Συμπτώματα της υπογλυκαιμίας εμφανίζονται σε επίπεδο σακχάρου 50-54mg/dL (2.8 – 3.0 mmol/L).
Η τιμή του σακχάρου στο αρτηριακό σκέλος της κυκλοφορίας είναι μεγαλύτερη από εκείνη του φλεβικού αίματος, ενώ το σάκχαρο των τριχοειδών αγγείων κυμαίνεται ανάμεσα στις δύο αυτές τιμές.
Η τιμή μεταξύ αρτηριακού και φλεβικού αίματος είναι περίπου ίδια αλλά είναι πάνω από 10% στο μεταγευματικό στάδιο.
Οι πιο συχνές μορφές υπογλυκαιμίας οφείλονται στο Σακχαρώδη Διαβήτη (Σ.Δ.) που θεραπεύεται με ινσουλίνη ή αντιδιαβητικά δισκία.
Πιο σπάνια αίτια υπογλυκαιμίας εκτός από τον Σ.Δ., είναι :
- Υπέρμετρη παραγωγή ινσουλίνης από τον οργανισμό (υπερινσουλιναιμία).
- Λήψη αλκοόλης, φαρμάκων (b-blockers – αλληλοεπιδράσεις φαρμάκων).
- Παρατεταμένη ασιτία.
- Όγκοι – νεοπλασίες με παραγωγή ουσιών παρόμοιων με ινσουλίνη.
Ο εγκέφαλος είναι ένα «ευγενές» όργανο του οποίου η λειτουργία εξαρτάται απόλυτα από το σάκχαρο.
Συμπτώματα από τον εγκέφαλο εμφανίζονται σε τιμές σακχάρου αίματος 65mg/dL (3.6mmol) – Έντονα συμπτώματα (σπασμοί – γνωστικές διαταραχές – κινητικές διαταραχές εμφανίζονται σε τιμή σακχάρου 40mg/dL και εξαρτώνται από την ηλικία, χρόνο διάρκειας της υπογλυκαιμίας, υποξαιμία.
| ΤΑ ΑΝΤΙΔΙΑΒΗΤΙΚΑ ΔΙΣΚΙΑ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ; |
Βέβαια και υπάρχουν αίτια, όπως :
- Υπερβολική δόση (λάθος λήψεως φαρμάκου, κακή εκτίμηση).
- Νεφρική ανεπάρκεια (παρατεταμένη παραμονή στην κυκλοφορία – αυξημένα επίπεδα φαρμάκου – μεταβολιτών του).
- Συνεργική δράση (ενίσχυση υπογλυκαιμικής δράσης αντιδιαβητικών δισκίων) από ταυτόχρονη χορήγηση άλλων φαρμάκων (σαλικυλικά, αντιπηκτικά, ηρεμιστικά, βουταζολιδίνη).
- Η ηλικία. Τα ηλικιωμένα άτομα εμφανίζουν συχνά υπογλυκαιμία με σουλφανλουρίες.
Η υπογλυκαιμία στο παθολοφυσιολογικό της υπόστρωμα είναι ίδια και στην χρήση ινσουλίνης και αντιδιαβητικών δισκίων.
Υπάρχει η εντύπωση ακόμα και στον ιατρικό κόσμο, ότι τα δισκία δεν προκαλούν υπογλυκαιμία αυτό είναι λάθος!!!
Η υπογλυκαιμία από ινσουλίνη μπορεί να υπολογιστεί αφού γνωρίζομε το σκεύασμα (ταχύτητα, διάρκεια, αιχμή δράσης του).
Τα αντιδιαβητικά δισκία μπορεί να εμφανίσουν υπογλυκαιμία 30΄-60΄μετά την λήψη τους, μέχρι και μερικές ώρες αργότερα.
Στην υπογλυκαιμία που οφείλεται σε λήψη αντιδιαβητικών δισκίων τα σημεία από το αυτόνομο νευρικό, σημεία απουσιάζουν ή είναι πολύ ήπια.
Διάγνωση : εφαρμόζεται η τριάδα του Whipple.
- Συμπτώματα που προκαλούνται από την υπογλυκαιμία (να αποκλειστούν άλλα αίτια).
- Ανεύρεση χαμηλής τιμή σακχάρου αίματος κατά την ώρα της κρίσεως.
- Αποκατάσταση, βελτίωση του συμπτωμάτων που αρρώστου με την χορήγηση γλυκόζης και επαναφορά της τιμής της στο φυσιολογικό.
Θεραπεία : «Κανόνας 15» δηλαδή χορήγηση 15gr υδατανθράκων αναμονή 15΄ – επανάληψη σε τιμή χαμηλής γλυκόζης.
ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ
- Σουλφουνιλουρίες σε μεγάλες ποσότητες.
- Quinine.
- Quinidine.
- Disopyzamide.
- Salicylates.
- ACE inhibitors (όταν λαμβάνεται συγχρόνως με αντιδιαβητικά φάρμακα, πιθανός μηχανισμός αυξάνοντας την ευαισθησία προς την ινσουλίνη).
- Gatifloxacin (αντιβιοτικό ευρέως χρησιμοποιούμενο στις ΗΠΑ). Όταν χορηγείται στους διαβητικούς αρρώστους προκαλεί υπογλυκαιμικά αλλά και υπεργλυκαιμικά επεισόδια.
- Pentaimidine : Οι ασθενείς που λαμβάνουν το φάρμακο για θεραπεία πνευμονίας από Pneumocystis jiroveci εμφανίζουν συμπτωματικά υπογλυκαιμία (σε IV χορήγηση του φαρμάκου). Αυτό απεδόθη στις λυτικές καταστροφές της Β΄κυττάρων του παγκρέατος με πρόκληση έτσι υπερινσουλιναιμίας και υπογλυκαιμίας.
Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