Γαστρεντερίτιδα: Το επικίνδυνο σύμπτωμα για το οποίο προειδοποιούν οι γιατροί

Στον νοροϊό και στην επιδημία που υπάρχει αναφέρθηκε σε δηλώσεις της και η καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, λέγοντας ότι αναμένουμε κορύφωση τόσο σε ό,τι αφορά τις ιώσεις του αναπνευστικού όσο και τη γαστρεντερίτιδα στις αρχές Φεβρουαρίου.

Η φετινή έξαρση αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην επικράτηση ενός νέου στελέχους του νοροϊού, του GII.17[P17].

Είναι πολύ νωρίς για να πούμε αν αυτό το στέλεχος σχετίζεται με πιο σοβαρή νόσο, αλλά πιθανότατα η χαμηλότερη ανοσία του πληθυσμού είναι η αιτία για την πρώιμη μεγάλη αύξηση που παρατηρείται φέτος, παρ’ όλο που κάθε χρόνο αυτή την εποχή υπάρχει έξαρση, δήλωσε σχετικά, μιλώντας στο CBS News, ο Jan Vinjé, επικεφαλής του συστήματος CaliciNet των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC).

Γαστρεντερίτιδα: Το επικίνδυνο σύμπτωμα για το οποίο προειδοποιούν οι γιατροί

Βεβαίως, όπως ανέφερε η Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, ο νοροϊός δεν είναι ο μοναδικός ιός που προκαλεί γαστρεντερικά συμπτώματα. «Πάντως χρειάζεται, αν δούμε κάποια επιδείνωση και με πυρετό και δυνατότητα να μην μπορούμε να φάμε συν όλα τα άλλα τα γαστρεντερικά συμπτώματα είναι σημαντικό να μιλήσουμε με το γιατρό μας για να μας δώσει τα κατάλληλα φάρμακα. Και είναι σημαντική ειδικά η ενυδάτωση του ατόμου και αν μιλάμε για άτομα 60 ετών και άνω ή μικρότερα με παιδιά 1, 2, 3 χρονών, είναι πολύ σημαντική η ενυδάτωση του ατόμου», τόνισε.

Ο νοροϊός περιγράφεται από πολλούς ως το «χειρότερο στομαχικό μικρόβιο» που τους έχει τύχει, προκαλώντας έντονα συμπτώματα, όπως πόνο στο στομάχι, ναυτία, εμετό και διάρροια.

Η σοβαρή αφυδάτωση, συχνά αποτέλεσμα αυτών των παρατεταμένων συμπτωμάτων, αποτελεί μείζονα ανησυχία για τους γιατρούς.

Ο δρ Joseph Chang, επικεφαλής ιατρός στο Parkland Health, υπογραμμίζει κι αυτός πόσο σημαντικό είναι να αναζητήσει κανείς ιατρική φροντίδα, εάν δεν μπορεί να κρατήσει τα υγρά για 12 έως 24 ώρες, ώστε να αποφύγει σοβαρές επιπλοκές από την αφυδάτωση.

Τι συμβαίνει αν διαταραχθούν οι ηλεκτρολύτες

«Ένα από τα πράγματα που οι άνθρωποι μάλλον δεν σκέφτονται ή δεν γνωρίζουν για τη ναυτία και τον εμετό είναι ότι στην πραγματικότητα πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο», εξήγησε.

«Όσο περισσότερο χάνετε υγρά, τόσο περισσότερο διαταράσσονται οι ηλεκτρολύτες σας στην κυκλοφορία του αίματος. Μόλις διαταραχθούν, προκαλείται περισσότερη ναυτία και εμετός. Οπότε είναι ένας τρελός φαύλος κύκλος που συνεχίζεται», τόνισε.

Τα συμπτώματα του νοροϊού εμφανίζονται συνήθως γρήγορα και μπορεί να διαρκέσουν έως τρεις ημέρες ή και περισσότερο. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να διαρκέσουν ακόμη και εβδομάδες.

