Τι αποκαλύπτει το χρώμα και η μυρωδιά των ούρων για την υγεία σας

Η εμφάνιση και η μυρωδιά των ούρων συχνά περνούν απαρατήρητες, όμως μπορούν να παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για την υγεία μας. Αν και οι αλλαγές τους μπορεί να σχετίζονται με απλές αιτίες, όπως η διατροφή ή η ενυδάτωση, σε ορισμένες περιπτώσεις υποδεικνύουν σοβαρότερα ζητήματα.

Η μυρωδιά των ούρων

Οι αλλαγές στη μυρωδιά των ούρων συχνά οφείλονται στη διατροφή και στη λήψη βιταμινών ή φαρμάκων. Μπορεί όμως, όπως επισημαίνει το Cleveland Clinic, να αποτελούν και ένδειξη προβλημάτων υγείας.

Η μυρωδιά αμμωνίας, για παράδειγμα, είναι συχνά σημάδι λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος (UTI). Ταυτόχρονα, τα ούρα μπορεί να είναι θολά ή ακόμη και να περιέχουν μικρή ποσότητα αίματος, ενώ η ούρηση συνοδεύεται από πόνο. Άλλες πιθανές αιτίες για τη μυρωδιά αμμωνίας είναι οι πέτρες στα νεφρά ή νεφρική νόσος, ηπατική νόσος, εμμηνόπαυση, λοίμωξη του προστάτη ή σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις. Προφανώς σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η επίσκεψη σε γιατρό είναι απαραίτητη.

Όμως παρόμοια μυρωδιά μπορεί να προκύψει από αφυδάτωση ή κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών και βιταμινών, οπότε η παροδικότητα της αλλαγής είναι σημαντική.

Η γλυκιά – φρουτώδης – μυρωδιά στα ούρα συνδέεται με την υπεργλυκαιμία ή τον διαβήτη, καθώς ο οργανισμός αποβάλλει την περίσσεια γλυκόζης. Σε νεογνά, μια τέτοια μυρωδιά μπορεί να υποδηλώνει και το σπάνιο σύνδρομο «MSUD», που απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση.

Η έντονη δυσάρεστη μυρωδιά, που θυμίζει θείο, μπορεί να είναι αποτέλεσμα της κατανάλωσης τροφών όπως το σκόρδο και τα κρεμμύδια. Σπάνια, τέτοιες μυρωδιές σχετίζονται με μεταβολικές διαταραχές, όπως η τριμεθυλαμινουρία (σύνδρομο TAMU – δυσάρεστη οσμή ψαριού) ή με γενετικές παθήσεις όπως η τυροσιναιμία.

Γενικά τα ούρα έχουν ελάχιστη μυρωδιά και ο λόγος είναι απλός: Είναι περίπου 95% νερό. Το υπόλοιπο 5% είναι κυρίως απόβλητα του οργανισμού από το φιλτράρισμα των νεφρών. Όμως η αφυδάτωση, το φαγητό, το ποτό, τα φάρμακα και τα συμπληρώματα διατροφής προκαλούν αλλαγές στη μυρωδιά. Εάν αυτές είναι περιστασιακές δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας.

Το χρώμα των ούρων

Το χρώμα των ούρων μπορεί επίσης να παρέχει ενδείξεις για την υγεία μας, σύμφωνα με το Health Line. Η φυσιολογική απόχρωση κυμαίνεται από ανοιχτό κίτρινο έως κεχριμπαρένια, ανάλογα με την ενυδάτωση.

Διαφανή ούρα μπορεί να υποδηλώνουν υπερβολική κατανάλωση νερού, η οποία οδηγεί σε ανεπάρκεια ηλεκτρολυτών. Για παράδειγμα δυσκολεύει τον οργανισμό να διατηρήσει υγιή επίπεδα νατρίου. Όμως σε περιπτώσεις που τα ούρα είναι διαρκώς διαφανή χωρίς αυξημένη πρόσληψη υγρών, ενδέχεται να υποδηλώνουν προβλήματα στο ήπαρ.

Σκούρα κίτρινα ή πορτοκαλί, κεχριμπαρένια ούρα συνδέονται συχνά με αφυδάτωση. Αντίστοιχα, η αυξημένη πρόσληψη βιταμινών Β μπορεί να δώσει στα ούρα πιο έντονη απόχρωση.

Όταν τα ούρα αποκτούν κόκκινο ή ροζ χρώμα, η αιτία μπορεί να είναι τρόφιμα με έντονες χρωστικές ουσίες, όπως τα παντζάρια. Ωστόσο, το αίμα στα ούρα, γνωστό ως αιματουρία, είναι πιθανό σύμπτωμα σοβαρότερων προβλημάτων, όπως σοβαρές λοιμώξεις, πέτρες στα νεφρά, οι όγκους στην ουροδόχο κύστη και τα νεφρά.

Τα σκούρα καφέ ούρα, εκτός από αφυδάτωση ή κατανάλωση κάποιων τροφών, μπορεί επίσης να είναι ένδειξη ραβδομυόλυσης μιας σοβαρή ιατρική κατάσταση που προκαλείται από διάσπαση του μυϊκού ιστού ή μπορεί να υποδεικνύουν ηπατική νόσο. Επίσης η έντονη άσκηση, ειδικά το τρέξιμο, μπορεί να προκαλέσει σκούρα καφέ ούρα. Εάν το χρώμα δεν επανέρχεται στο φυσιολογικό μετά από 48 ώρες είναι καλό να επικοινωνήσετε με έναν γιατρό σχετικά με πιθανές υποκείμενες αιτίες.

Τα μπλε ή πράσινα ούρα είναι σπάνια και πιθανότατα συνδέονται με κάτι στη διατροφή σας. Για παράδειγμα η χρωστική τροφίμων μπορεί να προκαλέσει μπλε ή πράσινα ούρα. Τα φάρμακα που μπορούν να προκαλέσουν μπλε ή πράσινα ούρα περιλαμβάνουν σιμετιδίνη, αμιτριπτυλίνη, ινδομεθακίνη, προμεθαζίνη και συμπληρώματα βιταμίνης Β. Οι δύο ιατρικές καταστάσεις που συνδέονται με αυτό το χρώμα στα ούρα είναι η βακτηριακή λοίμωξη Pseudomonas aeruginosa ή η οικογενής υπασβεστιουρική υπερασβεστιαιμία (FHH).

Τέλος τα θολά ούρα μπορεί να προκύψουν από λοιμώξεις του ουροποιητικού ή προβλήματα των νεφρών. Κατά την εγκυμοσύνη, θολότητα στα ούρα ενδέχεται να είναι ένδειξη προεκλαμψίας.

Πότε να ανησυχήσετε

Οι περιστασιακές αλλαγές στα ούρα είναι συνήθως φυσιολογικές. Ωστόσο, αν παρατηρήσετε επίμονη αλλαγή στο χρώμα ή τη μυρωδιά, συνοδευόμενη από συμπτώματα όπως πόνο, πυρετό ή συχνουρία, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε γιατρό. Οι αλλαγές που επιμένουν μπορεί να υποδεικνύουν υποκείμενα προβλήματα υγείας.