Ποια σημάδια δείχνουν ότι υπερλειτουργεί και πώς μπορείτε να υποψιασθείτε ότι υπολειτουργεί.
Ο θυρεοειδής είναι ένας μικρός αδένας με σχήμα σαν της πεταλούδας, που βρίσκεται στο πρόσθιο τμήμα του λαιμού. Αποτελεί τμήμα του ενδοκρινικού (ορμονικού) συστήματος και ελέγχει πολλές σημαντικές λειτουργίες του σώματος, παράγοντας και εκκρίνοντας τις ορμόνες Τ3 και Τ4.
Σε πολλούς ανθρώπους, όμως, ο θυρεοειδής μπορεί να παρουσιάσει διαταραχή της λειτουργίας του. Άλλοτε υπολειτουργεί (υποθυρεοειδισμός) και άλλοτε υπερλειτουργεί (υπερθυρεοειδισμός).
Αν και οποιοσδήποτε μπορεί να παρουσιάσει πρόβλημα στον θυρεοειδή του, ο υποθυρεοειδισμός είναι πιο συχνός στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και στα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών. Μελέτη σε εννέα ευρωπαϊκές χώρες έδειξε ότι κατά μέσον όρο προσβάλλει το 5-6% του πληθυσμού.
Αντίστοιχα, ο υπερθυρεοειδισμός προσβάλλει το περίπου 1% του γενικού πληθυσμού. Η συχνότητά του αυξάνεται με την ηλικία και είναι κι αυτός πιο συχνός στις γυναίκες.
Η δυσλειτουργία που εκδηλώνει ο θυρεοειδής αδένας μπορεί να έχει πολλές αιτίες. Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να οφείλεται στη νόσο Hashimoto, στην ανεπάρκεια ιωδίου ή να είναι συγγενής (εκ γενετής). Ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να οφείλεται στη νόσο του Graves, σε όζους στον θυρεοειδή ή στο υπερβολικό ιώδιο.
Τι συμπτώματα προκαλούν, όμως, οι παθήσεις του θυρεοειδούς; Είναι πολλά και διαφορετικά, αλλά τα περισσότερα μοιάζουν πολύ με εκείνα άλλων παθήσεων (δηλαδή είναι μη-ειδικά). Επομένως δεν μπορεί να βασιστεί κάποιος μόνο σε αυτά για να γίνει η διάγνωση της οποιασδήποτε θυρεοειδοπάθειας.
Ωστόσο είναι διαφορετικά εκείνα που προκαλεί ο υπερθυρεοειδισμός από αυτά του υποθυρεοειδισμού. Οφείλονται επίσης στην κατά περίπτωση μείωση ή αύξηση των θυρεοειδικών ορμονών. Μάλιστα συχνά είναι «αντίθετα» μεταξύ των δύο παθήσεων, επειδή ο υπερθυρεοειδισμός επιταχύνει τον μεταβολισμό, ενώ ο υποθυρεοειδισμός τον επιβραδύνει.
Τα ύποπτα συμπτώματα
Όταν ο θυρεοειδής υπολειτουργεί (υποθυρεοειδισμός) και μειώνονται οι ορμόνες Τ3 και Τ4 ο ασθενής μπορεί να παρουσιάζει:
- Καρδιακό ρυθμό που είναι πιο αργός από τον συνηθισμένο
- Αίσθημα κόπωσης
- Ανεξήγητη αύξηση του σωματικού βάρους
- Ευαισθησία στο κρύο
- Ξηρό δέρμα και ξηρά και τραχιά μαλλιά
- Καταθλιπτική διάθεση
- Μεγάλη απώλεια αίματος κατά την έμμηνο ρύση (μηνορραγία) στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας
Όταν ο θυρεοειδής υπερλειτουργεί (υπερθυρεοειδισμός) και εκκρίνει αυξημένες ορμόνες, τα πιθανά συμπτώματα είναι:
- Καρδιακός ρυθμός ταχύτερος από τον συνηθισμένο (ταχυκαρδία)
- Δυσκολίες στον ύπνο
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους
- Ευαισθησία στη ζέστη
- Υγρό ή κολλώδες δέρμα
- Άγχος, ευερεθιστότητα ή νευρικότητα
- Ακανόνιστος έμμηνος κύκλος ή απουσία εμμήνου ρύσεως (αμηνόρροια)
Και οι δύο διαταραχές του θυρεοειδούς μπορεί επίσης να προκαλέσουν διόγκωση του αδένα (βρογχοκήλη). Ωστόσο αυτή είναι πιο συχνή σε περίπτωση υπερθυρεοειδισμού.
Όποιος εκδηλώνει τέτοιου είδους συμπτώματα, πρέπει να συμβουλεύεται τον γιατρό του. Αν οφείλονται σε διαταραχή του θυρεοειδούς και δεν αντιμετωπιστούν, μπορεί με τον καιρό να οδηγήσουν σε επιπλοκές που φθάνουν έως την καρδιοπάθεια και το εγκεφαλικό επεισόδιο.
Φωτογραφία: iStock