Την άμεση εφαρμογή «πράσινων» δράσεων για την προστασία των παιδιών υπαγορεύει πρόσφατη μελέτη ερευνητών από το King’s College του Λονδίνου, σύμφωνα με την οποία η ατμοσφαιρική ρύπανση πολλαπλασιάζει τον κίνδυνο υπέρτασης στην ενήλικη ζωή, με σοβαρότερες επιπτώσεις για τα παχύσαρκα και υπέρβαρα παιδιά. Η υπέρταση συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικών επεισοδίων.
Τα ανησυχητικά ευρήματα προκύπτουν από την ανασκόπηση πέντε μελετών σε περισσότερα από 15.000 παιδιά ηλικίας 10 έως 19 ετών από τη Γερμανία, την Ολλανδία και τη Δανία. Η συλλογή στοιχείων από ευρωπαϊκές χώρες είναι κομβικής σημασίας, καθώς τα διαθέσιμα συμπεράσματα σχετικά με το αρνητικό αντίκτυπο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία του παιδιού προέρχονται κυρίως από την πρωταθλήτρια της περιβαλλοντικής μόλυνσης, την Κίνα.
Εν προκειμένω, το ερευνητικό ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στην έκθεση των παιδιών στα αιωρούμενα σωματίδια PM2.5 που προέρχονται κυρίως από τα καυσαέρια αυτοκινήτων, εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρισμού κ.α. και τα σωματίδια PM10, στις κύριες πηγές των οποίων περιλαμβάνονται οι ξυλόσομπες και η τριβή των ελαστικών στους δρόμους.
Τα αποτελέσματα της ανάλυσης έδειξαν ότι:
- η έκθεση σε υψηλότερα επίπεδα PM10 και διοξειδίου του αζώτου συνδέθηκε με υψηλότερη αρτηριακή πίεση, συμπέρασμα όχι στατιστικά σημαντικό λόγω του μικρού αριθμού παιδιών
- η ισχυρότερη σύνδεση ωστόσο προήλθε από περίπου 3.700 παιδιά ηλικίας 12 ετών και την έκθεσή τους σε υψηλότερα επίπεδα PM2.5 και PM10 -για ένα έτος ή περισσότερο- που κατέγραψαν σημαντικά υψηλότερη διαστολική αρτηριακή πίεση
- η μεγαλύτερη έκθεση των 12χρονων παιδιών σε PM10 για ένα έτος ή περισσότερο συνδέθηκε επίσης με σημαντικά υψηλότερη συστολική αρτηριακή πίεση
- δεν εντοπίστηκε σχέση μεταξύ της αρτηριακής πίεσης και της βραχυπρόθεσμης έκθεσης στη ρύπανση λόγω χαμηλής ποιότητας στα στοιχεία των σχετικών μελετών
- τα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά είχαν διπλάσια σχεδόν αύξηση στην αρτηριακή πίεση σε σύγκριση με τα παιδιά φυσιολογικού βάρους κατόπιν έκθεσης σε υψηλότερα επίπεδα ρύπανσης τους όζοντος και διοξειδίου του θείου, τα οποία προέρχονται από τα καυσαέρια αυτοκινήτων και καύσεις ορυκτών καυσίμων αντίστοιχα.
Ανάγκη για «πράσινα» μέτρα
Τα αιωρούμενα σωματίδια κατά την εισπνοή τους μπορούν να φτάσουν σε μεγάλο βάθος στο σώμα και να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος, προκαλώντας βλάβη στην επένδυση των αιμοφόρων αγγείων, εξηγεί η καθηγήτρια και επικεφαλής της μελέτης Seeromanie Harding. Ως συνέπεια τα αιμοφόρα αγγεία γίνονται πιο σκληρά και άκαμπτα, αναγκάζοντας την καρδιά να χτυπά ταχύτερα για να προωθήσει το αίμα με αποτέλεσμα την αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
Σύμφωνα με την καθηγήτρια, τα παιδιά εκτίθενται περισσότερο στη ρύπανση καθώς περνούν περισσότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους, κατά την ενασχόλησή τους με δραστηριότητες όπως το ποδόσφαιρο ή άλλα αθλήματα φερ’ ειπείν είτε σε εμπορικά κέντρα και άλλους ανοιχτούς χώρους ψυχαγωγίας. Είναι επίσης ανησυχητικό ότι είναι πιο ευάλωτα στην έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους και στις αλλαγές στην αρτηριακή πίεση καθώς βρίσκονται ακόμα σε στάδιο ανάπτυξης.
«Οι γονείς θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να επιλέγουν δρόμους με λιγότερη κυκλοφορία και μικρότερα έτσι επίπεδα ρύπανσης κατά την επιστροφή τους από το σχολείο, ενώ οι σχολικές δομές ίσως χρειαστεί να εξετάσουν το ενδεχόμενο περιορισμού της ταχύτητας στους δρόμους πέριξ και δενδροφύτευσης για να προφυλάξουν τους προαύλιους χώρους από τη ρύπανση» προτείνει η καθηγήτρια.
Αδυναμίες της μελέτης
Σύμφωνα με τους ερευνητές, μια αδυναμία της ανασκόπησης έγκειται στη συλλογή δεδομένων από μετρήσεις της ποιότητας του αέρα γύρω από τα σπίτια των παιδιών, όταν στην πραγματικότητα περνούν περισσότερο χρόνο στο σχολείο. Αν και η περαιτέρω μελέτη κρίνεται αναγκαία, τα πρόσφατα ευρήματα εξακολουθούν να εγείρουν ανησυχία σύμφωνα με τη Δρ Harding, καθώς η αύξηση της διαστολικής αρτηριακής πίεσης στο διάστημα 10-19 ετών έστω και κατά 5 μονάδες έναντι 7 που είχαν δείξει παλαιότερες έρευνες, παραμένει μεγάλος αριθμός.
Διαβάστε επίσης:
Έρευνα: Η μακρόχρονη έκθεση σε ρύπανση του αέρα αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας
Έρευνα: Αυξημένος ο κίνδυνος θανατηφόρου εγκεφαλικού επεισοδίου λόγω της ρύπανσης του αέρα
Σχεδόν 307.000 πρόωροι θάνατοι εξαιτίας της ρύπανσης των μικροσωματιδίων στην ΕΕ – Μειώθηκαν το 2019 κατά 10%
