Αδελφές Μιραμπάλ: Οι πεταλούδες που τα έβαλαν με τη δικτατορία
–
‘Τρουχίγιο: Κι αν στείλω τους ανθρώπους μου να σε κατακτήσουν;
Μινέρβα: Κι αν εγώ κατακτήσω τους ανθρώπους σου;”
(Απόσπασμα από το βιβλίο του Miguel A. Garcia «Tres Heroínas y un Tirano»).
–
Στις 25 Νοεμβρίου 1960 δολοφονούνται έπειτα από εντολές του δικτάτορα Τρουχίγιο οι αδελφές Μιραμπάλ. Ο θάνατός τους υπήρξε η αφορμή να καθιερωθεί αυτή η ημέρα ως η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, αρχικά από οργανώσεις υπέρ των δικαιωμάτων της γυναίκας και το 1993 από τον ΟΗΕ, ενώ οι ίδιες οι αδελφές Μαριμπάλ αποτελούν σύμβολο για τις γυναίκες που έχουν κακοποιηθεί. Κι αυτό γιατί, όπως θα δούμε παρακάτω, υπέστησαν διάφορες μορφές κακοποίησης μέχρι τον θανάτο τους.
Ποιές ήταν οι αδελφές Μιραμπάλ
Πρόκειται για τέσσερις αδελφές, τη Μινέρβα (María Argentina Minerva Mirabal Reyes), την Πάτρια (Patria Mercedes Mirabal Reyes), τη Μαρία Τερέσα (Antonia María Teresa Mirabal Reyes) και την Ντέντε (Bélgica Adela Mirabal Reyes), οι οποίες ζούσαν στον Άγιο Δομίνικο την εποχή που κυβερνούσε ο δικτάτορας Τρουχίγιο. Προέρχονταν από έυπορη οικογένεια κι έτσι είχαν όλες την ευκαιρία να μορφωθούν σε αντίθεση με τις περισσότερες γυναίκες της εποχής τους. Οι τρεις από τις τέσσερεις μάλιστα (εκτός από τη Ντέντε) έλαβαν και πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Τα κορίτσια μεγάλωσαν σε μία εποχή που στον Άγιο Δομίνικο επικρατούσε ο φόβος, αφού ο Τρουχίγιο εφάρμοζε διάφορες τακτικές, για να τρομοκρατεί τον λαό, ώστε να μην υπάρχει αντίσταση. Συγκεκριμένα, είχε δημιουργήσει μία μυστική αστυνομία, της οποίας ο ρόλος ήταν να εκφοβίζει τον λαό και να ελέγχει τα ΜΜΕ και τους πλούσιους επιχειρηματίες σε όλη τη χώρα. Φυσικά, τα βασανιστήρια, οι «εξαφανίσεις» και οι εκτελέσεις ήταν καθημερινό φαινόμενο. Οι ιστορίες σχετικά με τα βασανίστηρια που είχαν υποστεί φίλοι και μέλη της οικογένειας των Μιραμπάλ, σε συνδυασμό με την πολιτική δράση του θείου τους ενάντια στον Τρουχίγιο επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό τα κορίτσια και περισσότερο τη Μινέρβα.
Ο Ράφαελ Τρουχίγιο.
Εκτός όλων των άλλων εγκλημάτων του, ο Τρουχίγιο ήταν γνωστός για την αδυναμία του στα νεαρά κορίτσια και πολλές φορές έβαζε τους ανθρώπους του να ψάχνουν για όμορφα κορίτσια (πολύ) μικρής ηλικίας, τα οποία απήγαγε και βίαζε. Μία ανάλογη περίπτωση ήταν και αυτή της Μινέρβα. Λόγω του γεγονότος ότι οι Μιραμπάλ ήταν μία εύπορη οικογένεια, ο Τρουχίγιο προτίμησε να τους καλέσει σε ένα πάρτι του και εκεί να κάνει γνωστές τις προθέσεις του στη Μινέρβα. Όταν εκείνη αρνήθηκε, ο Τρουχίγιο την πίεσε με αποτέλεσμα να τον χαστουκίσει και να φύγει με την οικογένειά της από το πάρτι. Ο Τρουχίγιο εκμεταλλεύτηκε την αποχώρησή τους, για να κατηγορήσει την οικογένεια ότι τον προσέβαλε φεύγοντας νωρίς από το πάρτι του και προχώρησε στη φυλάκισή τους. Ωστόσο, οι γυναίκες και οι σύζυγοί τους αφέθηκαν ελεύθεροι λίγο αργότερα λόγω των ισχυρών διασυνδέσεων των Μιραμπάλ.
