Ανδρική γονιμότητα: Οκτώ παράγοντες που κάνουν κακό στο σπέρμα

Date:

«Ποιος πλήττεται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή, ο άνδρας ή η γυναίκα;», στο θεμελιώδες αυτό ερώτημα απάντησε ο κ. Κωνσταντίνος Σφακιανούδης, Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Ειδικός Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, κατά τη διάρκεια του 2ου διεθνούς συνεδρίου Eco-Ευ Ζην – «Οικογένεια και Περιβάλλον: Πυλώνες κοινωνικού πολιτισμού. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην οικογένεια» (15-16 Δεκεμβρίου 2022, Κωνσταντινούπολη/Χάλκη), που συνδιοργάνωσαν το Οικουμενικό Πατριαρχείο και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής (ΕΕΑΙ).

«Η απάντηση είναι, ο άνδρας. Όπως δείχνουν στατιστικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ο σημερινός άνδρας έχει 30% χαμηλότερη γονιμοποιητική ικανότητα από τον άνδρας της δεκαετίας του 1960. Κι αυτό δημιουργεί στον ΠΟΥ ένα βασικό πρόβλημα που έχει να κάνει με τα φυσιολογικά όρια του σπερμοδιαγράμματος», είπε.

Η υπογονιμότητα σήμερα επηρεάζει περίπου το 15% των ζευγαριών, παγκοσμίως, ενώ στο 50% των περιπτώσεων το πρόβλημα αποδίδεται στον ανδρικό παράγοντα. «Η ποιότητα του σπέρματος μειώνεται. Στην Ευρώπη, η ανδρική υπογονιμότητα ανέρχεται στο 7,5%», σύμφωνα με τον κ. Σφακιανούδη.

Η ποιότητα του ανδρικού σπέρματος παίζει σημαντικό ρόλο στη γονιμοποίηση και την ανάπτυξη του εμβρύου. «Χωρίς αυτό δε μπορούμε να προσδοκούμε σύλληψη», σύμφωνα με τον ειδικό, καθώς παράμετροι όπως: ο όγκος, η συγκέντρωση, η κινητικότητα, η μορφολογία και οι βλάβες στο DNA των σπερματοζωαρίων επηρεάζουν τις πιθανότητες γονιμοποίησης, την ποιότητα των εμβρύων και τα ποσοστά εγκυμοσύνης, ενώ είναι και προγνωστικός παράγοντας στην ανάπτυξη του εμβρύου σε έναν κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF).

Είναι πολλοί οι παράγοντες που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανδρική υπογονιμότητα, όπως συγγενείς ανωμαλίες, συγγενείς ανωμαλίες, ορμονικοί, επιγενετικοί, ιατρογενείς, ο τρόπος ζωής και το περιβάλλον.

«Όταν οι ειδικοί λαμβάνουν ιατρικό ιστορικό από ένα υπογόνιμο άνδρα η βασική ερώτηση είναι ‘τι δουλειά κάνετε;’ γιατί υπάρχουν δουλειές που είναι τοξικές. Ένας άνθρωπος που εξ επαγγέλματος εκτίθεται σε υψηλές θερμοκρασίες είναι επιρρεπής σε κακής ποιότητας σπέρμα. Το περιβάλλον, δηλαδή η ατμοσφαιρική ρύπανση, η θερμότητα, οι διάφορες χημικές ουσίες, οι συνθήκες εργασίας, επηρεάζουν την ποιότητα του σπέρματος», εξήγησε ο κ. Κωνσταντίνος Σφακιανούδης.

Η ταχεία εκβιομηχάνιση της σύγχρονης κοινωνίας και η υψηλή περιβαλλοντική ρύπανση στις δυτικές κοινωνίες έχουν συμβάλλει καθοριστικά στην αύξηση του επιπολασμού της ανδρικής υπογονιμότητας και της ποιότητας του σπέρματος σε πολλαπλά επίπεδα: τη σπερματογένεση, τη στερεοειδογένεση, τη λειτουργία των κυττάρων Sertoli και της επιδιδυμίδας και του αιματο-ορχικού φραγμού.

Αξίζει δε να σημειωθεί ότι η περιβαλλοντική ρύπανση ξεκινά να επιδρά αρνητικά στο ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα από το εμβρυϊκό στάδιο, δηλαδή όταν η μητέρα εκτίθεται σε ενδοκρινικούς διαταράκτες (φυτοφάρμακα, φθαλικές ενώσεις, βαρέα μέταλλα κ.α.) το αγόρι που θα γεννηθεί ενδεχομένως να έχει χαμηλό όγκο σπέρματος και συνολικό αριθμό σπερματοζωαρίων στην ενήλικη ζωή του.

