Τι αναφέρει η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία με αφορμή την εφετινή Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου στις 15 Μαρτίου.
Βαθιά άγνοια έχουν οι ενήλικες για την αποφρακτική υπνική άπνοια – μία πάθηση που διαταράσσει τον ύπνο και σχετίζεται με πολλά και σοβαρά προβλήματα υγείας.
Όπως αναφέρουν ειδικοί από την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, η διαταραχή αυτή προσβάλλει έναν στους δύο άνδρες και μία στις τέσσερις γυναίκες. Εν τούτοις, μόνο το 20% των πασχόντων γνωρίζουν την ύπαρξή της.
Στην πραγματικότητα, αποτελεί την πιο συνηθισμένη διαταραχή του ύπνου και ένα χρόνιο νόσημα που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια ολικής ή μερικής απόφραξης του ανώτερου αεραγωγού κατά τον ύπνο. Το επακόλουθο είναι παροδική διακοπή της αναπνοής και μείωση της παροχής οξυγόνου στον οργανισμό (υποξυγοναιμία).
Όταν η αναπνοή ξαναρχίζει, ο ασθενής αφυπνίζεται εν μέρει, με συνέπεια να παρατηρείται κατακερματισμός του ύπνου.
Όπως εξηγούν ο καθηγητής Πνευμονολογίας Πέτρος Μπακάκος, συντονιστής της Ομάδας Μελέτης Διαταραχών Αναπνοής στον Ύπνο της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ) και η υπεύθυνη της Ομάδας Κατερίνα Βλάμη, διευθύντρια ΕΣΥ Πνευμονολογίας, υπεύθυνη Μονάδας Μελέτης Ύπνου στο Νοσοκομείο Αττικόν, οι πάσχοντες, κυρίως οι άνδρες, ροχαλίζουν κατά το 80%.
Το 70% των πασχόντων εμφανίζουν παρατεταμένες διακοπές της αναπνοής στη διάρκεια του ύπνου. Το 40% (ιδίως γυναίκες) αναφέρουν σοβαρή ημερήσια υπνηλία.
Οι συνέπειες στην υγεία
Δυστυχώς, στο 85% των περιπτώσεων οι ασθενείς παραμένουν αδιάγνωστοι, επισημαίνουν οι ειδικοί. Αυτό όμως ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την υγεία διότι:
- Η υπνική άπνοια διπλασιάζει έως τριπλασιάζει τον κίνδυνο τροχαίου ατυχήματος
- Ο ένας στους δύο νοσηλευόμενους με έμφραγμα, αρρυθμία ή καρδιακή ανεπάρκεια έχει προηγούμενη αδιάγνωστη αποφρακτική υπνική άπνοια
- Στο 70% των ασθενών με κολπική μαρμαρυγή υποκρύπτεται η διαταραχή του ύπνου
- Στο 80% των ασθενών με ανθεκτική στα φάρμακα υπέρταση υποκρύπτεται η διαταραχή του ύπνου
- Περισσότεροι από ένας στους δύο πάσχοντες από προδιαβήτη έχουν υπνική άπνοια
- Στους ασθενείς με σοβαρή υπνική άπνοια είναι αυξημένος κατά 30% ο κίνδυνος αναπτύξεως σακχαρώδους διαβήτη
- Οι ασθενείς διατρέχουν τριπλάσιο σχετικό κίνδυνο να εμφανίσουν αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
- Διατρέχουν και 1,5 φορά μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν άνοια αργότερα στη ζωή
Οι παράγοντες κινδύνου
Στους κύριους παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη υπνικής άπνοιας συγκαταλέγονται:
- Η μεγάλη ηλικία
- Το ανδρικό φύλο
- Η παχυσαρκία
Η παχυσαρκία είναι ένας από τους ισχυρότερους παράγοντες κινδύνου. Όσο αυξάνεται το σωματικό βάρος, τόσο αυξάνονται και οι απνοϊκοί ασθενείς. Το ποσοστό τους κυμαίνεται από 3,5% σε όσους έχουν φυσιολογικό σωματικό βάρος σε 60% στους άνδρες με νοσογόνο (κακοήθη) παχυσαρκία και ηλικία 50-70 ετών.
Επιπλέον, το 86% των παχύσαρκων διαβητικών ασθενών πάσχει και από αποφρακτική υπνική άπνοια.
Πάντως, με την ανάπτυξή της σχετίζονται και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Έχει βρεθεί ότι αύξηση του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) στον ατμοσφαιρικό αέρα κατά 10 ppb αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισής της κατά 40%.
