Η εμφάνιση των mRNA εμβολίων έχει φέρει νέες ελπίδες στη μάχη κατά κάποιων από τους πιο θανατηφόρους καρκίνους, εκπαιδεύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος να επιτίθεται στις κακοήθειες.
Πρόκειται για εξατομικευμένα εμβόλια που μπορούν να κάνουν τους καρκίνους, όπως το μελάνωμα και τους καρκίνους της ουροδόχου κύστης, των νεφρών, του παγκρέατος, του πνεύμονα και του μαστού, θεραπεύσιμους. Θα μπορούσαν ακόμα και να αποτελέσουν ένα εργαλείο πρόληψης.
Η κλινική μελέτη επικεντρώνεται στην ανάπτυξη και χορήγηση εμβολίων και η θεραπεία στηρίζεται στα νεοαντιγόνα του όγκου, τα οποία είναι μοναδικά στον καρκίνο του κάθε ασθενούς και για τον λόγο αυτόν απαιτείται εξατομικευμένη προσέγγιση. Το μειονέκτημα αυτής της προσέγγισης είναι πως η παραγωγή ενός εξατομικευμένου εμβολίου μπορεί να διαρκέσει μήνες, δίνοντας στον καρκίνο χρόνο να εξαπλωθεί.
Οι τελευταίες ελπιδοφόρες εξελίξεις
Η Moderna ανακοίνωσε πρόσφατα ότι ξεκίνησε τρεις κλινικές δοκιμές μιας πειραματικής θεραπείας με mRNA εμβόλιο σε ασθενείς με καρκίνο της ουροδόχου κύστης, καρκίνο των νεφρών και μία μορφή καρκίνου του δέρματος που ονομάζεται δερματικό πλακώδες καρκίνωμα.
Η εταιρεία έχει συνεργαστεί με τη Merck για μια δοκιμή τελευταίου σταδίου της τεχνολογίας του εμβολίου κατά του μελανώματος, όταν χορηγείται σε συνδυασμό με την ανοσοθεραπεία της Merck (Keytruda).
Εντωμεταξύ, η γερμανική εταιρεία εμβολίων BioNTech έχει αναπτύξει mRNA εμβόλια κατά του μελανώματος και των καρκίνων του κεφαλιού και του τραχήλου σε φάση 2 δοκιμών.
Επίσης, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Φλόριντα ανακοίνωσαν πρόσφατα ότι χρησιμοποίησαν την τεχνολογία mRNA για να επιτεθούν στο γλοιοβλάστωμα σε μια μικρή πρώιμη κλινική δοκιμή, ενώ ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι δοκιμάζουν ένα θεραπευτικό εμβόλιο κατά του καρκίνου του παγκρέατος.
Υπάρχουν ήδη εμβόλια στην αγορά που στοχεύουν τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) και της ηπατίτιδας Β, που μπορούν να οδηγήσουν σε κυτταρικές ανωμαλίες και να εξελιχθούν σε καρκίνο.
Ωστόσο, το νέο κύμα καρκινικών εμβολίων σχεδιάζεται να προετοιμάζει το ανοσοποιητικό σύστημα, ώστε αυτό να εντοπίζει και να καταστρέφει τους συμπαγείς όγκους που δεν θεραπεύονται εύκολα με χειρουργική επέμβαση και χωρίς τις παρενέργειες που συχνά συνοδεύουν τη χημειοθεραπεία.
Τα νέα αυτά εμβόλια βασίζονται στην επιτυχία των εμβολίων κατά της COVID-19, που έδωσαν σημαντική ώθηση στις έρευνες και αναπτέρωσαν τις ελπίδες για θεραπευτικά mRNA εμβόλια σε μια ευρεία γκάμα ασθενειών.
«Ορόσημο στη μάχη κατά του καρκίνου»
«Το ανοσοποιητικό σύστημα χρειάζεται μια “διεύθυνση” για να ξέρει πού να κινηθεί», είπε ο Kyle Holen, επικεφαλής ανάπτυξης, θεραπευτικών και ογκολογίας στη Moderna. Χρησιμοποιώντας τη γενετική αλληλουχία για τον εντοπισμό συγκεκριμένων μεταλλάξεων του όγκου, δημιουργείται μια εξατομικευμένη άμυνα που «βασικά εκπαιδεύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα να ξέρει τι πρέπει να πολεμήσει».
