Ποιες λειτουργίες επιτελούν οι νεφροί μας. Τι πρέπει να ξέρουμε, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού (13 Μαρτίου).
Ολοένα περισσότεροι άνθρωποι παρουσιάζουν προβλήματα στη νεφρική λειτουργία τους, αλλά δεν το γνωρίζουν παρά μόνο όταν προχωρήσει σημαντικά η νεφρική νόσος τους. Ωστόσο οι νεφροί επιτελούν πολλές και σημαντικές λειτουργίες και η διαφύλαξη της υγείας τους έχει ζωτική σημασία για την επιβίωσή μας.
Τις επισημάνσεις αυτές κάνει η Ελληνική Νεφρολογική Εταιρεία Νοσηλευτών (ΕΝΕΝ), με αφορμή την σημερινή (13 Μαρτίου) Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού. Η ημέρα εορτάζεται εφέτος με το μήνυμα «Είναι καλά οι νεφροί σας; Εντοπίστε εγκαίρως και προστατέψτε την υγεία τους».
Στόχος της Ημέρας είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση του κοινού για την σημασία που έχει η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου διατροφής και άσκησης, αλλά και η αναγνώριση των συμπτωμάτων και των παραγόντων κινδύνου για νεφρική νόσο.
Οι νεφροί είναι ισχυρά χημικά «εργοστάσια», που εκτελούν βασικές λειτουργίες αφού:
- Αποβάλλουν τα άχρηστα υποπροϊόντα του μεταβολισμού, φάρμακα και τοξίνες που μπαίνουν στο σώμα
- Ρυθμίζουν την οξεοβασική ισορροπία, την ισορροπία του άλατος, του νερού και των άλλων ιόντων και ιχνοστοιχείων του ανθρώπινου σώματος (όπως το ασβέστιο, ο φώσφορος, το μαγνήσιο, το κάλιο, το χλώριο, διάφορα οξέα)
- Απελευθερώνουν ορμόνες, που ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση
- Παράγουν μια δραστική μορφή βιταμίνης D, απαραίτητη για υγιή οστά
- Ενεργοποιούν την βιταμίνη Β
- Παράγουν την ορμόνη ερυθροποιητίνη και ελέγχουν την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος
Η χρόνια νεφρική νόσος
Όταν οι νεφροί αρχίζουν να χάνουν τη λειτουργική τους ικανότητα, αναπτύσσεται η χρόνια νεφρική νόσος. Η ασθένεια συνήθως διαγιγνώσκεται ως τυχαίο εύρημα σε εξέταση ρουτίνας, διότι οι περισσότεροι ασθενείς παραμένουν χωρίς συμπτώματα έως την σημαντική εξέλιξή της.
Όταν αναπτυχθούν συμπτώματα, αυτά δεν σχετίζονται πάντοτε με την ούρηση, αφού μπορεί να προκαλέσει:
- Υπέρταση
- Οιδήματα
- Ναυτία
- Έμετο
- Αιματουρία (αίμα στα ούρα)
- Ολιγουρία (μειωμένη παραγωγή ούρων)
- Ανουρία (απουσία της παραγωγής ούρων)
Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κυρία Παναγιώτα Τσούγια, πρόεδρος της ΕΝΕΝ, αρκετοί ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο θα οδηγηθούν τελικά σε αιμοκάθαρση.
Υπολογίζεται ότι η χρόνια νεφρική νόσος προσβάλλει το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού (περισσότερα από 700 εκατομμύρια ανθρώπους). Πάνω από 2 εκατομμύρια υποβάλλονται σε θεραπεία υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας ή έχουν λάβει νεφρικό μόσχευμα. Πολλοί περισσότεροι θα χρειάζονταν θεραπεία, αλλά δεν την λαμβάνουν.
Στη χώρα μας υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση 11.769 ασθενείς. Περιτοναϊκή κάθαρση κάνουν 613 ασθενείς και 2.884 είναι μεταμοσχευμένοι.
Όλοι οι πάσχοντες από χρόνια νεφρική νόσο τελικού σταδίου (ΧΝΝΤΣ) λαμβάνουν νοσοκομειακή περίθαλψη και θεραπεία εξωνεφρικής κάθαρσης.
Πώς να προστατεύσετε τους νεφρούς σας
Τι μπορεί να κάνει κάποιος για να διαφυλάξει την υγεία των νεφρών του και να ελαττώσει τον κίνδυνο νεφρικής νόσου; Οι ειδικοί συνιστούν τα εξής:
- Διατηρηθείτε σε καλή φυσική κατάσταση: φροντίστε να γυμνάζεστε συστηματικά
- Να τρώτε υγιεινά
- Να ελέγχετε το σάκχαρό σας
- Να ελέγχετε την αρτηριακή σας πίεση
- Να πίνετε αρκετά υγρά, ώστε να ενυδατώνεστε σωστά
- Να μην καπνίζετε
- Να αποφύγετε τη λήψη μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, όπως αντιφλεγμονώδη και παυσίπονα
- Να ελέγχετε τη νεφρική λειτουργία σας, ιδίως εάν έχετε παράγοντες κινδύνου για χρόνια νεφρική νόσο (π.χ. σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση)
Webinar από την ΕΝΕΝ
Η ΕΝΕΝ συμμετέχει στην παγκόσμια καμπάνια πρόληψης της χρόνιας νεφρικής νόσου με τη διοργάνωση webinar σήμερα, στις 4 το απόγευμα. Θέμα είναι «H ασφαλής χρήση της Πυρηνικής Ιατρικής στον ασθενή υπό εξωνεφρική κάθαρση».
Το πρωτόκολλο που θα ανακοινωθεί, θα είναι στη διάθεση όλων των Μονάδων Εξωνεφρικής Κάθαρσης (ΜΤΝ – ΠΚ).
«Είμαστε βέβαιοι, ότι η επιστημονική παρουσίαση ως θεραπευτική χρήση της Πυρηνικής Ιατρικής στη νεφρολογία, η ανάπτυξη πρωτοκόλλου νοσηλείας μετά από λήψη ραδιενεργού ιωδίου, θα απαντήσει και παράλληλα θα διευκρινίσει ερωτήματα και ανησυχίες, που αφορούν την ασφαλή χρήση της πυρηνικής ιατρικής σε ασθενείς υπό εξωνεφρική κάθαρση», τονίζει η κυρία Τσούγια.
Φωτογραφία: iStock