Καρκίνος: Ανισότητες στην εκπαίδευση και στέρηση επηρεάζουν την επιβίωση από τη νόσο (μελέτη)

Date:

Το 2022 σημειώθηκαν 20 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις καρκίνου και 9,7 εκατομμύρια θάνατοι παγκοσμίως. 

Σύμφωνα με δημοσίευση του Lancet Public Health τις προηγούμενες μέρες, οι τελευταίες εκτιμήσεις του IARC* (Διεθνούς Φορέα για την Έρευνα για τον Καρκίνο) δείχνουν ότι:

  • ο καρκίνος του πνεύμονα ήταν ο πιο συχνός καρκίνος με 2,5 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις—12,4% των συνολικών νέων περιπτώσεων,
  • ο καρκίνος του μαστού (2,3 εκατομμύρια περιπτώσεις, 11,6%),
  • ο καρκίνος του παχέος εντέρου (1,9 εκατομμύρια περιπτώσεις, 9,6%)
  • ο καρκίνος του προστάτη (1,5 εκατομμύρια περιπτώσεις, 7,3%)

Με τη γήρανση και την αύξηση του πληθυσμού και τις αλλαγές στην έκθεση σε παράγοντες κινδύνου, οι προβλέψεις υπολογίζουν 35 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις καρκίνου το 2050. Πίσω από αυτούς τους ζοφερούς αριθμούς, υπάρχουν τεράστιες διαφορές και ανισότητες μεταξύ των χωρών αλλά και εντός των χωρών.

Διαφορές και αντιμετώπιση των ανισοτήτων στην Ευρώπη

Ο καρκίνος είναι μια σημαντική ανησυχία για τη δημόσια υγεία στην Ευρώπη, με σαφή την ανάγκη για καλύτερο έλεγχο του καρκίνου και αντιμετώπιση των ανισοτήτων. Η θνησιμότητα από καρκίνο ποικίλλει μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών και εντός των χωρών.

Τα ποσοστά θνησιμότητας από καρκίνο διαφέρουν κατά περισσότερο από 30% μεταξύ περιοχών στη Ρουμανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Πολωνία ή την Ισπανία.

Ορισμένες πληθυσμιακές ομάδες αντιμετωπίζουν διαφορές στη θνησιμότητα από καρκίνο ανάλογα με την ηλικία και το φύλο, αλλά και το επίπεδο εκπαίδευσης (1,7–2,6 φορές υψηλότερος κίνδυνος θνησιμότητας από καρκίνο του πνεύμονα σε άτομα με χαμηλότερο σε σύγκριση με υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης) και το επίπεδο στέρησης (πάνω κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερες πιθανότητες επιβίωσης από καρκίνο μεταξύ των λιγότερο στερημένων ομάδων σε σύγκριση με τις πιο στερημένες ομάδες).

Σε μια δημοσιευμένη έκθεση περιγράφεται λεπτομερώς πώς αυτές οι ανισότητες που σχετίζονται με την εκπαίδευση και τη στέρηση επηρεάζουν την επιβίωση από τον καρκίνο.

Εκπαίδευση και τρόπος ζωής μειώνουν την επιβίωση

Πρώτον, περισσότερο από το 40% της επιβάρυνσης του καρκίνου που παρατηρείται στην Ευρώπη μπορεί να αποδοθεί σε παράγοντες κινδύνου που μπορούν να προληφθούν—οι οποίοι είναι πιο διαδεδομένοι σε άτομα που στερούνται και σε άτομα με λιγότερα χρόνια εκπαίδευσης.

Παράγοντες κινδύνου όπως το κάπνισμα, το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία, η χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και η χαμηλή σωματική δραστηριότητα είναι πιο διαδεδομένοι σε άτομα που δεν έχουν ολοκληρώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, σε σύγκριση με άτομα που έχουν ολοκληρώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Ο υψηλότερος επιπολασμός παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με τον καρκίνο επηρεάζει επίσης δυσανάλογα τους πιο ευάλωτους, όπως τα άτομα που βιώνουν έλλειψη στέγης, όπως αναφέρθηκε πρόσφατα στο The Lancet Public Health, με τη χρήση καπνού για παράδειγμα να κυμαίνεται από 26% έως 73%.

Πρωτοβουλίες για τη μείωση των παραγόντων κινδύνου

Έχουν αναπτυχθεί διάφορες πρωτοβουλίες για τη μείωση των παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με τον καρκίνο και ορισμένες είχαν σαφώς αντίκτυπο, όπως η μείωση του επιπολασμού του καπνίσματος που παρατηρήθηκε στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες την τελευταία δεκαετία. Για να διασφαλιστεί η ισότητα, οι πολιτικές πρέπει όχι μόνο να στοχεύουν στη μείωση των συνολικών παραγόντων κινδύνου, αλλά και στη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των πληθυσμιακών ομάδων.

