Όταν είναι κανείς νέος, όλα μοιάζουν εύκολα. Ένα βήμα, μια κίνηση, ένα σκαρφάλωμα, η μεταφορά μιας βαριάς σακούλας. Πρόκειται για καθημερινές κινήσεις, που μοιάζουν αυτονόητες. Με το πέρασμα του χρόνου, όμως, η δύναμη και η αυτονομία σταδιακά «ξεθωριάζουν». Ένα μικρό λαχάνιασμα στη διαδρομή μέχρι το μανάβικο, μια αργή αντίδραση στο πεζοδρόμιο, η ανάγκη για μια στάση για ξεκούραση σ’ ένα παγκάκι, μικρές αλλαγές, που, μέχρι πρότινος, δεν ήταν εκεί.
Όσο περνούν τα χρόνια, το σώμα και οι δυνατότητές του αλλάζουν. Η επιστήμη, όμως, μας υπενθυμίζει ότι οι λεπτομέρειες της καθημερινότητας, όπως για παράδειγμα ο ρυθμός με τον οποίο περπατάμε, μπορούν να λειτουργήσουν ως μοχλός πρόληψης κι ενδυνάμωσης. Μια νέα μελέτη από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου του Σικάγο, η οποία δημοσιεύτηκε στο PLoS ONE, φέρνει στο φως ένα απλό, αλλά σημαντικό εύρημα: Μια μικρή αύξηση στον ρυθμό του περπατήματος -μόλις 14 επιπλέον βήματα ανά λεπτό- μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα στην εξάρτηση και την αυτονομία. Χωρίς εξοπλισμό, χωρίς κόστος, χωρίς υπερβολές.
Η σημασία της ευπάθειας
Δεν είναι μόνο τα χρόνια που βαραίνουν το σώμα. Ο όρος «ευθραυστότητα», που απασχολεί ολοένα και περισσότερο την επιστημονική κοινότητα, περι- ακριβώς αυτό: Μια κατάσταση αυξημένης ευαλωτότητας, που εμφανίζεται κυρίως στην τρίτη ηλικία και χαρακτηρίζεται από ακούσια απώλεια βάρους, μυϊκή αδυναμία, επιβράδυνση κινήσεων, επίμονη κόπωση και μείωση της σωματικής δραστηριότητας.
Δεν πρόκειται απλώς για «σημάδια ηλικίας», αλλά για παράγοντες που αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο πτώσεων, νοσηλείας και εξάρτησης από τρίτους. Κι όμως, η λύση μπορεί να είναι πιο απλή απ’ όσο φαντάζεται κανείς: Το περπάτημα, όταν αξιοποιηθεί σωστά, αναδεικνύεται σ’ ένα από τα πιο προσιτά και αποτελεσματικά «φάρμακα» πρόληψης και λειτουργικής ανάκτησης.
Δεν είναι η διάρκεια, αλλά ο ρυθμός
Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον δρ. Daniel Rubin, αναισθησιολόγο στο UChicago Medicine, διερεύνησε τον ρόλο της συχνότητας των βημάτων ανά λεπτό (walking cadence) ως εργαλείο αξιολόγησης της λειτουργικής ικανότητας σε ηλικιωμένους. «Παραδοσιακά, χρησιμοποιούνται ερωτηματολόγια για την εκτίμηση της κατάστασης των ασθενών πριν από χειρουργεία», εξηγεί ο ίδιος. «Αναρωτήθηκα, όμως, αν μπορούμε να βρούμε κάτι πιο αντικειμενικό».
Στο πλαίσιο δευτερογενούς ανάλυσης τυχαιοποιημένης ελεγχόμενης δοκιμής, η ομάδα μελέτησε ενήλικες άνω των 70 ετών που θεωρούνταν είτε ευπαθείς, είτε προ-ευπαθείς. Οι συμμετέχοντες εντάχθηκαν σε προγράμματα περπατήματος μέσα στους χώρους διαμονής τους και χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: Εκείνους που περπατούσαν στον συνηθισμένο τους ρυθμό κι εκείνους που ενθαρρύνθηκαν να περπατούν όσο πιο γρήγορα γίνεται με ασφάλεια.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, μια αύξηση 14 βημάτων το λεπτό συνδέθηκε με σημαντική βελτίωση στην απόσταση που μπορούσαν να διανύσουν χωρίς κόπωση, κάτι που έχει άμεση επίδραση στην ποιότητα ζωής τους. Όπως σημειώνει ο δρ. Rubin: «Όσοι δεν έχουν βιώσει την ευπάθεια, δεν μπορούν να φανταστούν πόσο μεγάλη διαφορά κάνει να μπορείς να πας μέχρι το παντοπωλείο χωρίς να χρειαστεί να καθίσεις».
Ακριβής μέτρηση από την τσέπη σας
Με στόχο να κάνουν αυτή τη βελτίωση πιο εύκολη στην πράξη, οι ερευνητές ανέπτυξαν τη smartphone εφαρμογή «Walk Test», η οποία μετρά με ακρίβεια τη συχνότητα των βημάτων. «Δεν εμπιστευόμασταν τις ενσωματωμένες μετρήσεις των κινητών», σημειώνει ο δρ. Rubin. «Γι’ αυτό, δημιουργήσαμε μια εφαρμογή που βασίζεται σε μια νέα, ανοιχτού κώδικα μεθοδολογία και προσφέρει αξιόπιστα αποτελέσματα μέσω σύντομων, ελεγχόμενων τεστ περπατήματος».
Αν και η εφαρμογή δεν είναι ακόμη διαθέσιμη στο κοινό, οι ερευνητές προτείνουν τη χρήση μιας απλής εφαρμογής με μετρονόμο, ώστε να συγχρονίζετε τα βήματά σας με έναν σταθερό ρυθμό, διατηρώντας με ευκολία την επιθυμητή ένταση στο περπάτημά σας.
Η δύναμη της καθημερινότητας
Αυτό που ουσιαστικά ξεχωρίζει στη μελέτη είναι ότι δεν χρειάζεται κάτι σύνθετο για να ενισχύσετε την υγεία και τη φυσική σας κατάσταση. Ακόμα και το απλό περπάτημα, όταν γίνεται με λίγο πιο σταθερό και γρήγορο ρυθμό, μπορεί να φέρει μετρήσιμα οφέλη. Ξεκινήστε μετρώντας πόσα βήματα κάνετε ανά λεπτό και δοκιμάστε να ανεβάσετε τον ρυθμό σας σταδιακά, πάντα με άνεση και ασφάλεια.
Διαβάστε επίσης
Πόσα βήματα την ημέρα μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου; Λιγότερα απ’ όσο νομίζετε!
Εντυπωσιακό: Έκανε 250.000 βήματα μέσα σε μια εβδομάδα – Δείτε πόσο άλλαξε το σώμα του
Μακροζωία: Πόσα βήματα την ημέρα μειώνουν τον κίνδυνο θανάτου κατά 70%
[penci_related_posts title=”ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ:” number=”8″ style=”grid” align=”none” displayby=”cat” orderby=”random”]