Το σύνδρομο της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων – Τι είναι, ποια τα συμπτώματα και πώς αντιμετωπίζεται

Το σύνδρομο της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων (AIWS) είναι μια νευρολογική κατάσταση που αλλοιώνει τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος επεξεργάζεται και αντιλαμβάνεται τις πληροφορίες.

Αυτή η κατάσταση μπορεί να διαστρεβλώσει την αντίληψη του χρόνου, της ακοής, της αφής, της όρασης και οποιασδήποτε άλλης αίσθησης.

Πώς πήρε το όνομά του το σύνδρομο της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων

Στο διάσημο παιδικό βιβλίο «Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων» του Λιούις Κάρολ, η κεντρική ηρωίδα Αλίκη βιώνει περιπέτειες που αλλοιώνουν την πραγματικότητα της, συχνά παραμορφώνοντας την οπτική της αντίληψη και μερικές φορές τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τον εαυτό της.

Ο ψυχίατρος Τζον Τοντ ονόμασε το σύνδρομο το 1955, καθώς τα συμπτώματα του μιμούνται τη διαστρεβλωμένη πραγματικότητα που βιώνει η Αλίκη.

Συμπτώματα του συνδρόμου της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων

Το AIWS προκαλεί μια σειρά από συμπτώματα που γενικά κατηγοριοποιούνται σε διαφορετικούς τύπους διαστρεβλώσεων:

Τύποι συμπτωμάτων AIWS

Τα συμπτώματα του AIWS χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:

1. Αντίληψη του εαυτού: Αυτά τα συμπτώματα επηρεάζουν τον τρόπο που βλέπετε τον εαυτό σας και πώς πιστεύετε ότι σχετίζεστε με τον κόσμο γύρω σας.
2. Χρόνος: Αυτά τα συμπτώματα αφορούν την αντίληψη του χρόνου.
3. Οπτική αντίληψη: Αυτά τα συμπτώματα επηρεάζουν την αντίληψη σας για οποιοδήποτε αντικείμενο, πρόσωπο ή χρώμα που βλέπετε.

Συμπτώματα που αφορούν την αντίληψη του εαυτού και την παραμόρφωση του χρόνου

Παραδείγματα συμπτωμάτων που επηρεάζουν την αντίληψη του εαυτού περιλαμβάνουν:

• Μακροσωματογνωσία: Αίσθηση ότι μέρη του σώματός σας είναι μεγαλύτερα από ό,τι είναι.
• Μικροσωματογνωσία: Αίσθηση ότι μέρη του σώματός σας είναι μικρότερα από ό,τι είναι.
• Αίσθηση αιώρησης ή το σώμα χωρίζεται σε δύο μέρη
• Αποπροσωποποίηση και Αποπραγματοποίηση: Πίστη ότι το περιβάλλον δεν είναι πραγματικό ή ότι ο εαυτό σας είναι κάτι ξένο
• Διαστρεβλωμένος χρόνος: Αδυναμία εκτίμησης της ροής του χρόνου (π.χ., να νομίζετε ότι περνάει πολύ γρήγορα ή πολύ αργά).

Συμπτώματα που σχετίζονται με την οπτική αντίληψη

Παραδείγματα συμπτωμάτων που διαστρεβλώνουν την οπτική αντίληψη περιλαμβάνουν:

• Αντικείμενα φαίνονται σαν να απομακρύνονται όταν είναι σταθερά ή ότι είναι πολύ πιο κοντά από ό,τι στην πραγματικότητα
• Αντικείμενα φαίνονται μικρότερα ή μεγαλύτερα από ό,τι είναι.
• Ευθείες γραμμές φαίνονται κυματιστές.
• Τα χρώματα φαίνονται πολύ πιο έντονα από το συνηθισμένο.

Αιτίες του συνδρόμου της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων

Δεν είναι απόλυτα ξεκάθαρο τι προκαλεί την ανάπτυξη του AIWS. Σύμφωνα με το Very Well Mind, οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι ημικρανίες και άλλοι τύποι πονοκεφάλων είναι πιθανότατα οι πιο κοινές αιτίες. Άλλες πιθανές αιτίες του AIWS που έχουν εντοπιστεί περιλαμβάνουν:

