ενώ η έκθεση στην ακτινοβολούμενη θερμότητα (εργαζόμενοι σε φούρνους, αρτοποιεία, εργοστάσια ηλεκτροσυγκόλλησης, ή κεραμικά, άτομα που εργάζονται σε κουζίνες, πλυντήρια, καταστήματα στεγνού καθαρισμού, οδηγοί) μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της θερμορυθμιστικής λειτουργίας του όσχεου επηρεάζοντας την ποιότητα του σπέρματος,
  • στον τρόπο ζωής, δηλαδή το σύνολο των συνηθειών που έχουν αποκτηθεί στο πέρασμα των ετών, η αυξημένη κατανάλωση καφέ, το κάπνισμα, η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, το αυξημένο στρες, η χρήση απαγορευμένων ουσιών, η αλόγιστη χρήση φαρμάκων και τα στενά ρούχα, συμβάλλουν αθροιστικά στην ανδρική υπογονιμότητα. Επίσης ο αυξημένος δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) επηρεάζει τη συγκέντρωση των σπερματοζωαρίων αλλά και τα επίπεδα των ορμονών του αναπαραγωγικού συστήματος.

Διαβάστε επίσης

Ο παράγοντας που βλάπτει σοβαρά τη γονιμότητα ανδρών και γυναικών

Η Νο1 μέθοδος για τη διατήρηση της γυναικείας γονιμότητας

[penci_related_posts title=”ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ:” number=”8″ style=”grid” align=”none” displayby=”cat” orderby=”random”]

Share post:

Subscribe

Popular

More like this
Related

Η μούχλα στο σπίτι μπορεί να προκαλέσει σοβαρή πνευμονοπάθεια

Τι είναι η πνευμονίτιδα από υπερευαισθησία και πόσο συχνά προκαλείται από τη μούχλα. Η μούχλα που συσσωρεύεται σε μπάνια, υπνοδωμάτια και κλιματιστικά μπορεί να προκαλέσει μία σοβαρή πνευμονοπάθεια η οποία αφήνει τους πάσχοντες με μόνιμα αναπνευστικά προβλήματα, προειδοποιούν επιστήμονες από τις ΗΠΑ. Σε μελέτη που πραγματοποίησαν διαπίστωσαν ότι σχεδόν ένα στα τέσσερα κρούσματα πνευμονίτιδας από

Ο ιός EBV που σχεδόν όλοι έχουμε κολλήσει, πενταπλασιάζει τον κίνδυνο καρκίνου

Υπολογίζεται ότι ποσοστό έως και 95% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι φορείς του συγκεκριμένου ιού. Ο ιός Έπσταϊν-Μπαρ (Epstein-Barr ή EBV) που σχεδόν όλοι έχουμε κολλήσει κάποια στιγμή στη ζωή μας, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο καρκίνου, αναφέρει διεθνής ομάδα επιστημόνων. Ο ιός αυτός μεταδίδεται εύκολα με το σάλιο και άλλα σωματικά υγρά. Συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα

Τορτελλίνι με πορτσίνι και σος κόκκινου κρασιού

ΥΛΙΚΑ 2 Χ 250 γρ. τορτελλίνι με πορτσίνι «Μιτσίδη» 1 κ. σ. μανιτάρια πορτσίνι, αποξηραμένα ½ φλ. νερό που κοχλάζει 2 κ. σ. βούτυρο, ανάλατο 2 σκελίδες σκόρδο 1 κ. γ. γεμάτο αλεύρι, φαρίνα «Μιτσίδη» 1 φλ. κρασί κόκκινο ¼ φλ. κουμανταρία ½ φλ. ζωμό κοτόπουλο «Μιτσίδη» ½ κ.γ. θυμάρι ½ κ.γ. μαύρο πιπέρι 2

Πίτα με παραδοσιακά λουκάνικα και chutney ντομάτας

Υλικά 500 γρ. χωριάτικο αλεύρι 1 κουταλάκι τσαγιού ζάχαρη 3 αυγά 11γρ. ξηρή μαγιά 50 γρ. ελαιόλαδο 135 γρ. νερό 175 γρ. παραδοσιακά λουκάνικα Πιτσιλιάς ή Παφίτικα 200 γρ. σπιτικό chutney ντομάτας ΕΚΤΕΛΕΣΗ Αφαιρούμε την εξωτερική μεμβράνη από τα λουκάνικα και τα ψιλοκόβουμε. Ανακατεύουμε μαζί το αλεύρι, τη ζάχαρη και τη μαγιά. Χτυπάμε σε ξεχωριστό

Ντόρα Μακρυγιάννη: Στο νοσοκομείο ΚΑΤ η ηθοποιός

Στο ΚΑΤ η ηθοποιός Ντόρα Μακρυγιάννη. Και μπορεί να μην αποκάλυψε τι της συνέβη όμως δημοσίευσε ένα στιγμιότυπο από το νοσοκομείο αναφέροντας τα καλύτερα για την φροντίδα που δέχθηκε. «Αν ποτέ χρειαστείτε Γενικό Χειρουργό και εφημερεύει το ΚΑΤ να μην το σκεφτείτε στιγμή. Ένα τεράστιο ευχαριστώ στον ιατρό Ιωάννη Κοτρογιάννη και σε όλη την ομάδα

Γεράσιμος Μιχελής: Έφυγε από τη ζωή ο κακός του «Παρά πέντε»!

