Τι αναφέρουν ειδικοί από το Νοσοκομείο Παπανικολάου στη Θεσσαλονίκη, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου.
Σοβαρή απειλή για τη σωματική, ψυχική, συναισθηματική και κοινωνική υγεία αποτελεί η έλλειψη ύπνου, η οποία μπορεί να αφορά τη διάρκεια ή/και την ποιότητά του.
Τα τελευταία 50 χρόνια, η μέση διάρκεια ύπνου στο δυτικό κόσμο έχει μειωθεί κατά περίπου δύο ώρες. Μεγάλο ποσοστό ενηλίκων κοιμούνται λιγότερο από επτά ώρες, οι οποίες είναι η ελάχιστη διάρκεια την οποία χρειάζεται κάποιος για να διατηρεί την υγεία του. Άλλοι, όμως, έχουν έλλειψη ύπνου εξαιτίας διαταραχών του ύπνου.
Επιδημιολογικά δεδομένα δείχνουν ότι περίπου ένας στους τρεις ενήλικες παρουσιάζει πάσχει από κάποια διαταραχή ύπνου. Το άγχος, η κατάθλιψη και εξωτερικοί παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν σε αυτές. Τέτοιοι παράγοντες είναι:
- Ο θόρυβος
- Η θερμοκρασία του δωματίου
- Το φως
- Οι ηλεκτρονικές συσκευές
- Ακόμα και το στρώμα του κρεβατιού
Σημαντικό ρόλο στις διαταραχές ύπνου παίζουν παθολογικές καταστάσεις, όπως το ροχαλητό και το σύνδρομο αποφρακτικής υπνικής άπνοιας-υπόπνοιας (ΣΑΥ).
14 Μαρτίου η Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου
Τις επισημάνσεις αυτές κάνουν ειδικοί από το Νοσοκομείο Παπανικολάου της Θεσσαλονίκης, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου (εφέτος εορτάζεται στις 14 Μαρτίου).
«Να γίνει η υγεία του ύπνου προτεραιότητα» είναι το μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου, το οποίο προωθείται από το Εργαστήριο Μελέτης και Αντιμετώπισης των Διαταραχών του Ύπνου που λειτουργεί στην Κλινική Αναπνευστικής Ανεπάρκειας του νοσοκομείου.
Σκοπός της Παγκόσμιας Ημέρας Ύπνου είναι να ευαισθητοποιήσει το κοινό και τους επαγγελματίες Υγείας για τη σημασία που έχει ο επαρκής και ποιοτικός ύπνος στην γενική υγεία και ευημερία.
Οι διαταραχές ύπνου αναφέρονται σε οποιαδήποτε παραβίαση του φυσιολογικού προτύπου του ύπνου, που μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα, τη διάρκεια ή τη συχνότητά του. Μπορεί να είναι προσωρινές, αλλά και χρόνιες, και επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινή λειτουργία και την υγεία του ατόμου, λένε οι ειδικοί.
Οι κίνδυνοι από την έλλειψη ύπνου
Η έλλειψη ύπνου εξαιτίας των διαταραχών του μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική ημερήσια υπνηλία. Η συνέπεια είναι μείωση της απόδοσης στην εργασία ή τις σπουδές και σοβαρά τροχαία και εργατικά ατυχήματα.
Η έλλειψη ύπνου αυξάνει επίσης τις πιθανότητες αύξησης του σωματικού βάρους και κατάχρησης ουσιών (ναρκωτικά, τσιγάρο, αλκοόλ). Σχετίζεται ακόμα με:
- Την υπέρταση
- Τα καρδιαγγειακά προβλήματα
- Τον σακχαρώδη διαβήτη
- Τη νόσο Αλτσχάιμερ
- Την εμφάνιση λοιμώξεων
- Τον καρκίνο
Η έλλειψη ύπνου συνδέεται επίσης στενά και με ψυχικές νόσους, ιδίως με την κατάθλιψη. Σχετίζεται ακόμα με εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Το σύνδρομο αποφρακτικής υπνικής άπνοιας-υπόπνοιας (ΣΑΥ)
Το ΣΑΥ είναι η πιο συχνή από τις διαταραχές αναπνοής στον ύπνο. Τόσο οι ασθενείς όσο και οι σύντροφοί τους, υποφέρουν από την κατάσταση τη νύχτα αλλά και την ημέρα. Χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες διακοπές της ροής του αέρα που οφείλονται σε μερική ή πλήρη απόφραξη των ανώτερων αεραγωγών. Το επακόλουθο είναι:
- Αφυπνίσεις
- Μείωση του οξυγόνου στον οργανισμό
- Συμπτώματα στη διάρκεια της νύχτας. Το πιο συνηθισμένο είναι το χρόνιο ροχαλητό με παρουσία διακοπών της αναπνοής (απνοιών) στον ύπνο. Οι πάσχοντες μπορεί επίσης να έχουν νυχτερινή συχνουρία
- Πρωινοί πονοκέφαλοι
- Υπνηλία και κόπωση στη διάρκεια της ημέρας
- Έλλειψη ύπνου
Μακροπρόθεσμα, το ΣΑΥ είναι εξαιρετικά επικίνδυνο. Μπορεί να οδηγήσει σε υπέρταση, αρρυθμίες, έμφραγμα, εγκεφαλικό, ακόμη και σε αιφνίδιο θάνατο στη διάρκεια του ύπνου.
«Η Ιατρική του Ύπνου είναι ένας εξειδικευμένος τομέας της Ιατρικής που ασχολείται με τον ύπνο και τις διαταραχές του. Πολλές διαφορετικές ιατρικές ειδικότητες, μεταξύ αυτών και η Πνευμονολογία, έχουν θέση στη διερεύνηση και στη θεραπεία των διαταραχών ύπνου», τονίζουν οι ειδικοί. «Η αντιμετώπιση των διαταραχών ύπνου περιλαμβάνει την υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών ύπνου, όπως η τήρηση σταθερών ωρών ύπνου, η δημιουργία ενός άνετου περιβάλλοντος ύπνου και η αντιμετώπιση τυχόν υποκείμενων προβλημάτων υγείας ή ψυχολογικών παραγόντων».
Τα Εργαστήρια Μελέτης και Αντιμετώπισης των Διαταραχών του Ύπνου που υπάρχουν σε αρκετά δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία της Ελλάδας μπορούν να παρέχουν εξειδικευμένη βοήθεια στους πάσχοντες από διαταραχές ύπνου, καταλήγουν.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ – Φωτογραφία: iStock