• Λοιμώδεις καταστάσεις: Βακτηριακές και ιογενείς λοιμώξεις μπορεί να οδηγήσουν στο AIWS, όπως ο ιός Epstein-Barr, η γρίπη, ο τύφος και η νόσος του Lyme.
• Χρήση ουσιών: Η κατάχρηση ορισμένων ναρκωτικών, ειδικά αυτών που μπορούν να αλλοιώσουν την αίσθηση της πραγματικότητας, όπως το LSD, έχει συνδεθεί με το AIWS.
• Ψυχικές διαταραχές: Ένα ιστορικό συγκεκριμένων ψυχικών καταστάσεων θα μπορούσε να προκαλέσει το AIWS, όπως η σχιζοφρένεια, το σύνδρομο Capgras και οι σχιζοσυναισθηματικές διαταραχές.
• Συγκεκριμένα φάρμακα: Συμπτώματα του AIWS μπορεί να προκληθούν ως παρενέργεια της χρήσης συγκεκριμένων φαρμάκων, όπως φάρμακα για τον βήχα που περιέχουν διυδροκωδεΐνη, DL-μεθυλεφεδρίνη, και αντιεπιληπτικά και αντιασθματικά φάρμακα.
• Άλλες εγκεφαλικές διαταραχές: Άλλες καταστάσεις που επηρεάζουν τον εγκέφαλο θα μπορούσαν να οδηγήσουν στο AIWS, όπως η επιληψία του κροταφικού λοβού, η οξεία διασπαρμένη εγκεφαλομυελίτιδα και το γλοιοβλάστωμα.
• Νόσος Creutzfeldt-Jakob: Σε μια μελέτη του 2019, οι ερευνητές εξέτασαν τη σχέση μεταξύ του AIWS και της νόσου Creutzfeldt-Jakob. Σε σπάνιες περιπτώσεις, το AIWS συνδυασμένο με γνωστική εξασθένηση υποδηλώνει μια παραλλαγή της εν λόγω νόσου.

Θεραπεία του συνδρόμου της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων

Δεν υπάρχει προς το παρόν θεραπεία για το AIWS, αλλά τα συμπτώματα είναι συχνά προσωρινά. Σε πολλές περιπτώσεις, η αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας της κατάστασης βοηθάει και στην επίλυση των συμπτωμάτων που μπορεί να βιώνει ο ασθενής.

Η σωστή διαχείριση της υποκείμενης κατάστασης είναι ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπισή του, ωστόσο για να διασφαλιστεί ότι δεν διαταράσσεται η καθημερινή λειτουργία του ασθενούς, ο θεράπων ιατρός μπορεί παράλληλα να εστιάσει  και στη θεραπεία των συμπτωμάτων.

Το σύνδρομο της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων (AIWS) είναι μια νευρολογική κατάσταση που αλλοιώνει τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος επεξεργάζεται και αντιλαμβάνεται τις πληροφορίες.

Αυτή η κατάσταση μπορεί να διαστρεβλώσει την αντίληψη του χρόνου, της ακοής, της αφής, της όρασης, ακόμη και της ίδιας της ύπαρξης του εαυτού.

Πώς πήρε το όνομά του το σύνδρομο της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων

Στο διάσημο παιδικό βιβλίο «Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων» του Λιούις Κάρολ, η κεντρική ηρωίδα Αλίκη βιώνει περιπέτειες που αλλοιώνουν την πραγματικότητα της, συχνά παραμορφώνοντας την οπτική της αντίληψη και μερικές φορές τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τον εαυτό της. Ο ψυχίατρος Τζον Τοντ ονόμασε το σύνδρομο το 1955, καθώς τα συμπτώματα του μιμούνται τη διαστρεβλωμένη πραγματικότητα που βιώνει η Αλίκη.

Συμπτώματα του συνδρόμου της AIWS

Το AIWS προκαλεί μια σειρά από συμπτώματα που γενικά κατηγοριοποιούνται σε διαφορετικούς τύπους διαστρεβλώσεων της πραγματικότητας και χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:

1. Αντίληψη του εαυτού: Αυτά τα συμπτώματα επηρεάζουν τον τρόπο που βλέπετε τον εαυτό σας και πώς πιστεύετε ότι σχετίζεστε με τον κόσμο γύρω σας.
2. Χρόνος: Αυτά τα συμπτώματα αφορούν την αντίληψη του χρόνου.
3. Οπτική αντίληψη: Αυτά τα συμπτώματα επηρεάζουν την αντίληψη σας για οποιοδήποτε αντικείμενο, πρόσωπο ή χρώμα που βλέπετε.