Ενώ ο ιός συχνά υποχωρεί από μόνος του, η μεταδοτική του φύση αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για τους άλλους. Οι ειδικοί λένε ότι ένα άτομο μπορεί να παραμείνει μεταδοτικό έως και τρεις ημέρες μετά την εξαφάνιση των συμπτωμάτων και μπορεί να παραμείνει στα σωματικά υγρά έως και δύο εβδομάδες.

Επιπλέον, νοροϊό μπορεί να κολλήσετε ξανά, ακόμη και αν τον έχετε περάσει.

«Δεν είναι όπως μερικοί από τους αναπνευστικούς ιούς, στους οποίους μπορεί να έχετε φυσική ανοσία ή ανοσία από το εμβόλιο. Σίγουρα μπορείτε να κολλήσετε αυτόν τον ιό ξανά και ξανά», τονίζει ο δρ Chang.

Συμπτώματα αφυδάτωσης

Όπως αναφέρει ο ΕΟΔΥ για την ιογενή γαστρεντερίτιδα, για τα περισσότερα άτομα η ιογενής γαστρεντερίτιδα δεν αποτελεί σοβαρό νόσημα. Οι ασθενείς σχεδόν πάντοτε αναρρώνουν πλήρως χωρίς περαιτέρω προβλήματα υγείας. Παρόλα αυτά, τα βρέφη, τα μικρά παιδιά, τα άτομα με αναπηρία, τα άτομα που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν, οι ηλικιωμένοι, καθώς και οι ανοσοκατεσταλμένοι μπορεί να χρειαστούν  νοσηλεία για την αντιμετώπιση πιθανής αφυδάτωσης. Σε περίπτωση αφυδάτωσης, ένα άτομο μπορεί να έχει μειωμένη ούρηση, ξηροστομία και ζαλάδα. Ένα αφυδατωμένο παιδί μπορεί να κλαίει με λίγα ή καθόλου δάκρυα και να παρουσιάζει ασυνήθιστη υπνηλία.

Ο θάνατος από το νόσημα είναι εξαιρετικά σπάνιος, αλλά το νόσημα μπορεί να επιδεινώσει τυχόν προϋπάρχοντα προβλήματα υγείας.

Πρόληψη

Το συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα είναι ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της μόλυνσης, ιδίως πριν φάτε ή αγγίξετε το πρόσωπό σας.

Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων, τα απολυμαντικά χεριών δεν είναι αποτελεσματικά κατά του νοροϊού.

«Δυστυχώς, ο νοροϊός είναι ένας από εκείνους τους ιούς που έχουν λίγο σκληρό κέλυφος, σχεδόν σαν βελανίδι ή κάτι τέτοιο. Και έτσι είναι λίγο πιο ανθεκτικός από άλλους ιούς σε πράγματα όπως το αντισηπτικό και το απολυμαντικό», επισημαίνει.

«Μένει στις επιφάνειες. Από εκεί τον κολλάνε κυρίως οι άνθρωποι, από τις μολυσμένες επιφάνειες», εξηγεί.

Οι νοροϊοί είναι επίσης σχετικά ανθεκτικοί στη θερμότητα και μπορούν να επιβιώσουν σε θερμοκρασίες έως και 63°C. Επομένως, για να σκοτωθεί στα τρόφιμα χρειάζονται υψηλότερες θερμοκρασίες.

Αυτό σημαίνει ότι εάν είστε άρρωστοι ή νομίζετε ότι είστε άρρωστοι, σύμφωνα με το CDC, δεν πρέπει να προετοιμάζετε, να χειρίζεστε τρόφιμα ή να φροντίζετε άλλους. Περιμένετε τουλάχιστον δύο ημέρες μετά την παύση των συμπτωμάτων. Αυτό είναι σημαντικό αν εργάζεστε σε εστιατόριο, σχολείο, παιδικό σταθμό, μονάδα μακροχρόνιας φροντίδας ή σε άλλους χώρους όπου μπορεί να εκθέσετε ανθρώπους σε νοροϊό, λένε οι αξιωματούχοι.

