CBD: Η επιληψία και άλλα δέκα πιθανά οφέλη του ελαίου κάνναβης

Από τον χρόνιο πόνο μέχρι την επιληψία, το έλαιο CBD (κανναβιδιόλη) έχει συνδεθεί με μια σειρά από πιθανά οφέλη για την υγεία. Αν και πολλά από αυτά τα θεραπευτικά αποτελέσματα χρήζουν περισσότερης διερεύνησης, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν πως το εκχύλισμα κανναβιδιόλης θα μπορούσε να προσφέρει ανακούφιση σε διάφορες ιατρικές καταστάσεις.

Τι είναι η CBD;

Η κανναβιδιόλη είναι ενεργό συστατικό που προέρχεται από την κάνναβη. Σε αντίθεση με την THC (τετραϋδροκανναβινόλη), το άλλο βασικό συστατικό της κάνναβης, η CBD δεν επηρεάζει τη διάθεση, ούτε έχει ψυχοδραστική επενέργεια. Είναι ένα μη ψυχοτρόπο κανναβινοειδές και το πιο θεραπευτικό συστατικό του φυτού. Χρησιμοποιείται σε διάφορα προϊόντα, όπως έλαια, τσίχλες, φαγητά, ποτά κ.ά.

Ποια είναι τα οφέλη του ελαίου CBD

H Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ έχει εγκρίνει τη χρήση CBD σε περιπτώσεις σοβαρής παιδικής επιληψίας. Πολλά άλλα θεραπευτικά αποτελέσματα απαιτούν περαιτέρω έρευνα (μεγάλης κλίμακας κλινικές δοκιμές), ωστόσο τα προκαταρκτικά επιστημονικά στοιχεία για τα οφέλη διαρκώς πληθαίνουν. Ακολουθούν τα σημαντικότερα.

Ανακούφιση από τον πόνο

Η CBD φαίνεται πως δρα ως παυσίπονο. Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι η κανναβιδιόλη μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα των προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με τον πόνο. Για παράδειγμα, μελέτη του 2021 που δημοσιεύθηκε στο The Journal of Pain, εξέτασε ανθρώπους που έπασχαν από ινομυαλγία και είχαν αντικαταστήσει βαριά παυσίπονα (όπως οπιοειδή ή βενζοδιαζεπίνες) με CBD, ως επί το πλείστον επειδή ανησυχούσαν για τις παρενέργειες και το ενδεχόμενο εθισμού στα οπιοειδή. Τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικά. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες ανέφεραν ότι μείωσαν ή διέκοψαν τα συνταγογραφούμενα φάρμακα, διατηρώντας τα θεραπευτικά οφέλη. Επιπλέον, τα άτομα ανέφεραν σε συντριπτική πλειοψηφία καλύτερη μνήμη, βελτιωμένο ύπνο και αυξημένη συνολική ευεξία. Ωστόσο, η μελέτη, λόγω του μικρού μεγέθους της (878 συμμετέχοντες), δεν μπορεί να θεωρηθεί οριστική και χρειάζεται περαιτέρω έρευνα. Πάντως σε αντίστοιχες διαπιστώσεις είχε καταλήξει και μια ανάλυση 15 επιστημονικών μελετών, τον Απρίλιο του 2024. Από τις 15 μελέτες που εξετάστηκαν, οι 11 έδειξαν 42-66% μείωση του χρόνιου πόνου με τη χρήση CBD, 3 δεν εντόπισαν διαφορές ανάμεσα στο CBD και τo εικονικό φάρμακο, ενώ τα συμπεράσματα της τελευταίας μελέτης ήταν μεικτά.

Αντιμετώπιση άγχους και κατάθλιψης

Πολλοί άνθρωποι καταναλώνουν CBD για συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης. Εργασία που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Neuropsychopharmacology, υπέβαλε άτομα που έπασχαν από γενικευμένη αγχώδη διαταραχή σε μία προσομοίωση δημόσιας ομιλίας. Όσοι έλαβαν θεραπεία με CBD είχαν λιγότερο άγχος, καλύτερη διανοητική διαύγεια, λιγότερη νευρικότητα και μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις ικανότητές τους, συγκριτικά με όσους είχαν πάρει εικονικό φάρμακο ή τίποτα.