► Συμπτώματα που αφορούν την αντίληψη του εαυτού και τον χρόνο

Παραδείγματα συμπτωμάτων που επηρεάζουν την αντίληψη του εαυτού περιλαμβάνουν:

• Μακροσωματογνωσία: Αίσθηση ότι μέρη του σώματός σας είναι μεγαλύτερα από ό,τι είναι.
• Μικροσωματογνωσία: Αίσθηση ότι μέρη του σώματός σας είναι μικρότερα από ό,τι είναι.
• Αίσθηση αιώρησης ή το σώμα χωρίζεται σε δύο μέρη
• Αποπροσωποποίηση και Αποπραγματοποίηση: Πίστη ότι το περιβάλλον δεν είναι πραγματικό ή ότι ο εαυτό σας είναι κάτι ξένο
• Διαστρεβλωμένος χρόνος: Αδυναμία εκτίμησης της ροής του χρόνου (π.χ., να νομίζετε ότι περνάει πολύ γρήγορα ή πολύ αργά).

► Συμπτώματα που σχετίζονται με την οπτική αντίληψη

Παραδείγματα συμπτωμάτων που διαστρεβλώνουν την οπτική αντίληψη περιλαμβάνουν:

• Αντικείμενα φαίνονται σαν να απομακρύνονται όταν είναι σταθερά ή ότι είναι πολύ πιο κοντά από ό,τι στην πραγματικότητα
• Αντικείμενα φαίνονται μικρότερα ή μεγαλύτερα από ό,τι είναι.
• Ευθείες γραμμές φαίνονται κυματιστές.
• Τα χρώματα φαίνονται πολύ πιο έντονα από το συνηθισμένο.

Αιτίες του συνδρόμου AIWS

Δεν είναι απόλυτα ξεκάθαρο τι προκαλεί την ανάπτυξη του AIWS. Σύμφωνα με το Very Well Mind, οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι ημικρανίες και άλλοι τύποι πονοκεφάλων είναι πιθανότατα οι πιο κοινές αιτίες. Άλλες πιθανές αιτίες του AIWS που έχουν εντοπιστεί περιλαμβάνουν:

• Λοιμώδεις καταστάσεις: Βακτηριακές και ιογενείς λοιμώξεις μπορεί να οδηγήσουν στο AIWS, όπως ο ιός Epstein-Barr, η γρίπη, ο τύφος και η νόσος του Lyme.
• Χρήση ουσιών: Η κατάχρηση ορισμένων ναρκωτικών, ειδικά αυτών που μπορούν να αλλοιώσουν την αίσθηση της πραγματικότητας, όπως το LSD, έχει συνδεθεί με το AIWS.
• Ψυχικές διαταραχές: Ένα ιστορικό συγκεκριμένων ψυχικών καταστάσεων θα μπορούσε να προκαλέσει το AIWS, όπως η σχιζοφρένεια, το σύνδρομο Capgras και οι σχιζοσυναισθηματικές διαταραχές.
• Συγκεκριμένα φάρμακα: Συμπτώματα του AIWS μπορεί να προκληθούν ως παρενέργεια της χρήσης συγκεκριμένων φαρμάκων, όπως φάρμακα για τον βήχα που περιέχουν διυδροκωδεΐνη, DL-μεθυλεφεδρίνη, και αντιεπιληπτικά και αντιασθματικά φάρμακα.
• Άλλες εγκεφαλικές διαταραχές: Άλλες καταστάσεις που επηρεάζουν τον εγκέφαλο θα μπορούσαν να οδηγήσουν στο AIWS, όπως η επιληψία του κροταφικού λοβού, η οξεία διασπαρμένη εγκεφαλομυελίτιδα και το γλοιοβλάστωμα.
• Νόσος Creutzfeldt-Jakob: Σε μια μελέτη του 2019, οι ερευνητές εξέτασαν τη σχέση μεταξύ του AIWS και της νόσου Creutzfeldt-Jakob. Σε σπάνιες περιπτώσεις, το AIWS συνδυασμένο με γνωστική εξασθένηση υποδηλώνει μια παραλλαγή της εν λόγω νόσου.

Αντιμετώπιση του συνδρόμου AIWS

Δεν υπάρχει προς το παρόν θεραπεία για το AIWS, αλλά τα συμπτώματα είναι συχνά προσωρινά. Σε πολλές περιπτώσεις, η αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας της κατάστασης βοηθάει και στην επίλυση των συμπτωμάτων που μπορεί να βιώνει ο ασθενής.

Η σωστή διαχείριση της υποκείμενης κατάστασης είναι ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπισή του, ωστόσο για να διασφαλιστεί ότι δεν διαταράσσεται η καθημερινή λειτουργία του ασθενούς, ο θεράπων ιατρός μπορεί παράλληλα να εστιάσει  και στη θεραπεία των συμπτωμάτων.