Οι εχθροί του ανδρικού σπέρματος

Ο κ. Σφακιανούδης αναφερόμενος αναλυτικά στους περιβαλλοντικούς παράγοντες που κάνουν κακό στην ανδρική γονιμότητα εστίασε:

  • στις διοξίνες, που απορροφώνται από τον λιπώδη ιστό και αποθηκεύονται στο σώμα για 7-11 χρόνια. Η έκθεση σε διοξίνες έχει σχετιστεί με μειωμένη συγκέντρωση και κινητικότητα του σπέρματος, μειωμένο αριθμό σπερματοζωαρίων και διατάραξη των προτύπων μεθυλίωσης του DNA οδηγώντας σε επιγενετικές διαταραχές,
  • στα φυτοφάρμακα και ζιζανιοκτόνα, που προκαλούν βλάβη στα σπερματοζωάρια, μεταβολή της λειτουργίας των κυττάρων Sertoli ή Leydig, διαταραχή της ενδοκρινικής λειτουργίας – του θυρεοειδούς αδένα – συντελώντας σε ανδρική υπογονιμότητα,
  • στις φθαλικές ενώσεις, που εμπεριέχονται σε παιχνίδια, φαρμακευτικά προϊόντα, καλλυντικά, οικοδομικά και κατασκευαστικά υλικά, προϊόντα προσωπικής φροντίδας και τρόφιμα, και εισέρχονται στον οργανισμό μέσω της κατάποσης, της εισπνοής, από το δέρμα, και οι οποίες έχουν αντιανδρογονική δράση, αυξάνουν το οξειδωτικό στρες στα κύτταρα Leydig μειώνοντας τη σύνθεση της τεστοστερόνης, επηρεάζουν παραμέτρους του σπέρματος προκαλώντας υπογονιμότητα,
  • στα βαρέα μέταλλα, όπως το κάδμιο και το βάριο στο αίμα, ο μόλυβδος, το κάρδιο, το βάριο και το ουράνιο στο πλάσμα του σπέρματος, που συνεπάγονται αυξημένο κίνδυνο μειωμένης βιωσιμότητας του σπέρματος και πρόκληση μορφολογικών αλλοιώσεων,
  • στις δισφαινόλες, πρόκειται για προσμίξεις πλαστικού που προκαλούν βλάβη στο DNA του σπέρματος, μιτοχονδριακή δυσλειτουργία και εκφυλισμό, μειωμένη κινητικότητα του σπέρματος και αριθμό σπερματοζωαρίων, καθώς και αυξημένο κίνδυνο ανευπλοειδιών στο σπέρμα,
  • στους ενδοκρινικούς διαταράκτες, βιομηχανικές χημικές ουσίες και φυτοφάρμακα που μπορούν να εισχωρήσουν στο έδαφος και τα υπόγεια ύδατα και να εισέλθουν στην τροφική αλυσίδα, ενώ ορισμένα προϊόντα περιέχουν ή συσκευάζονται σε δοχεία που περιέχουν ενδοκρινικούς διαταράκτες, όπως χημικά οικιακής χρήσης, επεξεργασμένα υφάσματα, καλλυντικά, λοσιόν, προϊόντα με άρωμα, αλλά και επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να συσσωρεύουν ίχνη ενδοκρινικών διαταρακτών που προέρχονται από υλικά που χρησιμοποιούνται στην παρασκευή, επεξεργασία, μεταφορά και την αποθήκευση, η οικιακή σκόνη μπορεί να περιέχει μόλυβδο από οικοδομικά υλικά, ή έπιπλά που φθείρονται,
  • στη θερμότητα, καθώς η θερμοκρασία παίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρησης της φυσιολογικής σπερματογένεσης στους όρχεις. Μια αύξηση της θερμοκρασίας στο όσχεο κατά  1-1,5 βαθμών Κελσίου μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη παραγωγή σπέρματος και μορφολογικές ανωμαλίες του σπέρματος (ολιγοζωοσπερμία, αζωοσπερμία, τερατοσπερμία), ενώ η έκθεση στην ακτινοβολούμενη θερμότητα (εργαζόμενοι σε φούρνους, αρτοποιεία, εργοστάσια ηλεκτροσυγκόλλησης, ή κεραμικά, άτομα που εργάζονται σε κουζίνες, πλυντήρια, καταστήματα στεγνού καθαρισμού, οδηγοί) μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της θερμορυθμιστικής λειτουργίας του όσχεου επηρεάζοντας την ποιότητα του σπέρματος,
  • στον τρόπο ζωής, δηλαδή το σύνολο των συνηθειών που έχουν αποκτηθεί στο πέρασμα των ετών, η αυξημένη κατανάλωση καφέ, το κάπνισμα, η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, το αυξημένο στρες, η χρήση απαγορευμένων ουσιών, η αλόγιστη χρήση φαρμάκων και τα στενά ρούχα, συμβάλλουν αθροιστικά στην ανδρική υπογονιμότητα. Επίσης ο αυξημένος δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) επηρεάζει τη συγκέντρωση των σπερματοζωαρίων αλλά και τα επίπεδα των ορμονών του αναπαραγωγικού συστήματος.