Επίσης, μία συστηματική ανασκόπηση του 2020 που δημοσιεύτηκε στο Biomolecules και ανέλυσε διάφορες μελέτες σχετικά με τις επιπτώσεις της CBD, διαπίστωσε πως μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη, σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα, για τη θεραπεία της κατάθλιψης, αλλά και άλλων πολλών ψυχωσικών διαταραχών.

Συμπτώματα που σχετίζονται με τον καρκίνο

Η Καλιφόρνια έγραψε ιστορία ως η πρώτη πολιτεία που νομιμοποίησε την ιατρική κάνναβη σε ασθενείς με καρκίνο. Αν και δεν υπάρχουν ξεκάθαρες απαντήσεις για το πώς μπορεί να βοηθήσει στα συμπτώματα του καρκίνου, ανασκόπηση του 2022 στο National Library of Medicine εξέτασε πολλαπλές πηγές, με κάποια υποσχόμενα συμπεράσματα.

Ναυτία και έμετος. Σύμφωνα με την ανασκόπηση, η CBD μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση αυτών των δυσάρεστων επιπτώσεων δρώντας στους υποδοχείς 5HT1A.

Επούλωση πληγών. Η μελέτη αναφέρει ότι το 30 έως 80% των ατόμων που λαμβάνουν κάποια μορφή θεραπείας (ακτινοθεραπεία ή χημειοθεραπεία) για καρκίνους κεφαλής και τραχήλου, αναπτύσσουν μια κατάσταση που ονομάζεται «στοματική βλεννογονίτιδα». Αυτή η δυσάρεστη παρενέργεια προκαλεί μεγάλα έλκη στο στόμα, δυσκολεύοντας το φαγητό και εκθέτοντας τους ασθενείς σε λοιμώξεις. Ένα εύρημα που ανέδειξε η προαναφερθείσα ανασκόπηση, αφορά ένα πείραμα σε ποντίκια, όπου διαπιστώθηκε ότι η χορήγηση CBD μέσω ένεσης πάνω στις πληγές, επιταχύνει την επούλωση και οδηγεί σε λιγότερο σοβαρές στοματικές βλάβες.

Διαταραχές ύπνου. Σύμφωνα με την ανασκόπηση, το 20% με 75% των καρκινοπαθών αντιμετωπίζουν διαταραχές ύπνου κατά τη διάρκεια της θεραπείας, με τα προβλήματα να συνεχίζονται έως και πέντε χρόνια μετά το τέλος της ακτινοθεραπείας. Αλλά τα συμπεράσματα της ανασκόπησης ως προς αυτό, δεν είναι οριστικά. Κάποιες είχαν μεικτά αποτελέσματα, κάποιες έδειξαν ότι το CBD λειτουργεί ως υπνωτικό, ενώ άλλες προσδιόρισαν το CBD ως διεγερτικό. Μία από τις πηγές που εξετάστηκαν, δεν έδειξε καμία επίδραση του CBD στην ποιότητα του ύπνου.

Αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες

Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν πως η CBD μειώνει τις φλεγμονές. Υπάρχουν πολλά σχετικά προκαταρκτικά στοιχεία. Επιπλέον, ο ίδιος μηχανισμός μπορεί να είναι υπεύθυνος και για ορισμένα άλλα πιθανά οφέλη στην υγεία από τη CBD, όπως η ανακούφιση από τον πόνο στις αρθρώσεις. Και σε αυτή την περίπτωση οι ερευνητές υπογραμμίζουν πως χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση σε μεγαλύτερο πληθυσμιακό δείγμα.

Υγεία της καρδιάς

Από μελέτη που δημοσιεύθηκε στο British Journal of Pharmacology προέκυψαν πολλά υποσχόμενα συμπεράσματα για τα οφέλη της CBD. Στην έρευνα διαπιστώθηκε πως μία και μόνο ημερήσια δόση μείωσε την αρτηριακή πίεση, αλλά η αποτελεσματικότητά της δεν κράτησε περισσότερο από επτά ημέρες. Οι επιστήμονες απέδωσαν αυτό το γεγονός στην ανοχή. Ωστόσο, επαναλαμβανόμενες δόσεις σε περιόδους μεγάλου στρες παρέμειναν αποτελεσματικές, πιθανότατα επειδή η μη τακτική κατανάλωση αποτρέπει το χτίσιμο ανοχής.

