Οι τακτικές μαστογραφίες αποτελούν εδώ και δεκαετίες βασικό όπλο για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού. Ωστόσο, πέρα από τον πρωταρχικό τους σκοπό, φαίνεται ότι κρύβουν και πολύτιμες πληροφορίες για την υγεία της καρδιάς. Οι ακτινογραφικές εικόνες μπορούν να ανιχνεύσουν ασβέστιο στις αρτηρίες του μαστού, ένα εύρημα που υποδηλώνει σκλήρυνση των αιμοφόρων αγγείων και, όπως δείχνουν τα δεδομένα, αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Η μελέτη που φέρνει νέα δεδομένα
Νέα έρευνα, η οποία παρουσιάστηκε στις 3 Δεκεμβρίου στη συνάντηση της Ακτινολογικής Εταιρείας της Βόρειας Αμερικής, έρχεται να ενισχύσει αυτή τη σύνδεση. Επικεφαλής της μελέτης ήταν ο Matthew Nudy, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής και Επιστημών Δημόσιας Υγείας στο Penn State College of Medicine.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, τόσο η σοβαρότητα της ασβεστοποίησης στις αρτηρίες του μαστού όσο και η επιδείνωσή της με την πάροδο του χρόνου, όπως καταγράφεται στις μαστογραφίες, μπορούν να προβλέψουν μελλοντικά καρδιαγγειακά νοσήματα.
Αυξημένος κίνδυνος για σοβαρά καρδιακά συμβάντα
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες με πιο έντονη ασβεστοποίηση (και ιδίως όσες παρουσίασαν επιδείνωση της κατάστασης με την πάροδο του χρόνου) είχαν αυξημένο κίνδυνο για σοβαρά καρδιαγγειακά συμβάντα. Σε αυτά περιλαμβάνονται το έμφραγμα, το εγκεφαλικό επεισόδιο, η καρδιακή ανεπάρκεια και ο θάνατος.
Τα αποτελέσματα ενισχύουν την άποψη ότι η ασβεστοποίηση των αρτηριών του μαστού μπορεί να λειτουργήσει ως δείκτης καρδιαγγειακής νόσου, βοηθώντας στον εντοπισμό των γυναικών που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο.
«Χρειαζόμαστε καλύτερα εργαλεία για τις γυναίκες»
Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Matthew Nudy, οι γυναίκες συχνά διαγιγνώσκονται με καρδιαγγειακή νόσο σε πιο προχωρημένα στάδια και εμφανίζουν χειρότερη πρόγνωση μετά από ένα καρδιακό επεισόδιο σε σύγκριση με τους άνδρες.
«Γνωρίζουμε ότι τα τρέχοντα εργαλεία εκτίμησης καρδιαγγειακού κινδύνου τείνουν να υποτιμούν τον κίνδυνο στις γυναίκες. Χρειαζόμαστε καλύτερα εργαλεία», δήλωσε. Και πρόσθεσε: «Στο μέλλον, η αξιολόγηση της ασβεστοποίησης των αρτηριών του μαστού μπορεί να βελτιώσει την ικανότητά μας να προβλέπουμε τον κίνδυνο και να προλαμβάνουμε τις καρδιαγγειακές παθήσεις».
Ασβέστιο στις αρτηρίες: τι γνωρίζουμε μέχρι σήμερα
Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, το ασβέστιο μπορεί να συσσωρεύεται στα τοιχώματα των αρτηριών, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γιατροί συστήνουν αξονική τομογραφία για την ανίχνευση ασβεστίου στις στεφανιαίες αρτηρίες, δηλαδή στα αγγεία που τροφοδοτούν την καρδιά.
Ωστόσο, όπως εξηγεί ο καθηγητής Nudy, αυτή η εξέταση έχει μειονεκτήματα, όπως το κόστος και η έκθεση σε ακτινοβολία, τα οποία μπορεί να αποτρέψουν τόσο τους ασθενείς όσο και τους γιατρούς από τη χρήση της.
Οι μαστογραφίες ως ευκαιρία πρόληψης
Σε αντίθεση με την αξονική τομογραφία, οι μαστογραφίες χρησιμοποιούνται ήδη ευρέως. Μπορούν να εντοπίσουν ασβεστώσεις στα τοιχώματα των αρτηριών του μαστού και συνιστώνται τουλάχιστον ανά διετία για γυναίκες από την ηλικία των 40 ετών, τόσο από την Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου όσο και από την Ομάδα Εργασίας Προληπτικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ.
