Πρακτικές συμβουλές για να οδηγείτε με ασφάλεια στη βροχή, τα χιόνια, την ομίχλη, μέρα και νύχτα.
Πολλές προκλήσεις κρύβει η οδήγηση τον χειμώνα. Όχι μόνο μειώνουν την ορατότητα οι βροχές, οι χιονοπτώσεις και η ομίχλη, αλλά τα μάτια υφίστανται συχνά ορισμένες αλλαγές λόγω του κρύου που επηρεάζουν την όραση.
Το πρόβλημα μπορεί να επιτείνουν οφθαλμοπάθειες, όπως ο καταρράκτης, διότι προκαλούν συμπτώματα που μπορεί να επηρεάσουν την αντίληψη του δρόμου από τον οδηγό.
Όπως αναφέρει ο χειρουργός οφθαλμίατρος δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, καθηγητής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, για ασφαλή οδήγηση έχουν ζωτική σημασία κυρίως τρεις οπτικές δεξιότητες:
- Η οπτική οξύτητα
- Το οπτικό πεδίο
- Η ικανότητα αντίληψης των χρωμάτων
Η οπτική οξύτητα επιτρέπει στον οδηγό να διακρίνει τις λεπτομέρειες και να εστιάζει την όρασή του. Το οπτικό πεδίο συμπεριλαμβάνει την περιφερειακή όραση. Αυτή επιτρέπει στον οδηγό να αντιληφθεί έναν πεζό ή όχημα που έρχεται από το πλάι ενόσω εκείνος κοιτά το αυτοκίνητο μπροστά του.
Όσον αφορά την ικανότητα αντίληψης των χρωμάτων και της αντίθεσης μεταξύ τους (contrast), «αυτή μας επιτρέπει να βλέπουμε τα φανάρια, τις πινακίδες, τα άλλα οχήματα, τους ποδηλάτες κ.λπ., ακόμα και στο ημίφως ή στο σκοτάδι», εξηγεί.
Κάθε πάθηση που επηρεάζει οποιαδήποτε από αυτές τις δεξιότητες, από τη μυωπία και το γλαύκωμα έως την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, πλήττει την ικανότητα οδήγησης.
Πόσο μάλλον που τα πρώιμα σημάδια πολλών οφθαλμοπαθειών μπορούν να επηρεάσουν την αντίληψη που έχει ο οδηγός για τον δρόμο μπροστά του. Τέτοια συμπτώματα είναι ενδεικτικά:
- Το θόλωμα της όρασης
- Το να βλέπει τεθλασμένες τις γραμμές που είναι ίσιες
- Άλλες οπτικές παραμορφώσεις
- Η άλως
Η άλως είναι το «φωτοστέφανο» που βλέπει γύρω από τα φώτα ένας ασθενής π.χ. με καταρράκτη. Όταν έχει βαριά συννεφιά και μειώνεται ο φυσικός φωτισμός, οι πάσχοντες μπορεί να βλέπουν επίσης μία λάμψη όταν το φως χτυπήσει τον οφθαλμικό φακό τους.
Η ξηροφθαλμία
Ακόμα και φαινομενικά ήπιες διαταραχές μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά την όραση κατά την οδήγηση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ξηροφθαλμία, η συχνότητα της οποίας αυξάνεται με την πρόοδο της ηλικίας.
«Οι οδηγοί με αναμμένη τη θέρμανση στο όχημά τους, μπορεί να παρουσιάσουν αυξημένη εξάτμιση των δακρύων όταν ο θερμός αέρας τους κτυπά στο πρόσωπο. Τα δάκρυα είναι τα φυσικά λιπαντικά των ματιών. Δίχως αυτά αυξάνεται η ξηρότητά τους και επιδεινώνεται η ξηροφθαλμία. Γι’ αυτό τον λόγο είναι προτιμότερο να κατευθύνουν τον ζεστό αέρα προς τα πόδια τους», συνιστά ο κ. Κανελλόπουλος.
Την ξηροφθαλμία μπορεί επίσης να επιδεινώσει η έντονη συγκέντρωση στην οδήγηση, όταν χιονίζει, βρέχει ή έχει παγετό. Όταν εστιάζουμε τα μάτια μας σε ένα σημείο, μειώνεται αντανακλαστικά το βλεφάρισμα. Αυτό έχει ως συνέπεια να περιορίζεται η διασπορά των δακρύων στην επιφάνεια των ματιών και η ενυδάτωσή τους.