Διαβάστε επίσης

Ο παράγοντας που βλάπτει σοβαρά τη γονιμότητα ανδρών και γυναικών

Η Νο1 μέθοδος για τη διατήρηση της γυναικείας γονιμότητας

[penci_related_posts title=”ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ:” number=”8″ style=”grid” align=”none” displayby=”cat” orderby=”random”]

Share post:

Subscribe

Popular

More like this
Related

Καύσωνας: Προσέξτε που αφήνετε τα φάρμακά σας, συνιστά ο βρετανικός οργανισμός φαρμάκων

Οι κίνδυνοι σε αυτοκίνητα, τσάντες και τσέπες. Πώς μπορούμε να τα έχουμε με ασφάλεια μαζί μας. Πρακτικές συμβουλές για την προστασία των φαρμάκων από την έντονη ζέστη εξέδωσε ο βρετανικός οργανισμός φαρμάκων, καθώς η Ευρώπη μαστίζεται από πρωτοφανή κύματα καύσωνα. Οι υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να αλλοιώσουν τα φάρμακα και να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητά τους, τονίζει

Αθηνά Οικονομάκου: Το απόλυτο fashion icon του καλοκαιριού – Τα beach looks που ξεχωρίζουν!

Η Αθηνά Οικονομάκου αποτελεί μια από τις πιο καλοντυμένες Ελληνίδες celebrities, ειδικά όταν πρόκειται για καλοκαιρινές εμφανίσεις. Η γνωστή ηθοποιός και επιχειρηματίας συνδυάζει πάντα τη μόδα με την άνεση, επιλέγοντας κομμάτια που αναδεικνύουν τη θηλυκότητά της και ακολουθούν τις τάσεις της εποχής. Οικονομάκου - Τσερέλα: Μετά τη Σικελία με τα παιδιά της Αθηνάς, διακοπές για

Ο Stan Αντιπαριώτης μάς καλεί να «πάρουμε την ευθύνη»

O Stan επανακυκλοφορεί μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες των τελευταίων χρόνων και μας καλεί να… πάρουμε όλη την ευθύνη. Ο τραγουδοποιός παρουσιάζει την ανανεωμένη εκδοχή του «Παίρνω την ευθύνη», ενός τραγουδιού που είχε γράψει πριν περίπου 12 χρόνια, και γνωρίσαμε τραγουδιστικά από τον Δημήτρη Καραδήμο, και που έχει αγαπηθεί από το κοινό. Stan: «Ένιωσα άβολα

Γιατρός στις ΗΠΑ απαλλάχθηκε από τις κατηγορίες καταστροφής εμβολίων κατά της COVID-19 και έκδοσης ψευδών πιστοποιητικών εμβολιασμού

Η αμερικανίδα υπουργός Δικαιοσύνης Παμ Μπόντι διέταξε χθες Σάββατο να μπει στο αρχείο η ποινική δίωξη σε βάρος γιατρού ο οποίος ήταν αντιμέτωπος με την κατηγορία της καταστροφής εμβολίων κατά της COVID-19 και της έκδοσης ψευδών πιστοποιητικών εμβολιασμού. Ο τερματισμός της ποινικής δίωξής του, εν μέσω δίκης, κατόπιν αιτήματος βουλεύτριας της σκληρής δεξιάς, εγγράφεται στην

Ιωάννα Τούνη: Η νέα αιχμηρή της ανάρτηση από τη Μύκονο

ΚΟΣΜΟΣ 1 λ. πριν Νέο παράθυρο Ιρανός κατηγορείται για παράνομη εξαγωγή εξελιγμένου ηλεκτρονικού εξοπλισμού σιδηροδρομικών εφαρμογών από τις ΗΠΑ ΕΛΛΑΔΑ 3 λ. πριν Νέο παράθυρο Σοβαρό ατύχημα στο Κολωνάκι: Λύθηκε το χειρόφρενο στο τζιπ – Συνελήφθη ο οδηγός, 11 τραυματίες στο ΚΑΤ ΚΟΣΜΟΣ 11 λ. πριν Νέο παράθυρο Γιατρός στις ΗΠΑ απαλλάχθηκε από τις κατηγορίες