Έφυγε από τη ζωή ο ηθοποιός Γεράσιμος Μιχελής, τον οποίο είχαμε γνωρίσει καλύτερα μέσα από τη σειρά «Παρά πέντε» Σήμερα το πρωί έγινε γνωστή η είδηση του θανάτου του μέσα από μια λιτή ανάρτηση στο Facebook. Γεράσιμος Μιχελής: Αγνώριστος 19 χρόνια μετά ο «κακός» του Παρά 5 - Τα γκρίζα μούσια & η απόσταση Όπως

Έκλεψαν αδημοσίευτη μουσική της Beyoncé έπειτα από διάρρηξη σε όχημα συνεργατών της

Η αδημοσίευτη μουσική της Beyoncé, τα σχέδια της περιοδείας της και άλλες «προσωπικές ευαίσθητες πληροφορίες» φέρεται να κλάπηκαν από ένα SUV στην Ατλάντα που συνδέεται με δύο μέλη της ομάδας της. Σύμφωνα με αναφορά της τοπικής αστυνομίας που εξασφάλισε η εφημερίδα New York Post, η κλοπή συνέβη στις 8 Ιουλίου, δύο ημέρες πριν από την

Πέθανε ο ηθοποιός Γεράσιμος Μιχελής – Έγινε γνωστός από τη σειρά «Παρά Πέντε»

Πέθανε ο ηθοποιός Γεράσιμος Μιχελής. Η θλιβερή είδηση έγινε γνωστή μέσα από τον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook. «Σήμερα το πρωί, ο αγαπημένος μας Γεράσιμος έφυγε “για ένα άλλο φως”… Θα ειδοποιήσουμε όλους τους φίλους για τον αποχαιρετισμό του», αναφέρεται σε ανάρτηση στον λογαριασμό του. «Με βαθιά θλίψη και με πίστη στη ζωοποιό Ανάσταση», η

Μελάνωμα χωρίς ήλιο: Ο αθέατος εχθρός του δέρματος

Μια μικρή, μαύρη κηλίδα ανάμεσα στα δάχτυλα των ποδιών. Ένα φαινομενικά ασήμαντο σημάδι που έπεισε την τότε 40χρονη δρομέα από την Αϊόβα, Jardon, να επισκεφτεί τον γιατρό της. Εκείνος την καθησύχασε ότι πιθανότατα «δεν είναι τίποτα», αλλά πρότεινε βιοψία για λόγους ασφάλειας. Δύο εβδομάδες αργότερα, το τηλεφώνημα που έλαβε ανέτρεψε τα πάντα: διαγνώστηκε με μελάνωμα

Ομόφωνα ένοχος ο Πέτρος Φιλιππίδης για 2 απόπειρες βιασμού

Ενδιαφεροντα ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΒΙΑΣΜΩΝ ΕΝΟΧΗ ΠΕΤΡΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ Ομόφωνα ένοχος ο Πέτρος Φιλιππίδης για 2 απόπειρες βιασμού Μέσα στη μέρα το δικαστήριο θα αποφασίσει για την ποινή που θα επιβάλλει στον ηθοποιό - Παρούσες στο δικαστήριο η Άννα - Μαρία Παπαχαραλάμπους και η Λένα Δροσάκη Τζωρτζίνα Φράγκου 15.07.2025 | 10:32 ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Την ομόφωνη ενοχή του Πέτρου Φιλιππίδη και

Ποια είναι η καλύτερη άσκηση για τον τύπο της προσωπικότητάς σας – Καλύτερο ταίριασμα, καλύτερα αποτελέσματα

Η δημιουργία νέων συνηθειών είναι δύσκολη υπόθεση, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για γυμναστική. Θέλει κατάλληλη ψυχολογική προσέγγιση και συνέπεια. Τι γίνεται όμως αν το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη πειθαρχίας αλλά το ότι διαλέγεις λάθος είδος άσκησης για τον χαρακτήρα σου; Πρόσφατη έρευνα δείχνει πως ο τύπος της προσωπικότητάς μπορεί να επηρεάζει όχι μόνο το

Σκάναραν το σώμα 100.000 ανθρώπων και αλλάζουν τη διάγνωση και τη θεραπεία

Βρετανοί επιστήμονες έκαναν μαγνητικές, ακτινογραφίες και υπερηχογραφήματα σε 100.000 εθελοντές. Με τη μεγαλύτερη λεπτομέρεια παρά ποτέ μπορούν πλέον οι επιστήμονες να μελετούν το ανθρώπινο σώμα, καθώς ολοκληρώθηκε η ολόσωμη απεικόνιση 100.000 ανθρώπων στη Βρετανία. Οι επιστήμονες που διεξάγουν το μεγαλύτερο πρόγραμμα απεικόνισης του ανθρώπινου σώματος, ανακοίνωσαν ότι πέτυχαν τον στόχο των 100.000 απεικονίσεων, μετά από