Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου

Στον δυτικό κόσμο περίπου ένας στους επτά ανθρώπους πάσχει από ΣΕΕ. Το άγχος, αν και δεν αποτελεί την αιτία του προβλήματος, είναι ένας παράγοντας που μπορεί να το επιδεινώσει.

Στους περισσότερους ανθρώπους, τα συμπτώματα του ΣΕΕ δεν είναι σοβαρά και μπορούν να ελεγχθούν με κατάλληλη δίαιτα και διαχείριση του τρόπου ζωής και του στρες. Αντιθέτως,τα πιο σοβαρά συμπτώματα μπορούν να αντιμετωπιστούν με φαρμακευτική αγωγή.

Οι τρεις τύποι του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου

• ΣΕΕ με διάρροια
• ΣΕΕ με δυσκοιλιότητα
• Μικτός τύπος

Τα συμπτώματα του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου

• Κοιλιακό άλγος
• Μετεωρισμός (συσσώρευση αερίων στο έντερο)
• Αλλαγές στη σύσταση των κοπράνων ή και βλέννα στα κόπρανα
• Διάρροια ή δυσκοιλιότητα ή και τα δύο
• Επιτακτικότητα κένωσης και αίσθηση ατελούς κένωσης

Σε περίπτωση που παρατηρείτε επίμονη εντερική διαταραχή ή άλλα συμπτώματα του ΣΕΕ, είναι σημαντικό να επισκεφτείτε κάποιον ειδικό γιατρό. Ενδεχομένως να υποδηλώνουν μια πιο σοβαρή κατάσταση.

Τα πιο σοβαρά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Απώλεια βάρους
• Διάρροια τη νύχτα
• Αιμορραγία από το ορθό
• Σιδηροπενική αναιμία
• Ανεξήγητος εμετός
• Πόνος που δεν ανακουφίζεται με τη διέλευση αερίων ή την κίνηση του εντέρου

Οι αιτίες που προκαλούν το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου

Αν και η ακριβής αιτία πρόκλησης του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου δεν είναι γνωστή, έχουν διαπιστωθεί ορισμένοι παράγοντες που παίζουν ρόλο.

Διαταραχή στις μυϊκές συσπάσεις στο έντερο. Στα τοιχώματα των εντέρων υπάρχουν μύες που συσπώνται για να μετακινηθεί η τροφή του πεπτικού συστήματος. Όταν οι συσπάσεις αυτές είναι ισχυρότερες και διαρκούν περισσότερο από το συνηθισμένο μπορεί να προκαλέσουν αέρια, φούσκωμα και διάρροια. Οι αδύναμες συσπάσεις μπορεί να επιβραδύνουν τη διέλευση της τροφής και να οδηγήσουν σε σκληρά, ξηρά κόπρανα.

Προβλήματα στο νευρικό σύστημα. Προβλήματα με τα νεύρα του πεπτικού συστήματος μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία από αέρια ή κόπρανα. Τα ανεπαρκώς συντονισμένα σήματα μεταξύ του εγκεφάλου και των εντέρων μπορούν να αναγκάσουν το σώμα σας να αντιδράσει υπερβολικά σε αλλαγές που συνήθως συμβαίνουν στη διαδικασία της πέψης. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε άλγος, διάρροια ή δυσκοιλιότητα.

Σοβαρή μόλυνση. Το ΣΕΕ μπορεί να αναπτυχθεί μετά από μια σοβαρή περίοδο διάρροιας που προκαλείται από βακτήρια ή ιό, δηλαδή τη γνωστή σε όλους γαστρεντερίτιδα. Το ΣΕΕ μπορεί επίσης να σχετίζεται με πλεόνασμα βακτηρίων στα έντερα (βακτηριακή υπερανάπτυξη).

Στρες στις πρώιμες φάσης της ζωής ενός ατόμου. Τα άτομα που εκτίθενται σε αγχωτικά γεγονότα, ειδικά στην παιδική ηλικία, τείνουν να έχουν περισσότερα συμπτώματα ΣΕΕ.

Αλλαγές στα μικρόβια του εντέρου. Έρευνες έχουν δείξει πως τα μικρόβια των εντέρων σε άτομα με ΣΕΕ διαφέρουν από αυτά σε άτομα που δεν έχουν ΣΕΕ.

Παράγοντες που ενεργοποιούν το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου

Διατροφή. Ο ρόλος της τροφικής αλλεργίας ή δυσανεξίας για το ΣΕΕ δεν είναι πλήρως κατανοητός. Ωστόσο, έχει διαπιστωθεί πως πολλοί άνθρωποι έχουν χειρότερα συμπτώματα όταν τρώνε ή πίνουν ορισμένα τρόφιμα ή ποτά. Αυτά περιλαμβάνουν σιτάρι, γαλακτοκομικά προϊόντα, εσπεριδοειδή, φασόλια, λάχανο, γάλα και ανθρακούχα ποτά.

Στρες. Τα περισσότερα άτομα με ΣΕΕ εμφανίζουν χειρότερα ή πιο συχνά συμπτώματα κατά τη διάρκεια περιόδων αυξημένου στρες. Όμως, ενώ το άγχος μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα, δεν τα προκαλεί.

Τρόποι θεραπείας

Η θεραπευτική προσέγγιση του ΣΕΕ έχει τρεις βασικούς άξονες:

• τη δίαιτα
• τη φαρμακευτική θεραπεία
• τη ψυχολογική θεραπεία

Όπως προαναφέρθηκε, υπάρχουν ορισμένα τρόφιμα που έχει διαπιστωθεί πως επιδεινώνουν τα συμπτώματα. Οπότε η αποφυγή αυτών των τροφών θα μπορούσε να βοηθήσει τον ασθενή.

Επίσης, συχνά προτείνεται η τήρηση ενός ημερολογίου διατροφής ώστε να διαπιστωθεί ποιες τροφές επηρεάζουν περισσότερο. Γενικά συστήνεται η δίαιτα χωρίς γλουτένη και χαμηλή σε FODMAPs (ζυμώσιμοι ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες).

Τα πιο γνωστά FODMAP που έχουμε στη διατροφή μας είναι: Φρουκτόζη, λακτόζη, φρουκτάνες (σιτάρι, το κρεμμύδι, το σκόρδο κ.α), γαλακτάνια (φασόλια, φακές, όσπρια από σόγια), πολυόλες (γλυκαντικά που περιέχουν σορβιτόλη, μαννιτόλη, ξυλιτόλη, μαλτιτόλη, φρούτα με κουκούτσι όπως αβοκάντο, βερίκοκα, κεράσια, νεκταρίνια, ροδάκινα, δαμάσκηνα κ.ά.).

Δείτε εδώ τον Διευθυντή της Γαστρεντερολογικής Κλινικής του νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ, Δρ. Γεώργιο Αναγνωστόπουλο, ο οποίος εξηγεί πώς η δίαιτα FODMAP βοηθά έως και το 70-80% των ασθενών που έχουν ευερέθιστο έντερο.

Στο πλαίσιο της φαρμακευτικής θεραπείας χορηγούνται κατά περίπτωση: Προβιοτικά, Σπασμολυτικά, Αντιβιοτικά, Αντιδιαρροϊκά κ.ά.

Τέλος, η ψυχοθεραπεία στοχεύει κυρίως στην αντιμετώπιση του άγχους, ενώ συστήνονται και διάφοροι μέθοδοι χαλάρωσης.