Παρόλα αυτά, η παρουσία ασβεστοποίησης στις αρτηρίες του μαστού δεν αναφέρεται συστηματικά στις ακτινολογικές εκθέσεις, καθώς δεν σχετίζεται με τον καρκίνο του μαστού. Προηγούμενες μελέτες, ωστόσο (μεταξύ αυτών και συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση υπό τον καθηγητή Nudy) έχουν ήδη δείξει συσχέτιση με μελλοντικά καρδιαγγειακά συμβάντα και θνησιμότητα.
Πάνω από 10.000 γυναίκες στο μικροσκόπιο
Στη συγκεκριμένη μελέτη αναλύθηκαν δεδομένα από 10.348 γυναίκες που είχαν υποβληθεί σε διαδοχικές μαστογραφίες σε ακαδημαϊκό ιατρικό κέντρο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το μέσο διάστημα μεταξύ των εξετάσεων ήταν 4,1 έτη, ενώ η μέση ηλικία των συμμετεχουσών ήταν τα 56 έτη.
Για την ανάλυση των εικόνων χρησιμοποιήθηκε ερευνητική έκδοση του λογισμικού τεχνητής νοημοσύνης cmAngio, που αναπτύχθηκε από την CureMetrix, εταιρεία που δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη εργαλείων AI για την ιατρική απεικόνιση.
Τέσσερις κατηγορίες κινδύνου
Το μοντέλο AI δημιούργησε μια προσαρμοσμένη βαθμολογία με βάση το μήκος της ασβεστοποίησης στις αρτηρίες. Οι συμμετέχουσες κατατάχθηκαν, ανάλογα με την ηλικία τους, σε τέσσερις κατηγορίες: αρνητική, ήπια, μέτρια και σοβαρή ασβεστοποίηση.
Αρχικά, αγγειακή ασβεστοποίηση εντοπίστηκε στο 19,4% των γυναικών. Όσες παρουσίασαν μεγαλύτερη συσσώρευση ασβεστίου με την πάροδο του χρόνου είχαν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο σοβαρού καρδιακού συμβάντος, έως και διπλάσιο για την ομάδα με σοβαρή βαθμολογία.
Όσο πιο γρήγορη η επιδείνωση, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος
Η μελέτη, από τις πρώτες που εξέτασαν την εξέλιξη της ασβεστοποίησης των αρτηριών του μαστού σε βάθος χρόνου, έδειξε ότι η επιδείνωση μπορεί να συμβεί ακόμη και μέσα σε ένα έτος. Και όσο ταχύτερη ήταν αυτή η εξέλιξη, τόσο μεγαλύτερος αποδεικνυόταν ο καρδιαγγειακός κίνδυνος.
Οι γυναίκες χωρίς ασβέστιο στην αρχική μαστογραφία είχαν τον χαμηλότερο κίνδυνο. Αν όμως το ασβέστιο εμφανιζόταν σε επόμενη εξέταση, ο κίνδυνος ανεπιθύμητου καρδιαγγειακού συμβάντος και θανάτου αυξανόταν κατά 41% μέσα σε μέσο διάστημα παρακολούθησης 5,6 ετών.
Για όσες ξεκίνησαν με ήπια ασβεστοποίηση και προχώρησαν σε υψηλότερη κατηγορία, ο κίνδυνος αυξήθηκε κατά 59%. Εκείνες που μετακινήθηκαν από τη μέτρια στη σοβαρή κατηγορία εμφάνισαν 93% υψηλότερο κίνδυνο.
Ένα πολλά υποσχόμενο εργαλείο, με επιφυλάξεις
«Θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε δεδομένα που ήδη υπάρχουν για άλλους λόγους και να τα χρησιμοποιήσουμε για την κατηγοριοποίηση του καρδιαγγειακού κινδύνου», ανέφερε ο καθηγητής Nudy. Παράλληλα, υπογράμμισε ότι, αν και τα ευρήματα είναι ενθαρρυντικά, απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να κατανοηθεί πλήρως η σχέση και ο τρόπος με τον οποίο οι πληροφορίες αυτές μπορούν να ενσωματωθούν στην κλινική πράξη.
Οι συνεργάτες της έρευνας
Στη μελέτη συμμετείχαν επίσης ο Nitesh Nerlekar, αναπληρωτής καθηγητής και αναπληρωτής διευθυντής του Victorian Heart Institute στο Πανεπιστήμιο Monash, και η Alyssa Watanabe, επίκουρη κλινική αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας. Σημαντική ήταν και η συμβολή των Richard Mantey, Junhao Wang και Homa Karimabadi από την CureMetrix.
[penci_related_posts title=”ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ:” number=”8″ style=”grid” align=”none” displayby=”cat” orderby=”random”]