Ο δεύτερος βασικός πυλώνας για τη βελτίωση των αποτελεσμάτων του καρκίνου είναι ο προσυμπτωματικός έλεγχος του καρκίνου. Παρά τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου βάσει πληθυσμού που εφαρμόζονται στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, η συμμετοχή είναι ανεπαρκής και ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των ομάδων.

Μόνο πέντε χώρες έχουν ποσοστό συμμετοχής άνω του 50% σε προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του μαστού, του παχέος εντέρου και του τραχήλου της μήτρας.

Οι γυναίκες με λιγότερα έτη εκπαίδευσης είναι λιγότερο πιθανό να υποβληθούν σε μαστογραφικό έλεγχο από εκείνες με υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης (54,4% έναντι 63,5%).

Η εφαρμογή του προσυμπτωματικού ελέγχου από μόνη της δεν αρκεί για να διασφαλιστεί η πρόσβαση στην έγκαιρη ανίχνευση. Οι δημόσιες πολιτικές πρέπει να βελτιώσουν την ευαισθητοποίηση και την προβολή.

Η ενίσχυση της εκπαίδευσης του κοινού στον τομέα της υγείας και η αντιμετώπιση των ευρειών ανισοτήτων που αντιμετωπίζουν τα άτομα με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο είναι θέματα μείζονος σημασίας στις πολιτικές που πρέπει να εφαρμόζονται για τον καρκίνο.

Η εκπαίδευση διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην αντιμετώπιση των ανισοτήτων κατά του καρκίνου. Η εκπαίδευση είναι ένας ισχυρός, αλλά παραμελημένος, καθοριστικός παράγοντας της υγείας. Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε σε αυτό το τεύχος, ποσοτικοποιεί τη σημασία της εκπαίδευσης —χρόνια σχολικής εκπαίδευσης— στη μείωση της θνησιμότητας.

Για κάθε επιπλέον έτος εκπαίδευσης, υπήρχε μείωση 2% στον κίνδυνο θνησιμότητας. Μαζί με τις ανισότητες που επισημαίνονται, οι επιπτώσεις της εκπαίδευσης στη μελέτη θνησιμότητας παρέχουν πειστικές αποδείξεις για τη σημασία της εκπαίδευσης στη μείωση των ανισοτήτων για τον καρκίνο και στη βελτίωση του προσδόκιμου ζωής.

* Τα αποτελέσματα και τα σημαντικότερα σημεία της μελέτης συνοψίζουν οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Ογκολόγος – Παθολόγος) και η Παναγιώτα Ζαχαράκη (Βιολόγος) συνοψίζουν τα σημαντικότερα σημεία της μελέτης.

Share post:

Subscribe

Popular

More like this
Related

Ο απροσδόκητος παράγοντας που επηρεάζει την ψυχική υγεία των εφήβων – Οι δύο χώρες με το μεγαλύτερο πρόβλημα

Ο απροσδόκητος παράγοντας που επηρεάζει την ψυχική υγεία των εφήβων – Οι δύο χώρες με το μεγαλύτερο πρόβλημα ΠΑΙΔΙ Όσα παιδιά έχουν μεγαλώσει σε χώρες με πολύ υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες κινδυνεύουν να ανάπτυξουν ψυχοπαθολογικά συμπτώματα - Αυτή τη σχέση αποτυπώνουν πιστά δυο χώρες  Η έκθεση στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες στις Κάτω Χώρες και στην

Η Φλόγα τιμά τους γενναίους μικρούς ήρωες: 4 στα 5 παιδιά με καρκίνο γίνονται καλά

ΥΓΕΙΑ Η Φλόγα συνεχίζει το έργο της, υποστηρίζοντας παιδιά και εφήβους με καρκίνο - Στην Ελλάδα κάθε χρόνο καταγράφονται περίπου 300 νέες περιπτώσεις  Η 15η Φεβρουαρίου είναι μια ημέρα αγάπης, για να τιμήσουμε τη γενναιότητα και το κουράγιο των παιδιών που αντιμετωπίζουν τώρα τον καρκίνο, των παιδιών που έχουν αποθεραπευθεί, των παιδιών που δεν είναι

Ψηφιακή άνοια: Οι μορφές και τα συμπτώματα από την υπερβολική χρήση του κινητού και των social media

Η συνεχής χρήση του κινητού, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των νέων τεχνολογιών μπορεί να οδηγήσει σε γνωστκή εξασθένιση, γνωστή ως «ψηφιακή άνοια». Όλο και πιο συχνά βλέπουμε ανθρώπους που κυκλοφορούν σαν χαμένοι με ένα κινητό στο χέρι, αδιαφορώντας για το τι συμβαίνει γύρω τους, ή ανθρώπους που όλη την ώρα σκρολάρουν στο κινητό ή

Μπορούμε να ζήσουμε την τελευταία δεκαετία της ζωής μας χωρίς πόνο ή φάρμακα – Το βίντεο που δείχνει τον τρόπο

