Η σταδιακή επιστροφή στην καθημερινή ρουτίνα δίνει ευκαιρία για ένα προληπτικό τσεκάπ.
Μετά από ένα αρκετά δύσκολο καλοκαίρι, με αρκετούς καύσωνες και εκτεταμένες, πολυήμερες δασικές πυρκαγιές που επιβάρυναν σημαντικά την ποιότητα του αέρα, καλό είναι να κάνουμε μερικές βασικές, προληπτικές εξετάσεις για να δούμε σε τι κατάσταση βρίσκεται η υγεία μας.
Η ανάγκη για ένα τσεκάπ είναι ακόμα μεγαλύτερη για όσους αρρώστησαν από τον νέο κορωνοϊό, τα κρούσματα του οποίου είναι αυξημένα τις τελευταίες εβδομάδες, εξαιτίας κυρίως της νέας υποπαραλλαγή Eris (EG.5).
Αυτό αναφέρει μία ελληνίδα ειδικός, υπενθυμίζοντας πως είναι απείρως προτιμότερο να πηγαίνουμε προληπτικά στον γιατρό, παρά όταν εκδηλώσουμε συμπτώματα. «Πολλά προβλήματα υγείας αντιμετωπίζονται πιο εύκολα πριν εκδηλωθούν», αναφέρει η ειδική παθολόγος δρ Χρυσούλα Λιάκου. «Μπορεί π.χ. κάποιος να έχει μολυνθεί με κάποιο βακτήριο ή παράσιτο και να μην το γνωρίζει ακόμα. Αν μάλιστα έχει ταξιδέψει στο εξωτερικό, μπορεί να φέρει παθογόνα που είναι σπάνια στην πατρίδα του».
Οι ακριβείς εξετάσεις που χρειάζεται κάθε άτομο καθορίζονται κατά περίπτωση από τον οικογενειακό γιατρό, αφού πρώτα γίνει λήψη λεπτομερούς ιστορικού. Υπάρχουν όμως μερικές βασικές που συνιστώνται στους περισσότερους ενήλικες. Να ποιες είναι, κατά την κυρία Λιάκου.
Self-test για κορωνοϊό
Είναι πλέον η πρώτη προληπτική εξέταση που συνιστάται μετά την επιστροφή από τις διακοπές. Ο αυτοδιαγνωστικός έλεγχος (self-test) για τον κορωνοϊό είναι ιδιαιτέρως σημαντικός για όσους συγκατοικούν ή έρχονται συχνά σε επαφή με:
- Ηλικιωμένους
- Μικρά παιδιά ή/και
- Πάσχοντες από χρόνιες παθήσεις
Αν επιστρέψετε από τις διακοπές σας με συμπτώματα, ο έλεγχος με self-test ή rapid test είναι απαραίτητος. Συμπτώματα που πρέπει να σας οδηγήσουν σε αυτόν είναι μεταξύ άλλων:
- Βήχας
- Φτάρνισμα
- Συνάχι
- Πονόλαιμος ή/και
- Πυρετός κ.λπ.
Αν νοσήσατε από κορωνοϊό στη διάρκεια του καλοκαιριού, ο γιατρός σας θα σας πει αν χρειάζεστε εξειδικευμένο έλεγχο (π.χ. για την καρδιά) μετά την COVID-19.
Βασικές εξετάσεις αίματος και ούρων
Εάν στις διακοπές σας ήσασταν χαλαροί με τη διατροφή σας, την άσκηση και με την κατανάλωση αλκοόλ, καλό θα ήταν να κάνετε επίσης βασικές εξετάσεις αίματος και ούρων.
«Αν έχετε χρόνια να κάνετε αυτές τις εξετάσεις, είναι ευκαιρία να δείτε σε τι κατάσταση βρίσκεται ο οργανισμός σας, πριν έρθετε αντιμέτωποι με τις ιώσεις του χειμώνα, οι οποίες τα τελευταία χρόνια γίνονται ολοένα πιο πολύπλοκες», επισημαίνει η κυρία Λιάκου.
Δερματολογικός έλεγχος
Εξίσου σημαντικό είναι να κάνετε δερματολογικό έλεγχο, κυρίως αν στις διακοπές σας:
- Περπατούσατε ξυπόλητοι
- Καθόσασταν στην άμμο ή/και
- Μένατε πολλές ώρες στην παραλία
Υπάρχει πάντα ενδεχόμενο, λ.χ., να ήταν η άμμος μολυσμένη με ακαθαρσίες και λύματα, ειδικά στις περιοχές χωρίς αποχέτευση. Είναι επίσης σημαντικό να ελέγχει ο δερματολόγος ιατρός μία φορά τον χρόνο τους σπίλους (ελιές) στο δέρμα σας, για τυχόν αλλοιώσεις που συνήθως προκαλούνται από την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV).
