Αρχίζει η ευρεία διάθεσή της στη Βρετανία. Τι μπορεί να παράσχει στις γυναίκες με κληρονομικότητα.
Μία νέα εξέταση που ανιχνεύει τον καρκίνο των ωοθηκών στις γυναίκες υψηλού κινδύνου για την ανάπτυξή του, άρχισε να προσφέρεται ευρέως από τα δημόσια νοσοκομεία του βρετανικού Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS).
Η εξέταση προορίζεται για τις γυναίκες που φέρουν μεταλλαγμένα γονίδια BRCA1 ή BRCA2. Τα γονίδια αυτά σχετίζονται με σημαντικά αυξημένες πιθανότητες αναπτύξεως καρκίνου των ωοθηκών, αλλά και του μαστού. Είναι κληρονομικά και ανευρίσκονται σε γυναίκες με ισχυρό οικογενειακό ιστορικό αυτών των μορφών καρκίνου.
Τα γονίδια BRCA έγιναν παγκοσμίως γνωστά το 2013, όταν η διάσημη αμερικανίδα ηθοποιός Αντζελίνα Τζολί ανακοίνωσε ότι υποβλήθηκε σε διπλή μαστεκτομή επειδή ήταν φορέας.
Υπολογίζεται ότι μία γυναίκα που φέρει μεταλλαγμένο ογκογονίδιο BRCA1 έχει 44% πιθανότητες να αναπτύξει καρκίνο των ωοθηκών κάποια στιγμή στη ζωή της. Αντίστοιχα, αν φέρει το BRCA2, ο κίνδυνος είναι 17%. Στις γυναίκες χωρίς τέτοιου είδους γονίδια, ο κίνδυνος είναι 1,1%, σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου (ACS).
Στις γυναίκες με γονίδια BRCA συχνά συνιστάται προληπτική αφαίρεση των ωοθηκών και των ωαγωγών (σαλπίγγων) για να προστατευθούν από τον καρκίνο. Ωστόσο η συνέπεια είναι πρόωρη εμμηνόπαυση και αδυναμία τεκνοποίησης στο μέλλον με φυσικό τρόπο. Έτσι, πολλές νεαρές γυναίκες καθυστερούν την επέμβαση.
Η νέα εξέταση
Η νέα εξέταση λέγεται Roca και ουσιαστικά είναι ένας αλγόριθμος. Υπολογίζει πόσες πιθανότητες έχει μία γυναίκα να αναπτύξει καρκίνο των ωοθηκών με βάση:
- Τα επίπεδα μιας πρωτεΐνης που λέγεται CA125 στο αίμα της
- Την ηλικία της (συνιστάται για γυναίκες ηλικίας άνω των 35 ετών)
- Τα μεταλλαγμένα γονίδια BRCA που φέρει
- Το στάδιο της εμμηνόπαυσης στο οποίο βρίσκεται
Η εξέταση συνιστάται να γίνεται τρεις φορές τον χρόνο (κάθε 4 μήνες). Μελέτες έχουν δείξει ότι η τακτική παρακολούθηση των επιπέδων της πρωτεΐνης CA125, σε συνδυασμό με τις άλλες παραμέτρους, μπορεί να μειώσει κατά το ήμισυ τον κίνδυνο να διαγνωστεί ο καρκίνος των ωοθηκών σε προχωρημένο στάδιο.
Υπολογίζεται πως όταν ο καρκίνος αυτός ανιχνεύεται σε αρχικό στάδιο, έχει 92% πιθανότητες ιάσεως. Όταν όμως ανιχνεύεται όταν έχει εξελιχθεί πολύ, οι πιθανότητες μειώνονται σημαντικά.
Πώς συμβάλλει στη διάγνωση
«Μετά τις 2-3 πρώτες καταγραφές του CA125, ο αλγόριθμος αποκομίζει μια αξιόπιστη ιδέα για το τι είναι φυσιολογικό για κάθε γυναίκα ξεχωριστά», εξήγησε ο Dr. Adam Rosenthal, καθηγητής Πρόληψης Γυναικολογικών Καρκίνων στο University College του Λονδίνου (UCL).
«Εάν και όταν υπάρξει σοβαρή αύξηση, η γυναίκα θα κληθεί να υποβληθεί σε απεικονιστικές εξετάσεις και να παράσχει λεπτομερείς πληροφορίες για τα συμπτώματά της», πρόσθεσε.
Αν όλα βγουν φυσιολογικά και το CA125 εξακολουθήσει να είναι υψηλό, συνιστάται διερευνητική επέμβαση στις ωοθήκες, συνέχισε. Με αυτό τον τρόπο ανιχνεύονται οι όγκοι των ωοθηκών όταν ακόμα είναι μικροί και κατά κανόνα ασυμπτωματικοί. Σε τέτοια περίπτωση αφαιρούνται με λιγότερο εκτεταμένη χειρουργική επέμβαση, απ’ ό,τι αν ήταν μεγαλύτεροι. Μπορεί επίσης να χρειασθούν λιγότερες πρόσθετες θεραπείες για να θεραπευτούν πλήρως.
Φωτογραφία: iStock