Βασικοί κανόνες υγιεινής

Για να μειώσει κανείς την πιθανότητα να νοσήσει από ιογενή γαστρεντερίτιδα, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, θα πρέπει να ακολουθεί κάποιους βασικούς κανόνες:

Συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό:

Μετά

• τη χρήση της τουαλέτας
• την αλλαγή πάνας
• την επαφή με ασθενή με συμπτώματα γαστρεντερίτιδας
• το χειρισμό μολυσματικού υλικού (εμέσματα ή κόπρανα)
• το χειρισμό μολυσμένων, με εμέσματα ή κόπρανα, κλινοσκεπασμάτων, ρουχισμού κτλ,
• την κολύμβηση

Πριν

• την προετοιμασία φαγητού
• την κατανάλωση φαγητού
• το χειρισμό τροφίμων
• την παροχή φροντίδας σε άλλους

 Σημειώνεται ότι οι γονείς θα πρέπει να φροντίζουν ώστε και τα παιδιά της οικογένειας να κάνουν το ίδιο.

• Σχολαστικός καθαρισμός των επιφανειών που χρησιμοποιούνται κατά την προετοιμασία των τροφίμων καθώς και των οικιακών σκευών, με σαπούνι και νερό, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την προετοιμασία του φαγητού.
• Χρήση οικιακής χλωρίνης για το καθάρισμα της κουζίνας και της τουαλέτας του σπιτιού και σχολαστικό καθάρισμα μολυσμένων με κόπρανα ή εμέσματα υφασμάτων (ρουχισμού, κλινοσκεπασμάτων κ.ά.). Συστήνεται η χρήση γαντιών μιας χρήσης για το χειρισμό των δυνητικά μολυσμένων αντικειμένων
• Αποφυγή χρήσης των ίδιων σκευών (ποτήρια, πιάτα κ.ά.) και άλλων προσωπικών αντικειμένων με άλλα άτομα.
• Αποφυγή στενής επαφής με άτομο που εμφανίζει συμπτώματα γαστρεντερίτιδας.
• Συστήνεται η χρήση γαντιών μιας χρήσης για το χειρισμό των δυνητικά μολυσμένων αντικειμένων.

Κατανάλωση ασφαλών τροφίμων και νερού (δεν θα πρέπει να ξεχνά κανείς ότι τα μολυσμένα τρόφιμα μπορεί να έχουν φυσιολογική όψη και οσμή):

• Καλό πλύσιμο των τροφίμων, πριν την κατανάλωσή τους και πριν το μαγείρεμα.
• Μαγείρεμα των οστρακοειδών πριν την κατανάλωσή τους.
• Χρήση ασφαλούς νερού (γνωστής προέλευσης) για πόση και για μαγείρεμα.
• Αν υπάρχει η υποψία ότι κάποιο τρόφιμο θα μπορούσε να είναι μολυσμένο, η κατανάλωσή του θα πρέπει να αποφεύγεται.

Λήψη προφυλάξεων κατά τη διάρκεια ταξιδιού, σε χώρες υψηλού κινδύνου:

• Κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού (επειδή τα παγάκια μπορεί να γίνουν από μολυσμένο νερό, καλό είναι να αποφεύγονται).
• Χρήση εμφιαλωμένου νερού και για το βούρτσισμα των δοντιών.
• Αποφυγή κατανάλωσης ωμών ή ατελώς μαγειρεμένων τροφίμων (κρέας, ψάρια/οστρακοειδή, φρούτα που δεν ξεφλουδίζονται, λαχανικά κ.ά.)
• Αποφυγή κατανάλωσης τροφίμων που πωλούνται σε υπαίθριες αγορές.

Φωτογραφία: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Covid, γρίπη, RSV, γαστρεντερίτιδα: Πόσο καιρό είναι κανείς μεταδοτικός

Γρίπη: Τι να τρώτε και τι να αποφεύγετε για να αναρρώσετε πιο γρήγορα

Αυτοδιάγνωση: Eρωτήματα και προβληματισμοί για τη χρήση των self test