Ενώ όμως οι συμμετέχοντες αυτής της μελέτης ήταν υγιείς, άλλη έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2023 και δημοσιεύθηκε στο National Library of Medicine, εξέτασε 70 άτομα με ήπια ή μέτρια υπέρταση. Όπως διαπιστώθηκε, η χρήση CBD μείωσε την αρτηριακή πίεση ύστερα από 2,5 εβδομάδες.

Νευροπροστατευτικές ιδιότητες

Τα στοιχεία για τις νευροπροστατευτικές ιδιότητες της CBD είναι περιορισμένα, αλλά ενθαρρυντικά. Για παράδειγμα, μία ανασκόπηση του 2015 προκλινικών στοιχείων στο National Library of Medicine εντόπισε μία έρευνα με 339 συμμετέχοντες, όπου διαπιστώθηκε πως η χρήση CBD ανακουφίζει από τα συμπτώματα της νόσου του Πάρκινσον. Σύμφωνα με τα συλλεχθέντα δεδομένα, το 46% ανέφεραν σταθερές βελτιώσεις σε τομείς όπως το τρέμουλο και τα κινητικά προβλήματα εξαιτίας της ασθένειας. Επίσης, σε ανασκόπηση του 2017 στο Frontiers in Pharmacology αναφέρονται δεδομένα που υποδεικνύουν ότι η CBD μπορεί να λειτουργεί ως αντιοξειδωτικό, το οποίο προστατεύει τα εγκεφαλικά κύτταρα από βλάβες.

Ακμή & υγεία του δέρματος

Η CBD φαίνεται πως μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ή τη μείωση της ακμής. Σύμφωνα με μια μελέτη του 2014 που δημοσιεύτηκε στο National Library of Medicine, η CBD περιορίζει την παραγωγή σμήγματος και άρα εμποδίζει τη συσσώρευσή του στο δέρμα, μειώνοντας την πιθανότητα εμφάνισης ακμής. Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ακόμη ότι η CBD προκάλεσε μία αντιφλεγμονώδη αντίδραση, εμποδίζοντας την ενεργοποίηση των κυτοκινών, οι οποίες είναι γνωστό ότι προκαλούν την ακμή.

Επιληψία

Σε αντίθεση με άλλες παθήσεις και συμπτώματα στη λίστα, η CBD έχει αποδειχθεί αδιαμφισβήτητα ότι βοηθά στη θεραπεία της επιληψίας. Για την ακρίβεια σε δύο περιπτώσεις επιληπτικών κρίσεων: το σύνδρομο Lennox Gastaut και το σύνδρομο Dravet. Πρόκειται για δύο μορφές σοβαρής παιδικής επιληψίας που δεν ανταποκρίνονται καλά στη συμβατική θεραπεία.

Μία πρωτοποριακή έρευνα του 2017 που δημοσιεύθηκε στο The New England Journal of Medicine και στην οποία συμμετείχαν 120 παιδιά και έφηβοι με σύνδρομο Dravet, έδειξε ότι ο μέσος όρος των κρίσεων έπεσε από 12,4 σε 5,9 κάθε μήνα. Επιπλέον, το 50% των ασθενών παρουσίασαν μείωση στις κρίσεις κατά 43%. Λίγο αργότερα, μία μελέτη του 2018 έδειξε παρόμοια αποτελέσματα σε ασθενείς με σύνδρομο Lennox Gastaut. Ωστόσο, η δοκιμή αποκάλυψε και κάτι άλλο. Επτά από τους ασθενείς έπρεπε να αποσυρθούν εξαιτίας των παρενεργειών από τη χρήση CBD. Άλλοι 14 συμμετέχοντες εμφάνισαν αυξημένα ένζυμα στο συκώτι, μία πιθανή ένδειξη ηπατικής βλάβης. Ασθένειες όπως η επιληψία είναι περίπλοκες, γι’ αυτό και άτομα που πάσχουν από επιληψία δεν πρέπει να πειραματίζονται με τη CBD και πρέπει να ακολουθούν αυστηρά τις οδηγίες του γιατρού τους.