Από τότε ο Τρουχίγιο αποφάσισε να εκδικηθεί τη Μινέρβα, καθώς δεν μπορούσε να ανεχθεί αυτή την απόρριψη. Έτσι, όταν η Μινέρβα τελείωσε τη νομική, δεν εγκρίθηκε η άδεια ασκήσεως του επαγγέλματός της, με αποτέλεσμα να μην μπορέσει να εργαστεί ως δικηγόρος ποτέ. Εκτός από την ίδια τη Μινέρβα όμως, ο Τρουχίγιο έβαλε στο στόχαστρο όλη την οικογένεια Μιραμπάλ. Λίγο καιρό αργότερα, κράτησε σε ομηρία τη Μινέρβα και τη μητέρα της σε ένα ξενοδοχείο και σε αντάλλαγμα για την ελευθερία τους, ζητούσε να υποκύψει η Μινέρβα στις ορέξεις του. Εκείνη αρνήθηκε και πάλι και τελικά οι δύο γυναίκες κατάφεραν να αποδράσουν. Ο Τρουχίγιο συνέχισε να καταδιώκει την οικογένεια, καταστρέφοντας την περιουσία τους και καταγράφωντας κάθε κίνηση όλων των μελών. Η οργή των Μιραμπάλ εναντίον του όλο και δυνάμωνε, ώσπου, έπειτα από μία αποτυχημένη προσπάθεια δολοφονίας του από κάποιους εξόριστους Δομινικανούς, αποφάσισαν να αναλάβουν ενεργό δράση. Έτσι, στην κουζίνα της Μινέρβα ετοίμαζαν φυλλάδια κατά του Τρουχίγιο και αυτοσχέδια όπλα. Στην ομάδα συμμετείχαν οι τρεις αδελφές εκτός από την Ντεντέ που της το είχε απαγορέψει ο άνδρας της (!) και οι σύζυγοί τους. Μάλιστα, οι τρεις αδελφές ήταν γνωστές στο αντιστασιακό κίνημα με το ψευδώνυμο «Las Mariposas» (οι πεταλούδες).
Το τέλος που αποτέλεσε την αρχή
Las Mariposas.
Μία αποτυχημένη τους προσπάθεια να τον δολοφονήσουν το 1960 τις οδήγησε στη φυλακή. Λίγο καιρό αργότερα όμως, αποφυλακίστηκαν λόγω διεθνών πιέσεων. Ωστόσο, ο Τρουχίγιο διαισθανόταν ότι είχε αρχίσει να χάνει τη δύναμή του και, έχοντας φυλακίσει όλους τους υπόλοιπους αντιπάλους του, θεωρούσε τις Μιραμπάλ υπεύθυνες για την πτώση του. Έτσι, αποφάσισε να τις ξεφορτωθεί καταστρώνοντας ένα σχέδιο εξόντωσης τους, ώστε να θεωρηθεί ότι ο θάνατος τους ήταν ατύχημα. Η παγίδα ήταν απλή: φυλάκισε τους συζύγους τους σε μία απομακρυσμένη φυλακή κι έτσι, για να τους επισκεφθούν, έπρεπε να περάσουν μέσα από μία οροσειρά. Κατά τη διάρκεια της επιστροφής τους, τις σταμάτησε η μυστική αστυνομία και αφού τις ξυλοκόπησε, τις στραγγάλισε, τις έβαλε και πάλι μέσα στο τζιπ τους και το έριξε σε έναν βράχο, ώστε να φανεί σαν ατύχημα. Τα σημάδια της κακοποίησης στο σώμα τους όμως, σε συνδυασμό με τα δακτυλικά αποτυπώματα στο τζιπ αποκάλυψαν την αλήθεια.
Η δολοφονία των αδελφών Μαριμπάλ εξαγρίωσε τους Δομινικανούς κι έτσι, έξι μήνες μετά, αρχηγικά στελέχη του στρατού σκότωσαν τον Τρουχίγιο. Σύμφωνα με έναν ιστορικό της εποχής:
Ο ΔΕΙΛΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΔΟΛΟΦΟΝΗΘΗΚΑΝ ΤΡΕΙΣ ΠΑΝΕΜΟΡΦΕΣ ΑΔΕΡΦΕΣ ΕΙΧΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΟΥΣ ΔΟΜΙΝΙΚΑΝΟΥΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΛΛΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ. ΕΚΑΝΕ ΚΑΤΙ ΣΤΟΝ ΑΝΔΡΙΣΜΟ ΤΟΥΣ. ΠΟΤΕ ΔΕ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΝΑ ΣΥΓΧΩΡΕΣΟΥΝ ΤΟΝ ΤΡΟΥΧΙΓΙΟ ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΤΟΥ ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ.
Μετά τον θάνατο των αδελφών της, η Ντέντε αφιέρωσε τη ζωή της στην ανατροφή των παιδιών τους και στην ανάδειξη του έργου τους. Γι’ αυτό τον σκοπό, μάλιστα, ίδρυσε το Μουσείο των αδελφών Μιραμπάλ, το οποίο στεγάζεται στο σπίτι που έζησαν οι αδελφές. Για τις αδελφές Μιραμπάλ έχει, επίσης, γραφτεί το βιβλίο «In the time of butterflies» πάνω στο οποίο βασίστηκε και η ομόνωμη ταινία.
Πρακτικά, οι οργανώσεις υπέρ των γυναικείων δικαιωμάτων είχαν καθιερώσει την επέτειο θανάτου των αδελφών Μιραμπάλ ως ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών περίπου δέκα χρόνια πριν τον ΟΗΕ. Από τότε όμως, μέχρι και σήμερα, κάθε χρόνο η περίοδος από τις 25 Νοεμβρίου έως και τις 10 Δεκεμβρίου (Παγκόσμια Ημέρα υπέρ των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων) είναι αφιερωμένη σε δράσεις κατά της βίας λόγω φύλου (πορτοκαλί μέρες).
Ακολουθεί ένα σύντομο βίντεο για τις αδελφές Μιραμπάλ:
- : maxmag.gr
