Υπολογίζεται ότι το 20% έως 50% των ασθενών δεν ανταποκρίνονται στα χημειοθεραπευτικά φάρμακα.
Μία νέα εξέταση που μπορεί να προβλέψει με μεγάλη αποτελεσματικότητα εάν η χημειοθεραπεία θα αποδώσει στους ασθενείς ή όχι, ανέπτυξαν επιστήμονες από την Ισπανία σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κέιμπριτζ.
Το νέο τεστ εξετάζει τη δομή του γενετικού υλικού (DNA) των κυττάρων σε δείγματα του καρκινικού όγκου και αξιολογεί αν θα αντισταθεί στα φάρμακα. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να γλιτώσουν οι ασθενείς από τις παρενέργειες θεραπειών οι οποίες δεν πρόκειται να τους βοηθήσουν.
Η εξέταση δοκιμάστηκε πιλοτικά σε 840 ασθενείς που έπασχαν από διάφορες μορφές καρκίνου. Όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες μπορούσε να ξεχωρίσει με ακρίβεια εάν η θεραπεία θα αποτύγχανε σε όγκους:
- Των ωοθηκών
- Του προστάτη
- Του μαστού
Η χημειοθεραπεία αποτελεί εδώ και δεκαετίες μία από τις βασικές αντινεοπλασματικές θεραπείες. Ωστόσο δεν είναι πάντοτε αποτελεσματική, ενώ έχει και πολλές παρενέργειες επειδή επηρεάζει και υγιή κύτταρα του οργανισμού.
Στην πραγματικότητα, υπολογίζεται ότι το 20% έως 50% των πασχόντων από καρκίνο δεν ανταποκρίνονται σε αυτήν, δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Geoff Macintyre, επικεφαλής της Ομάδας Υπολογιστικής Ογκολογίας στο Ισπανικό Εθνικό Κέντρο Έρευνας του Καρκίνου (CNIO).
Οι ασθενείς αυτοί θα αναπτύξουν τις παρενέργειες της χημειοθεραπείας, δίχως να αποκομίσουν κλινικό όφελος, πρόσθεσε.
«Η χημειοθεραπεία είναι σωτήρια σε πολλές περιπτώσεις, αλλά συχνά χορηγείται με τον ίδιο τρόπο που τη δίναμε πριν από 40 χρόνια», συνηγόρησε ο Dr. James Brenton, καθηγητής Ογκολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. «Κατανοώντας ποιοι ασθενείς είναι πιθανότερο να ανταποκριθούν σε αυτήν, μπορούμε να κάνουμε πιο εξατομικευμένες θεραπείες με αυτήν».
Η νέα μελέτη
Τα νέα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση Nature Genetics. Όπως γράφουν οι ερευνητές το τεστ τους βασίζεται στην καταγραφή ορισμένων βιοδεικτών της χρωμοσωμικής αστάθειας.
Η χρωμοσωμική αστάθεια είναι ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα των καρκινικών κυττάρων. Καθώς αυτά πολλαπλασιάζονται, δημιουργούνται πρόσθετα χρωμοσώματα ή χάνουν ολόκληρα χρωμοσώματα ή μεγάλα τμήματα των χρωμοσωμάτων τους.
Η διαταραχή αυτή έχει ως συνέπεια μη φυσιολογικό αριθμό χρωμοσωμάτων που οδηγεί σε δομικές ανωμαλίες των καρκινικών κυττάρων. Οι ανωμαλίες αυτές συμβάλλουν στην ετερογένεια των καρκινικών όγκων. Με άλλα λόγια, η χρωμοσωμική αστάθεια είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους ο καρκίνος κάθε ασθενούς είναι μοναδικός για τον ίδιο.
Αν και οι χρωμοσωμικές ανωμαλίες είναι διαφορετικές για κάθε όγκο, έχουν ορισμένα χαρακτηριστικά γνωρίσματα. Η νέα εξέταση αναζητά αυτήν ακριβώς την μοριακή «υπογραφή» της χρωμοσωμικής αστάθειας για να αξιολογήσει εάν ο καρκινικός όγκος θα έχει αντοχή στη χημειοθεραπεία με κοινά φάρμακα όπως:
- Οι πλατίνες
- Οι ταξάνες
- Οι ανθρακυκλίνες
Το επόμενο βήμα
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, το τεστ τους είχε μεγάλη ακρίβεια στην πρόβλεψη της αποτελεσματικότητας της θεραπείας. Μάλιστα ήταν αποτελεσματικό ακόμα και σε ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του προστάτη ή του μαστού.
Οι ερευνητές ετοιμάζονται τώρα να επαληθεύσουν τα ευρήματά τους στο νοσοκομειακό περιβάλλον, εφαρμόζοντας το τεστ στην καθημερινή πρακτική. Στόχος τους είναι να γνωρίζουν έως το τέλος του 2026 αν η εξέτασή τους είναι έτοιμη για να εφαρμοστεί ευρέως.
Φωτογραφία: iStock