Η αρθροπλαστική ώμου είναι μια χειρουργική επέμβαση αντικατάστασης των αρθριτικών και κατεστραμμένων επιφανειών του ώμου με τεχνητά εμφυτεύματα.
O πλέον σύγχρονος τύπος αρθροπλαστικής ώμου, ειδικά σε σοβαρές βλάβες και κατάγματα, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική, θεωρείται η ανάστροφη ολική αρθροπλαστική ώμου, γιατί δίνει λύση ακόμη και στα πιο πολύπλοκα προβλήματα που μπορεί να διαγνωστούν.
«Με τη χρήση καινοτόμων τεχνικών και τη βοήθεια της ψηφιακής τεχνολογίας (ειδικά λογισμικά και πλοηγοί-navigator) η επέμβαση καθίσταται εξατομικευμένη, προσαρμοσμένη στις διαφορετικές ανατομικές ανάγκες του κάθε ασθενούς και μπορεί να θεραπεύσει γρηγορότερα και οριστικά τον πόνο στον ώμο», αναφέρει ο κ. Αναστάσιος Δεληγεώργης MD, MSc., Oρθοπαιδικός Χειρουργός-Αθλητίατρος, Aναπληρωτής Διευθυντής Γ’ Ορθοπαιδικής Κλινικής νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ, εξειδικευμένος χειρουργός ώμου, γόνατος, ισχίου, εξειδικευμένος στις αθλητικές κακώσεις (Δίπλωμα Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής) και πιστοποιημένος στη χρήση του ρομποτικού συστήματος MAKO.
Ολική αρθροπλαστική και ανάστροφη ολική αρθροπλαστική ώμου
Η αρθροπλαστική ώμου είναι μια χειρουργική επέμβαση αντικατάστασης των αρθριτικών και κατεστραμμένων επιφανειών του ώμου με τεχνητά εμφυτεύματα. Στην επέμβαση αυτή, υποβάλλονται οι ασθενείς που έχουν προχωρημένη αρθρίτιδα κι έχουν προηγουμένως εξαντλήσει τα συντηρητικά μέσα θεραπείας. Σκοπός της είναι να απαλλάξει τον ασθενή από τον πόνο, να τον βοηθήσει να ανακτήσει το εύρος της κίνησής του και να αποκαταστήσει τη λειτουργικότητα της άρθρωσης, βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα της ζωής του.
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι αρθροπλαστικής ώμου: η ολική αρθροπλαστική και η ανάστροφη ολική αρθροπλαστική. Η τελευταία χρησιμοποιείται διεθνώς όλο και περισσότερο από τους χειρουργούς του ώμου γιατί προσφέρει λύσεις ακόμα και σε δύσκολες κλινικά καταστάσεις.
Σε ποια κατηγορία ασθενών ενδείκνυται η ανάστροφη ολική αρθροπλαστική ώμου;
«Ενδείκνυται κυρίως σε ασθενείς με βαριά οστεοαρθρίτιδα ώμου που συνοδεύεται από μη διορθώσιμη ρήξη ή ανεπάρκεια των τενόντων του στροφικού πετάλου (αρθροπάθεια στροφικού πετάλου-rotator cuff arthropathy). Επίσης, σε κάποιες μορφές σοβαρών-σύνθετων καταγμάτων που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με άλλο τρόπο (όπως με οστεοσύνθεση) καθώς και για την αναθεώρηση προηγούμενης αποτυχημένης ολικής αρθροπλαστικής. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η κλασική αρθροπλαστική δε θα βελτίωνε σημαντικά την κινητικότητα του ώμου», επισημαίνει ο ειδικός.