Η ξηροφθαλμία, όμως, επηρεάζει την όραση. Μπορεί, π.χ., να κάνει τους πάσχοντες να βλέπουν μια λάμψη όταν το φως κτυπά τα μάτια τους. Επομένως και αυτή εμποδίζει την ασφαλή οδήγηση. Γι’ αυτό τον λόγο συνιστάται σε όσους υποφέρουν από ξηροφθαλμία να χρησιμοποιούν τεχνητά δάκρυα για να λιπαίνουν τα μάτια τους.
Βρώμικα γυαλιά, παρμπρίζ και φώτα
Την όραση μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά και τα βρώμικα γυαλιά οράσεως και τζάμια του αυτοκινήτου. Όταν έχουν καιρό να καθαριστούν μπορεί να επιδεινώσουν τη λάμψη που βλέπουν οι οδηγοί. Το ίδιο συμβαίνει και όταν τα τζάμια έχουν σημάδια από τους παλαιωμένους υαλοκαθαριστήρες.
«Είναι σημαντικό να καθαρίζετε καθημερινά τα διορθωτικά γυαλιά σας, με ειδικό, μαλακό πανί που δεν τα χαράζει. Αυτό είναι ακόμα πιο απαραίτητο πριν μπείτε στο αυτοκίνητο για να οδηγήσετε με απαιτητικές καιρικές συνθήκες», τονίζει ο καθηγητής.
Απαραίτητο είναι ακόμα να αλλάζετε τακτικά (τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο) τους υαλοκαθαριστήρες του αυτοκινήτου σας για να καθαρίζουν καλά το παρμπρίζ και να μην αφήνουν σημάδια.
Εξίσου σημαντικό είναι να διατηρείτε καθαρά και τα φώτα του αυτοκινήτου σας, ώστε να φωτίζουν καλά το δρόμο.
Αν οδηγείτε τη νύχτα με κακοκαιρία, βεβαιωθείτε ότι έχετε χαμηλώσει στο ελάχιστο τον φωτισμό μέσα στο αυτοκίνητό σας. Ειδάλλως τα μάτια σας θα πρέπει να προσαρμόζονται διαρκώς μεταξύ του σκοτεινού δρόμου μπροστά σας και του έντονου φωτός από το ταχύμετρο, το ραδιόφωνο και το GPS, γεγονός που θα τα καταπονεί σημαντικά.
Τι άλλο να προσέχετε
Να αποφεύγετε επίσης να κοιτάτε απευθείας στα φώτα των διερχόμενων αυτοκινήτων γιατί μπορεί να σας «τυφλώσουν» για έως και 5 δευτερόλεπτα. Το διάστημα αυτό είναι αρκετό για να συμβεί ατύχημα. Εάν δεν προλάβετε να στρέψετε το βλέμμα σας μακριά από το φως και μειωθεί η όρασή σας, επιβραδύνετε ή σταματήστε εντελώς αν είναι εφικτό, έως ότου αποκατασταθεί το πρόβλημα.
Αν η διαδρομή σας είναι μεγάλη και οδηγείτε σε χιονισμένο ή παγωμένο δρόμο, είναι σημαντικό να ξεκουράζετε συχνά τα μάτια σας. Για να το επιτύχετε, μην τα έχετε «καρφωμένα» σε ένα σημείο. Να τα κινείτε συχνά για να τονώνονται και να διατηρείτε κι εσείς την εγρήγορσή σας.
«Όσο πεπειραμένος οδηγός κι αν είναι κάποιος, η οδήγηση τον χειμώνα μπορεί να είναι δύσκολη, ειδικά όταν οι καιρικές συνθήκες είναι κακές. Πολλοί οδηγοί δεν αντιλαμβάνονται πόσο επηρεάζει τα μάτια τους ο καιρός και τους κινδύνους που διατρέχουν από την μειωμένη όραση. Πρέπει λοιπόν να φορούν πάντοτε καθαρά και χωρίς γρατζουνιές διορθωτικά γυαλιά και να εξασφαλίζουν ότι έχουν τους σωστούς βαθμούς διόρθωσης, με επίσκεψη στον οφθαλμίατρο κάθε ένα ή δύο χρόνια, αναλόγως με την ηλικία τους. Ειδάλλως η οδήγηση μπορεί να γίνει εξαιρετικά επικίνδυνη», καταλήγει ο κ. Κανελλόπουλος.
Φωτογραφία: iStock