Πάρκινσον – Αλτσχάιμερ: Το κοινό σύμπτωμα που εκδηλώνουν οι ασθενείς πολλά χρόνια πριν τη διάγνωση

Οι ασθενείς με νευροεκφυλιστικές ασθένειες, όπως η νόσος Πάρκινσον και η νόσος Αλτσχάιμερ, μπορεί να εκδηλώνουν πολλά χρόνια (αν όχι δεκαετίες) πριν τη διάγνωση ένα κοινό σύμπτωμα, αναφέρει ένας ειδικός από τον Καναδά. Το σύμπτωμα αυτό είναι η διαταραχή της όσφρησης, η οποία μάλιστα εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε ασθένεια.

Οι ασθενείς με νόσο του Πάρκινσον «συχνά είναι επιφυλακτικοί όταν τους ζητώ να μυρίσουν κάτι, διότι δεν μυρίζουν τίποτα», λέει ο Dr. Ronald Postuma, καθηγητής Νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο McGill. «Το ίδιο συμβαίνει και στους ασθενείς με άνοια με σωμάτια Lewy, μία συχνή μορφή άνοιας».

Ωστόσο εκείνοι με νόσο Αλτσχάιμερ, παρουσιάζουν μία άλλη διαταραχή της όσφρησης. «Συχνά μου λένε «τι ωραία μυρωδιά, τόσο γλυκιά. Νομίζω ότι είναι βενζίνη»», συνεχίζει.

Η αλήθεια είναι ότι η όσφρηση γενικώς φθίνει με την ηλικία. Εν τούτοις, η αιφνίδια αλλαγή ή απώλειά της στη μέση ηλικία, πολύ συχνά αποτελεί πρώιμη ένδειξη των νευροεκφυλιστικών ασθενειών.

Νόσος Πάρκινσον

Η διαταραχή της όσφρησης είναι εξαιρετικά συχνή στους πάσχοντες από νόσο Πάρκινσον. Υπολογίζεται ότι πάνω από το 95% των ασθενών έχουν κάποιου βαθμού ανοσμία, δηλαδή απώλεια της όσφρησης.

Η ανοσμία είναι ένα από τα πρωιμότερα συμπτώματα της νόσου. Οι πάσχοντες τυπικά αναφέρουν ότι την παρουσίασαν πολύ πριν εκδηλώσουν κινητικά συμπτώματα, όπως:

• Οι αργές κινήσεις (βραδυκινησία)
• Ο τρόμος (τρέμουλο)

Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι αυτό πιθανώς οφείλεται στο ότι ο οσφρητικός βολβός του εγκεφάλου είναι μικρότερος στους ασθενείς με νόσο Πάρκινσον. Ο οσφρητικός βολβός είναι το τμήμα του εγκεφάλου που επεξεργάζεται τις μυρωδιές.

Η ανοσμία τους κατά κανόνα αρχίζει με μείωση της όσφρησης (υποσμία). Αν και η μείωση αυτή δεν συνεπάγεται αυτομάτως πως ένας άνθρωπος θα παρουσιάσει αργότερα στη ζωή του νόσο Πάρκινσον, σχεδόν όλοι οι ασθενείς με Πάρκινσον την έχουν βιώσει. Μάλιστα εμφανίζεται τουλάχιστον 4-5 χρόνια πριν από την βραδυκινησία και το τρέμουλο.

Νόσος Αλτσχάιμερ

Η διαταραχή της όσφρησης είναι πολύ συχνή και στη νόσο Αλτσχάιμερ. Πρόσφατη μελέτη του Εθνικού Ιδρύματος Γήρανσης (NIA) των ΗΠΑ έδειξε ότι η απώλεια της όσφρησης σχετίζεται με επιτάχυνση στον ρυθμό απώλειας του όγκου του εγκεφάλου. Κατ’ επέκτασιν σχετίζεται με επιτάχυνση της έκπτωσης των νοητικών λειτουργιών.

Η συσχέτιση ανάμεσα στη διαταραχή της όσφρησης και την άνοια είναι «ιδιαιτέρως σημαντική», σύμφωνα με τους ερευνητές. Στην πραγματικότητα, όσοι από τους εθελοντές τους διαγνώστηκαν τελικά με άνοια ή έστω με ήπια νοητική διαταραχή, είχαν σημαντικά μειωμένη ικανότητα αναγνώρισης διαφόρων μυρωδιών.

Οι επιστήμονες αποδίδουν τη συσχέτιση στο γεγονός ότι η εκφύλιση του εγκεφάλου που οδηγεί τελικά στην άνοια, συχνά αρχίζει από τον οσφρητικό φλοιό του εγκεφάλου. Ο οσφρητικός φλοιός είναι το τμήμα του που ελέγχει την όσφρηση.

Φωτογραφία: iStock