Γυναικολογικός έλεγχος
Ειδικά οι γυναίκες, καλό θα ήταν να υποβληθούν και σε προληπτικό γυναικολογικό έλεγχο. Και αυτό διότι ο συνδυασμός της ζέστης με την συχνή επαφή με την άμμο, τις καθιστά επιρρεπείς στις μολύνσεις (π.χ. κολπίτιδες).
Εξετάσεις για νοσήματα του σεξ
Εξειδικευμένες εξετάσεις για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (λ.χ. χλαμύδια, ηπατίτιδα) μπορεί να χρειασθούν οι παραθεριστές που είχαν εφήμερες επαφές χωρίς προφυλάξεις με έναν ή περισσότερους ερωτικούς συντρόφους.
Προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχος
Ο έλεγχος αυτός είναι απαραίτητος σε όσους πρόκειται να αρχίσουν μία αθλητική δραστηριότητα. Συνήθως αποτελείται από:
- Λήψη ατομικού και οικογενειακού ιστορικού
- Κλινική εξέταση (συμπεριλαμβάνει ακρόαση της καρδιάς, μέτρηση παλμών και αρτηριακής πίεσης)
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ)
- Έγχρωμο υπερηχογράφημα καρδιάς (triplex), εάν κριθεί απαραίτητο
Οφθαλμολογικές και οδοντιατρικές εξετάσεις
Πριν από την πλήρη επιστροφή στην καθημερινή ρουτίνα καλό είναι επίσης να γίνει ο ετήσιος οφθαλμολογικός και οδοντιατρικός έλεγχος. Εάν εντοπιστεί κάποιο πρόβλημα, θα υπάρχει χρονικό περιθώριο να διορθωθεί, πριν ξαναγίνει «ασφυκτικό» το ημερήσιο πρόγραμμα.
Ας μην ξεχνάτε ότι η οφθαλμολογική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει και συστηματικά νοσήματα, όπως η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης.
Μην ξεχνάτε τα εμβόλια
Ωστόσο «η αξιολόγηση του οργανισμού μετά το καλοκαίρι και η προετοιμασία για τις αυξημένες απαιτήσεις του χειμώνα δεν τελειώνει με τις προληπτικές εξετάσεις», τονίζει η κυρία Λιάκου. «Πολύ σημαντικό είναι να βεβαιωθείτε ότι έχετε κάνει τους βασικούς εμβολιασμούς που συνιστώνται, αναλόγως με την ηλικία και άλλους παράγοντες κινδύνου».
Στους βασικούς εμβολιασμούς συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η γρίπη, ο τέτανος και ο νέος κορωνοϊός. Το εμβόλιο της γρίπης είναι ετήσιο. Το τριπλό εμβόλιο διφθερίτιδας-τετάνου-κοκκύτη (ή το διπλό εμβόλιο τετάνου-διφθερίτιδας) συνιστάται ανά 10ετία μετά την ηλικία των 25 ετών, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων του Υπουργείου Υγείας.
Όσον αφορά τις συστάσεις για τον εμβολιασμό εναντίον του νέου κορωνοϊού για την περίοδο 2023-2024, αυτές δεν έχουν εκδοθεί ακόμα.
«Τα πιθανά προβλήματα μετά τις διακοπές εξαρτώνται από τον προορισμό, τη διάρκεια των διακοπών και τη συμπεριφορά μας. Και τίποτα να μην βρεθεί, όμως, ο προληπτικός έλεγχος επιτρέπει αξιολόγηση της γενικής υγείας, συμπεριλαμβανομένου του ανοσοποιητικού συστήματος το οποίο ταλαιπωρείται πολύ τα τελευταία χρόνια από την πανδημία αλλά και την κλιματική αλλαγή», υπογραμμίζει η δρ Λιάκου.
Και προσθέτει: «Παγκοσμίως βλέπουμε την επιστροφή παλαιών ασθενειών και την ανάδυση νέων, οι οποίες δοκιμάζουν τις αντοχές του οργανισμού μας. Αλλαγή προς το καλύτερο δεν διαφαίνεται στο εγγύς μέλλον, επομένως όσο περισσότερο προσέχουμε προληπτικά την υγεία μας τώρα, τόσο πιθανότερο είναι να την διατηρήσουμε στα χρόνια που έρχονται».
Φωτογραφία: iStock