«Η θεραπεία με το εξατομικευμένο εμβόλιο αποτελεί ορόσημο στη μάχη έναντι του καρκίνου. Προσαρμόζοντας τα εμβόλια για κάθε ασθενή, στοχεύουμε στην ενίσχυση της ανοσολογικής απόκρισης του οργανισμού κατά των καρκινικών κυττάρων, οδηγώντας σε καλύτερα αποτελέσματα και βελτίωση της ποιότητας ζωής τους», ανέφερε πρόσφατα στο Αθηναϊκό Πρακτορείο η αναπληρώτρια καθηγήτρια Μοριακής Ιατρικής ΑΠΘ, παθολόγος – ογκολόγος, Σοφία Μπάκα.
Υπό την επίβλεψή της εφαρμόστηκε πρόσφατα, στον πρώτο ασθενή πανευρωπαϊκά, εξατομικευμένη θεραπεία με εμβόλιο για τον καρκίνο του πνεύμονα στο πλαίσιο κλινικής μελέτης Αμερικανικής Εταιρείας σε συνεργασία με το Ογκολογικό Τμήμα Κλινικών Μελετών του Ιατρικού Διαβαλκανικού. «Η νέα αυτή εξατομικευμένη, προσωποποιημένη θεραπεία στο κέντρο μας, το Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, δίνεται επίσης και σε ασθενείς με χειρουργημένο μελάνωμα, και μέχρι σήμερα έχουν λάβει ήδη θεραπεία αρκετοί ασθενείς» ανέφερε η κ. Μπάκα.
Οι προκλήσεις και ο «τελικός στόχος»
«Οι ευρύτερες θεραπείες έχουν το πλεονέκτημα να φτάνουν στους ασθενείς πιο γρήγορα από τα εξατομικευμένα εμβόλια», είπε η Mai-Britt Zocca, διευθύνουσα σύμβουλος της δανικής IO Biotech, η οποία έχει αναπτύξει ένα εμβόλιο κατά του μελανώματος, το οποίο βρίσκεται σε δοκιμές φάσης 3. Το συγκεκριμένο εμβόλιο στοχεύει κύτταρα όγκου, καθώς και ανοσοκατασταλτικά κύτταρα που εντοπίζονται στο μελάνωμα. «Συνεπώς, σε αυτήν την περίπτωση δεν χρειαζόμαστε να κάνουμε καμία εξατομικευμένη παραγωγή», είπε η Zocca.
Ο τελικός στόχος είναι η πρόληψη του καρκίνου. Θεωρητικά, τα θεραπευτικά εμβόλια θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ακόμα και για να αποτρέψουν την έναρξή του, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Πολλές ερευνητικές ομάδες εργάζονται για αυτόν τον σκοπό.
Για παράδειγμα η Anixa Biosciences, βασιζόμενη σε μεθόδους που αναπτύχθηκαν στην Κλινική του Κλίβελαντ, πραγματοποιεί έρευνες για την ανάπτυξη ενός εμβολίου πρόληψης του καρκίνου του μαστού. Οι ερευνητές έχουν βάλει στο στόχαστρο μια πρωτεΐνη που παράγεται στο σώμα, όταν μια γυναίκα θηλάζει ή όταν αναπτύσσεται ο καρκίνος του μαστού. Πρόσφατα ανέφεραν μια θετική πρώιμη κλινική δοκιμή.
«Εάν αυτή η προσέγγιση λειτουργήσει για τον καρκίνο του μαστού, θα μπορούσε να λειτουργήσει και για πολλούς άλλους καρκίνους», είπε ο Amit Kumar, διευθύνων σύμβουλος της Anixa.
Η επανάσταση που φέρνουν τα mRNA εμβόλια στη μάχη κατά του καρκίνου αποτελεί ένα από τα πιο ελπιδοφόρα κεφάλαια στην ιατρική ιστορία. Με τη δυνατότητα να εκπαιδεύσουν το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτίθεται στους καρκινικούς όγκους, αυτά τα εμβόλια προσφέρουν νέες προοπτικές για τη θεραπεία και την πρόληψη κάποιων από τους πιο θανατηφόρους καρκίνους.
Αν και η διαδικασία παρασκευής εξατομικευμένων εμβολίων είναι ακόμη χρονοβόρα, η συνεχής έρευνα και οι κλινικές δοκιμές δείχνουν ότι είμαστε πιο κοντά σε έναν κόσμο όπου ο καρκίνος θα μπορούσε να αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά, με λιγότερες παρενέργειες και, ίσως θα μπορούσε ακόμα και να προληφθεί. Με τις συνεχιζόμενες προσπάθειες των επιστημόνων και των βιοτεχνολογικών εταιρειών, το μέλλον φαίνεται πιο φωτεινό και η υπόσχεση για μια νέα εποχή στην ογκολογία γίνεται όλο και πιο πραγματική.
[penci_related_posts title=”ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ:” number=”8″ style=”grid” align=”none” displayby=”cat” orderby=”random”]