Η Ισπανία επιτρέπει τη δωρεά οργάνων σε άτομα με AIDS

Η Ισπανία έκανε ένα ιστορικό βήμα στον τομέα των μεταμοσχεύσεων καταργώντας τον κανονισμό του 1987 που απαγόρευε τη δωρεά οργάνων σε άτομα με AIDS (HIV). Η απόφαση αυτή, που ανακοινώθηκε από την υπουργό Υγείας Μόνικα Γκαρθία τον Δεκέμβριο του 2024 κατά τη διάρκεια της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του AIDS, τέθηκε επίσημα σε ισχύ τη Δευτέρα

Ζέτα Δούκα: «Απολύτως ικανοποιημένη» – Η ανακοίνωση των δικηγόρων μετά την καταδικαστική απόφαση για τον Γιώργο Κιμούλη

Μετά από πολύμηνη δικαστική διαμάχη, ο ηθοποιός Γιώργος Κιμούλης κρίθηκε ένοχος για ηθική αυτουργία σε ψευδή κατάθεση. Η Ζέτα Δούκα δηλώνει «απολύτως ικανοποιημένη από τη δίκαιη αυτή δικαστική εξέλιξη» μέσω των πληρεξούσιων δικηγόρων, Γιώργου Γεραρή και Άρτεμη Διαλυνά που εξέδωσαν ανακοίνωση μετά την απόφαση του δικαστηρίου. «Μετά από μια μακρά και επίπονη διαδικασία ενώπιον του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών

Δέρμα: Τα καθημερινά φάρμακα που αυξάνουν την ευαισθησία του στον ήλιο

Η φωτοευαισθησία μπορεί να εκδηλωθεί από φάρμακα που αλείφονται στο δέρμα ή λαμβάνονται από το στόμα ή με έγχυση. Οι υπαίθριες δραστηριότητες στον ήλιο, όπως το περπάτημα, το κολύμπι, ακόμα και μια απλή βόλτα στην πόλη, είναι συνήθως ευχάριστες για μικρούς και μεγάλους. Όταν όμως κάποιος παίρνει φάρμακα, η έκθεση στον ήλιο μπορεί να κρύβει

Σύφιλη και βλεννόρροια: Αυξάνονται τα κρούσματα στην Ελλάδα, ποιες είναι οι αιτίες

Τα ύποπτα συμπτώματα που πρέπει να κινητοποιήσουν τους ασθενείς και η αξία του προληπτικού ελέγχου. Μεγάλη έξαρση παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στα περιστατικά με σύφιλη σε Ελλάδα και Ευρώπη, με το καλοκαίρι να είναι η κατ’ εξοχήν εποχή όπου αυξάνεται δραματικά ο κίνδυνος μόλυνσης. Πρόσφατη μελέτη του Νοσοκομείου «Ανδρέας Συγγρός» αποκαλύπτει ότι στη διάρκεια της

Τηλεακτινολογία: Αυξημένη ανάγκη για εξ αποστάσεως εκτίμηση των απεικονιστικών εξετάσεων

Πώς προκύπτει η ανάγκη για ένταξή της στο σύστημα Υγείας και γιατί είναι απαραίτητο το θεσμικό πλαίσιο. Επιτακτική ανάγκη να θεσπιστεί θεσμικό πλαίσιο για την Τηλεακτινολογία στη χώρα μας δημιουργεί η έλλειψη ιατρών ακτινολόγων και οι αυξημένες ανάγκες για διαγνωστική απεικόνιση 24 ώρες το 24ωρο, σε καθημερινή βάση. Το θεσμικό πλαίσιο πρέπει να καταρτιστεί με

Πόση ώρα να μένουμε στον ήλιο για να έχουμε αρκετή βιταμίνη D

Τι έχουν δείξει οι έως τώρα μελέτες για την απαραίτητη διάρκεια έκθεσης. Η αλήθεια για τα αντηλιακά και τη βιταμίνη. Ο ήλιος είναι η κύρια πηγή βιταμίνης D για τον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά πόση ώρα πρέπει να εκθέτουμε το δέρμα μας σε αυτόν για να παράγει επαρκείς ποσότητες; Η απάντηση εξαρτάται από πολλούς και διαφορετικούς