Τι έδειξε νέα μελέτη για τη δύναμη της ιατρικής παραπληροφόρησης στη διάρκεια της πανδημίας.
Περισσότεροι από ένας στους 20 ασθενείς στις ΗΠΑ πήραν για τον κορωνοϊό αναποτελεσματικά φάρμακα, επειδή παραπλανήθηκαν από τα μυθεύματα που κυκλοφορούσαν στο Ίντερνετ, αναφέρουν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Rutgers και άλλα ακαδημαϊκά κέντρα.
Σε μελέτη με χιλιάδες εθελοντές ανακάλυψαν πως όσο περισσότερη δυσπιστία έδειχναν στις επίσημες υγειονομικές Αρχές και τους επιστήμονες, τόσο πιθανότερο ήταν να πάρουν μη-εγκεκριμένα φάρμακα όπως η ιβερμεκτίνη (ivermectin) και η υδροξυχλωροκίνη (hydroxychloroquine).
Η ιβερμεκτίνη είναι ένα φάρμακο που χορηγείται σε ανθρώπους και ζώα για να καταπολεμήσει ορισμένα παράσιτα. Η υδροξυχλωροκίνη καταπολεμά την ελονοσία και ασκεί ευεργετική επίδραση στον συστηματικό ερυθηματώδη λύκο και την ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Αν και στις αρχές της επιδημίας υπήρξαν ελπίδες ότι θα ήταν αποτελεσματικά, τελικά δεν ευοδώθηκαν. Αντιθέτως, υπήρξαν ενδείξεις για σοβαρούς κινδύνους (π.χ. καρδιαγγειακά επεισόδια) από τη χρήση τους σε ορισμένες πληθυσμιακές ομάδες . Μολονότι όμως οι επιστήμονες κατ’ επανάληψιν τάχθηκαν κατά τη χρήση τους μετά τον πρώτο χρόνο της πανδημίας, πολλοί εξακολούθησαν να τα παίρνουν.
Τα νέα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση JAMA Health Forum. Όπως γράφουν οι επιστήμονες, παρά τις περί του αντιθέτου συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, οι συνταγογραφήσεις γι’ αυτά τα φάρμακα ήταν σημαντικά αυξημένες σε ΗΠΑ, Καναδά και Αυστραλία στα πρώτα χρόνια της πανδημίας.
Τα νέα ευρήματα
Στην παρούσα μελέτη οι επιστήμονες θέλησαν να εξακριβώσουν πόσοι και ποιοι ήταν οι άνθρωποι που τα έπαιρναν. Έτσι, ενέταξαν στη μελέτη τους 13.438 εθελοντές από 50 αμερικανικές πολιτείες, οι οποίοι είχαν νοσήσει από κορωνοϊό.
Η έρευνά τους διεξήχθη διαδικτυακά, μεταξύ 22 Δεκεμβρίου 2022 και 16 Ιανουαρίου 2023. Οι συμμετέχοντες είχαν ηλικία 18 ετών και άνω.
Το 6% εξ αυτών παραδέχθηκαν ότι είχαν λάβει ένα από τα δύο φάρμακα για να θεραπευτούν από τον κορωνοϊό. Ειδικότερα, το 3,9% είπαν ότι είχαν λάβει υδροξυλχωροκίνη και το 3,3% ιβερμεκτίνη.
Τις περισσότερες πιθανότητες να λάβουν τα φάρμακα είχαν:
- Όσοι πίστευαν έστω και μία ανακρίβεια απ’ όσες κυκλοφορούσαν για τα εμβόλια εναντίον της COVID-19
- Όσοι ήταν δύσπιστοι απέναντι στα νοσοκομεία, τους γιατρούς και τους επιστήμονες
- Όσοι είχαν την τάση να πιστεύουν στις θεωρίες συνωμοσίας
Η μελέτη έδειξε ακόμα πως τα εν λόγω φάρμακα ήταν πιθανότερο να λάβουν όσοι πίστευαν όσα διάβαζαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το ίδιο και οι υποστηρικτές του πρώην αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Οι άνδρες, οι πτυχιούχοι πανεπιστημίων και όσοι είχαν υψηλότερο εισόδημα είχαν αυξημένες πιθανότητες να έχουν λάβει κάποιο από τα φάρμακα. Αντιθέτως, οι ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών είχαν τις λιγότερες, καθώς τηρούσαν πιο πιστά τις επίσημες οδηγίες των γιατρών.
«Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι οι δυνητικές επιπτώσεις της παραπληροφόρησης φθάνουν έως το σημείο της χρήση αναποτελεσματικών και δυνητικά τοξικών θεραπειών – εκτός από την αποφυγή συμπεριφορών που προάγουν την υγεία, όπως ο εμβολιασμός», καταλήγουν οι ερευνητές στο άρθρο τους.
Φωτογραφία: iStock