Μπορούμε να ζήσουμε την τελευταία δεκαετία της ζωής μας χωρίς πόνο ή φάρμακα – Το βίντεο που δείχνει τον τρόπο FITNESS Οι ειδικοί εξυμνούν εδώ και χρόνια την αξία των υγιών συνηθειών για την επίτευξη της μακροζωίας - Ένα βίντεο της Καναδικής Καρδιολογικής Εταιρίας μας θυμίζει τα οφέλη της άσκησης στην υγιή γήρανση «Πώς θα

Άνοια: Ανησυχητικό σημάδι η απότομη απώλεια βάρους στους ηλικιωμένους

Η ακούσια απώλεια βάρους σε μεγάλη ηλικία μπορεί να είναι ένα πρώιμο προειδοποιητικό σημάδι για άνοια, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Αν και η σκόπιμη απώλεια βάρους μπορεί να είναι ευεργετική για την υγεία, η ακούσια απώλεια βάρους, ειδικά σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, μπορεί να αντανακλά τον υποκείμενο νευροεκφυλισμό ή άλλες καταστάσεις υγείας, όπως η

Καρκίνος του μαστού: H ανοσοθεραπεία πριν από την εγχείρηση βελτιώνει την αντιμετώπιση επιθετικών όγκων

Τα ευρήματα μελέτης σε ασθενείς με υψηλού κινδύνου ορμονοεξαρτώμενους όγκους. Τι διαπίστωσαν οι ερευνητές. Η ανοσοθεραπεία πριν από την εγχείρηση για τον καρκίνο του μαστού μπορεί να βελτιώνει την έκβαση των ασθενών, καθώς βοηθεί το ανοσοποιητικό να αναγνωρίζει καλύτερα τα καρκινικά κύτταρα, σύμφωνα με μία νέα μελέτη. Στη μελέτη συμμετείχαν γυναίκες που πάσχουν από την

Καρκίνος παχέος εντέρου: Δύο μερίδες γιαούρτι την εβδομάδα μπορούν να μας προστατεύσουν

Το να καταναλώνουμε τακτικά γιαούρτι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο να εμφανίσουμε καρκίνο του παχέος εντέρου, όπως διαπίστωσε μια νέα μελέτη. Το γιαούρτι, το οποίο περιέχει ζωντανά στελέχη βακτηρίων, πιστεύεται ότι προστατεύει από πολλούς τύπους ασθενειών, ενώ ορισμένες αναφορές δείχνουν ότι θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου. Η μακροχρόνια κατανάλωση γιαουρτιού

​Αμυγδαλίτιδα: Οι διαφορές της με την φαρυγγίτιδα και τη στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα

Ο πονόλαιμος είναι μια κοινή κατάσταση που χαρακτηρίζεται από πόνο, ερεθισμό ή αίσθημα γρατσουνίσματος στον λαιμό. Πότε προέρχεται, όμως, από αμυγδαλίτιδα και πότε από άλλες αιτίες; Ο πονόλαιμος μπορεί να είναι ιδιαίτερα ενοχλητικός. Ωστόσο, δεν είναι όλοι οι πόνοι στον λαιμό ίδιοι. Η κατανόηση της διαφοράς που έχει η απλή φαρυγγίτιδα, η αμυγδαλίτιδα και η

Οι εξελίξεις της εξωσωματικής γονιμοποίησης που «γεννούν» υγιή μωρά

Οι εξελίξεις της εξωσωματικής γονιμοποίησης που «γεννούν» υγιή μωρά Η ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ Ο κύριος Στέφανος Χανδακάς, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Ενδοσκοπικός Χειρουργός Αναπαραγωγής, Αναπληρωτής Καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Λευκωσίας και Πρόεδρος & Ιδρυτής της HOPEgenesis  παρουσιάζει όλες τις εξελίξεις στον τομέα της εξωσωματικής γονιμοποίησης που αυξάνουν τις πιθανότητες υγιούς κύησης  Η εξωσωματική γονιμοποίηση έχει

H&M: Νέα συλλογή με έμπνευση από τη σειρά «The White Lotus»

Θυμίζοντας την ηλιόλουστη γοητεία και αίγλη των διακοπών σε ένα luxury resort, η H&M παρουσιάζει μια νέα συλλογή γυναικείων ενδυμάτων εμπνευσμένη από την original σειρά The White Lotus του HBO®, σε συνεργασία με την Alex Bovaird, Costume Designer του The White Lotus, μαζί με τη Warner Bros. Discovery Global Consumer Products. Η συλλογή κυκλοφορεί παγκοσμίως

Κυστική Ίνωση: Τι είναι και πως αντιμετωπίζεται

Η Κυστική Ίνωση είναι μια “αόρατη” αλλά εξαιρετικά σοβαρή ασθένεια που επηρεάζει τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων. Πρόκειται για μια κληρονομική πάθηση, η οποία προκαλείται από μεταλλάξεις σε ένα συγκεκριμένο ζευγάρι γονιδίων και προκαλεί συστηματικές λοιμώξεις στο αναπνευστικό και στα υπόλοιπα όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Αποτελεί τη συχνότερη κληρονομική ασθένεια της λευκής φυλής με το 4-5%