Οι βιταμίνες και τα μέταλλα αποτελούν ένα σπουδαίο κεφάλαιο για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Πρόκειται για ουσίες που βρίσκονται στις τροφές, όπου εκτελούν εκατομμύρια ρόλους στο σώμα. Είναι απαραίτητα για:
- Την μετατροπή της τροφής σε ενέργεια
- Την σύνθεση και ανάπλαση του δέρματος, των μυών και των οστών
- Την παραγωγή του DNA, των πρωτεϊνών και των ενζύμων
- Την υποστήριξη της κυτταρικής ανάπτυξης και της αναπαραγωγής
Αποκαλούνται μικροθρεπτικά συστατικά και ο λόγος είναι το σώμα μας τα χρειάζεται σε πολύ μικρές ποσότητες.
Επιπτώσεις ελλείψεων βιταμινών
Σε περίπτωση ανεπάρκειας παρατηρούνται αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Σε μικρή έλλειψη μπορεί να προκληθούν συμπτώματα:
- Ατονίας
- Εκνευρισμού
- Υπνηλίας
- Άγχους
- Μειωμένης ενεργητικότητας
- Κακής διάθεσης
- Ευαισθησία σε κρυολογήματα
- Έλλειψη συγκέντρωσης
- Παχυσαρκία
Σε πιό σοβαρές ελλείψεις μπορεί να προκληθούν και χρόνια προβλήματα όπως:
Ραχίτιδα
Οφείλεται σε ανεπάρκεια της Βιταμίνης Α . Μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από μαλακό, αδύναμο οστό που μπορεί να οδηγήσει σε σκελετικές παραμορφώσεις.
Οστεοπόρωση
Συνδυασμός από βιταμίνη D, K ασβέστιο (Ca), φώσφορο και μαγνήσιο μπορούν να προστατευόσουν τα οστά από την συγκεκριμένη νόσο.
Γενετικές ανωμαλίες
Η λήψη συμπληρωμάτων φυλλικού οξέος( Βιταμίνη Β9) στην αρχή της εγκυμοσύνης βοηθάει στην πρόληψη του εγκεφάλου και της σπονδυλικής στήλης από γενετικές ανωμαλίες.
Η βασική διαφορά των βιταμινών από τα μέταλλα είναι ότι οι περισσότερες μπορούν να αλλοιωθούν από την θερμότητα και το οξυγόνο σε αντίθεση με τα μέταλλα. Αυτό καθιστά τις περισσότερες βιταμίνες ευαίσθητες στο μαγείρεμα αλλά και στον τρόπο αποθήκευσης.
Κατηγορίες βιταμινών
Λιποδιαλυτές βιταμίνες (Α,D,E,K. )
Βρίσκονται κυρίως στα λιπαρά τρόφιμα όπως το ζωικό λίπος, βούτυρο, λάδι, γαλακτοκομικά, τα λιπαρά και το ψάρι.
Υδατοδιαλυτές βιταμίνες (Β , C )
Βρίσκονται στα φρούτα, λαχανικά όσπρια, κρέας , ξηρούς καρπούς, μαγιά μπύρας και δημητριακά ολικής.
Οι βιταμίνες είναι απαραίτητες για τα παρακάτω:
- Σχηματισμό και διατήρηση υγιών ιστών
- Λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος
- Ρύθμιση του μεταβολισμού
- Απορρόφηση θρεπτικών συστατικών
- Διατήρηση του νευρικού συστήματος
- Αντιοξειδωτική δράση
Μέταλλα
Τα μέταλλα από την άλλη (ασβέστιο, φωσφόρος, νάτριο, χλώριο, μαγνήσιο, κάλιο, θείο) βρίσκονται στο κρέας, το κοτόπουλο, τα δημητριακά, τα ψάρια, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα λαχανικά και τα φρούτα (κυρίως αποξηραμένα).
Συμβάλλουν στη δύναμη και δομή των οστών, την μετάδοση νευρικών ερεθισμών, την ρύθμιση του pH του σώματος, την μεταφορά του οξυγόνου, την ρύθμιση της ισορροπίας των υγρών του σώματος και στην λειτουργία του μεταβολισμού.
Ένα σημαντικό γεγονός που καθιστά τα μικροθρεπτικά συστατικά σημαντικά είναι ότι ανθρώπινος οργανισμός δεν μπορεί να τα συνθέσει από μόνος του και έτσι τα προσλαμβάνει από την τροφή ή και από συμπληρώματα διατροφής.
Συμπληρώματα ορίζονται οι συμπυκνωμένες τροφές που έχουν σκοπό να συμπληρώσουν τη διατροφή μας με απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Στόχο έχουν την προαγωγή της υγείας και την πρόληψη ασθενειών.
Έρευνες στον γενικό πληθυσμό καταγράφουν διατροφικές ελλείψεις πολλών θρεπτικών στοιχείων. Σε Αμερικανούς ενήλικες έχει παρατηρηθεί μείωση της βιταμίνης Α και Ε καθώς, επίσης και σε σπουδαία μικροθρεπτικά στοιχεία απαραίτητα για τη λειτουργία του οργανισμού.
Ένα βασικό ερώτημα που προβληματίζει το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων είναι αν τελικά η διατροφή μας μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του οργανισμού σε μικροθρεπτικά στοιχεία. Η απάντηση είναι πολύπλοκη καθώς φαίνεται ότι ένα πολύ μικρό ποσοστό ανθρώπων τρέφεται επαρκώς.
Το βέβαιο είναι σύμφωνα με πληθώρα μελετών ότι η διατροφή σύμφωνα με το Μεσογειακό μοντέλο σε συνδυασμό με την συστηματική άσκηση, αποτελούν στοιχεία που διασφαλίζουν τις σωματικές και τις γνωστικές ικανότητες και κάνουν τη ζωή δυνατή και ευχάριστη.
Βιταμίνες & μέταλλα, η μακροζωία στο πιάτο μας… | -.