Διαβάστε επίσης: Ολική αρθροπλαστική ισχίου: Η επέμβαση που αλλάζει ριζικά την ποιότητα ζωής των ασθενών
Τι είναι η ανάστροφη ολική αρθροπλαστική ώμου;
«Η ανάστροφη (reverse) ολική αρθροπλαστική ώμου είναι η ολική αντικατάσταση της άρθρωσης του ώμου με μια τεχνητή πρόθεση κατά τη διάρκεια της οποίας αντιστρέφεται η φυσιολογική ανατομία του ώμου λόγω ανεπάρκειας του τενοντίου πετάλου. Πιο συγκεκριμένα, αντιστρέφεται η φυσιολογική σχέση της γληνοβραχιόνιας άρθρωσης, δηλαδή η σφαιρική κεφαλή μετατρέπεται σε κοίλη ενώ η ωμογλήνη που φυσιολογικά είναι κοίλη, γίνεται σφαιρική. Με αυτόν τον τρόπο, δημιουργείται μία άρθρωση σταθερή και ικανή να λειτουργήσει ακόμα και στις περιπτώσεις εκείνες που έχουν καταστραφεί οι τένοντες», εξηγεί ο Δρ Δεληγεώργης.
Προεγχειρητικός σχεδιασμός
Πριν από την επέμβαση, ο ασθενής υποβάλλεται σε αξονική τομογραφία του ώμου. Τα αποτελέσματα αυτής χρησιμοποιούνται για να δημιουργηθεί ένα τρισδιάστατο μοντέλο της πραγματικής ανατομίας του ώμου του ασθενούς, στο οποίο με τη βοήθεια ειδικού λογισμικού ο ορθοπεδικός σχεδιάζει την επέμβαση. Με αυτόν τον τρόπο προγραμματίζεται πριν από την επέμβαση η ακριβής θέση τοποθέτησης των υλικών έτσι ώστε να ταιριάζει απόλυτα στην ανατομία του κάθε ασθενούς
Πως γίνεται η επέμβαση της ανάστροφης αρθροπλαστικής ώμου
«Ο εξειδικευμένος ορθοπαιδικός χειρουργός, χρησιμοποιώντας ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, πραγματοποιεί μια μικρή επιμήκη τομή στην επιφάνεια του ώμου, χωρίς να τραυματίσει τους μύες-τένοντες που είναι πολύ σημαντικοί για τη λειτουργία του ώμου. Η κατεστραμμένη επιφάνεια εντοπίζεται, αφαιρείται και αντικαθίσταται από την ειδική πρόθεση», εξηγεί ο γιατρός.
Για την επιβεβαίωση της ακριβούς τοποθέτησης των υλικών της ειδικής πρόθεσης, χρησιμοποιούνται τρισδιάστατα εκτυπωμένοι «οδηγοί», ειδικά σχεδιασμένοι αποκλειστικά για τον κάθε ασθενή. Επίσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν ειδικοί ψηφιακοί πλοηγοί που βοηθούν στην ακριβή τοποθέτηση των υλικών. Η δε τεχνητή πρόθεση αποτελείται από υλικά φιλικά προς τον οργανισμό και εξαιρετικά ανθεκτικά για μακροχρόνια αποτελέσματα.
«Ο ασθενής μπορεί να σηκωθεί αμέσως μετά το χειρουργείο, μόλις περάσει η επήρεια της αναισθησίας, με άμεση κινητοποίηση του χεριού και να επιστρέψει στο σπίτι του μετά από μια ημέρα, πάντα ανάλογα με την κλινική του κατάσταση και το ιστορικό υγείας του», τονίζει.
Αποκατάσταση
«Μετεγχειρητικά, τις πρώτες μέρες συστήνεται η χρήση ειδικού νάρθηκα ώμου και η εκτέλεση απλών καθημερινών ασκήσεων κινητοποίησης του χεριού που μπορούν να τον ανακουφίσουν.
Η δυσκαμψία και ο πόνος που ένιωθε πριν την επέμβαση παύει να υφίσταται, συνήθως από τις πρώτες εβδομάδες αποκατάστασης, ενώ στη συνέχεια, ο ασθενής ακολουθεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα αποκατάστασης με φυσικοθεραπευτή προκειμένου να αποκατασταθεί η κίνηση του ώμου, η σταθερότητά του και η μυϊκή ενδυνάμωσή του», καταλήγει ο κ. Δεληγεώργης.
Φωτογραφία iStock