Πρέπει να ήταν Φεβρουάριος του 1993 όταν σε ένα αεροπλάνο της πάλαι ποτέ κραταιάς Ολυμπιακής αεροπορίας επιβιβάστηκαν η γράφουσα και ένα τσούρμο φωτογράφοι, μακιγιέρ και συντονιστές με άπειρες βαλίτσες γεμάτες ρούχα από δεκάδες ελληνικές και ξένες εταιρείες. Ρούχα που θα φωτογραφίζαμε μέσα στο καταχείμωνο της Ελλάδας στο εξωτικό, τροπικό Μαϊάμι. Αν ήταν όλα διαφορετικά τότε; Σίγουρα… Μέσα στη φρενίτιδα του AIDS και με τον «φόβο των Ιουδαίων» για τη νέα αυτή αρρώστια, που τότε, εάν την κολλούσες πέθαινες, «you had it, you die» μας τρομοκρατούσαν κάποιες τοπικές πινακίδες, έτσι που η Covid-19 της εποχής μας φαντάζει απλή γριπούλα και ίσως γι’ αυτό κανείς, μα κανείς δεν νοιάζεται να φορέσει μάσκα. Είναι αδιανόητο το πόσο ξέγνοιαστοι δείχνουν όλοι στο Μαϊάμι σήμερα.
Για να γυρίσω στο μακρινό 1993, εγώ, μια εργασιομανής από τότε στυλίστρια 23 ετών, εργαζόμενη ήδη στον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη στο Marie Claire, μόλις πριν από έναν χρόνο είχα χάσει τον πατέρα μου και κυριολεκτικά δούλευα 20 ώρες το 24ωρο, για να μπορέσω να αντεπεξέλθω στα οικονομικά βάρη. Ήταν η χρυσή εποχή της ελληνικής βιοτεχνίας μόδας, οι εξαγωγές των Ελλήνων κατασκευαστών ρούχων στο απόγειό τους. Το δεκαήμερο στο Μαϊάμι πολλές φορές δεν αρκούσε, καθώς η δουλειά μου ως στυλίστρια άρχιζε με το πρώτο πρωινό φως και τελείωνε με το ηλιοβασίλεμα.
Τα ρούχα στις βαλίτσες έπρεπε να καταγραφούν και να περιγραφούν λεπτομερώς για εξαγωγή από το τελωνείο της Ελλάδας και εισαγωγή στο τελωνείο της Αμερικής. Όσο για τις βαλίτσες, οι οποίες ήταν γύρω στις 15, είχα την εντύπωση πως τις νύχτες πολλαπλασιάζονταν. Ο στυλίστας, χωρίς βοηθό τις μέρες εκείνες, συγκέντρωνε μόνος του τα ρούχα και τα αξεσουάρ, τα κουβαλούσε, τα σιδέρωνε, τα φωτογράφιζε, κάποιες φορές ξεχώριζε και τις κατάλληλες λήψεις από τα ατελείωτα ρολά φιλμ. Μετά έγραφε λεζάντες, τίτλους, προλόγους για τα θέματα του περιοδικού και στη συνέχεια τακτοποιούσε τα ρούχα και τα αξεσουάρ στις αποθήκες για να επιστραφούν. Κούριερ δεν ανθούσαν εκείνη τη μακρινή εποχή των ‘90s και η γράφουσα δεν είχε ούτε αυτοκίνητο.
Ωστόσο, εξακολουθούσε να είναι μια εξαιρετικά επικερδής δουλειά, ασύλληπτα κουραστική, βέβαια, αλλά τι θα μπορούσε να σταματήσει ένα κορίτσι 23 χρόνων με ατελείωτη ενέργεια που κοιμόταν μόνο 4 ώρες, αφού ήθελε να διασκεδάσει κιόλας; Γύρισα πάνω κάτω και πλαγίως το Μαϊάμι όλα αυτά τα χρόνια, από τους βάλτους με τους κροκόδειλους στα Everglades της Φλόριντα μέχρι τα ακριβά προάστια με τις βίλες των διασήμων, όπου μας έπαιρναν στο κυνηγητό όταν λαθραία φωτογραφίζαμε απέξω χωρίς άδεια. Είδα από σκάφη και ιστορικές βίλες όπου γυρίστηκαν φημισμένες ταινίες μέχρι κουβανέζικες γειτονιές, αλλά και περιοχές του σύγχρονου Μαϊάμι…
Ο κατάλογος με τις αναμνήσεις και τους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάστηκα είναι πολύ μακρύς. Άλλοι στην πορεία έγιναν διάσημοι, όπως η Charlize Theron που με ρωτούσε αν πίστευα ότι είχε αυτό το κάτι, το διαφορετικό. Σε ένα διάλειμμα μεταξύ των φωτογραφίσεων, ενώ τρώγαμε bagels, μου εξιστόρησε το φευγιό της από τη Νότια Αφρική, αφού η μητέρα της σκότωσε τον κακοποιητικό πατέρα της. Μια άλλη μέρα, το πρακτορείο μάς έστειλε την Eva Mendes, μια εξωτική, μελαχρινή καλλονή, λιγομίλητη και ευγενική, καμία σχέση με την απελευθερωμένη Charlize.
Όλο αυτό το διάστημα, κάποιες φορές συζούσαμε όλο το crew στο Μαϊάμι. Εγώ, ξέροντας πως ένας φίλος μου μακιγιέρ-κομμωτής είχε AIDS, απολύμαινα την τουαλέτα (τότε δεν γνωρίζαμε πώς ακριβώς κολλάει ο ιός) 200 φορές την ημέρα. Ωστόσο, το βράδυ, με αυτόν το φίλο μου, που είχε ήδη παντρευτεί στην Ολλανδία τον σύντροφό του, κάναμε tour στα ντίσκο κλαμπ της εποχής, πήγαμε σκαστοί σε εμφάνιση της Μαντόνα σε γειτονικό κλαμπ, και μαζί του μυήθηκα και επισκέφτηκα πρώτη φορά gay club, πράγμα αδιανόητο για την ηθική της Ελλάδας τότε, αλλά και των γονιών μου, σίγουρα…
Οι μακρινές μας εκδρομές με μεγάλα βαν σε αναζήτηση νέων locations για φωτογράφιση ήταν διανθισμένες με ηχηρά γέλια, ‘90s hits, ενώ στον ουρανό της Φλόριντα πετούσαν αεροπλάνα με διαφημιστικά πανό very in USA για βραδινά πάρτι σε κλαμπ της περιοχής. Εκείνο τον καιρό πολλοί γνωστοί σχεδιαστές, όπως οι Claude Montana, Thierry Μugler, Jean Paul Gaultier αλλά και ο μέγας Versace περνούσαν τις μέρες τους εκεί.
Άλλωστε, αυτοί όλοι, μαζί με μεγάλους φωτογράφους της εποχής, όπως οι Steven Meisel, Patrick Demarchellier, Gilles Bensimon και άλλοι, μετέτρεψαν ξανά το Μαϊάμι στο κέντρο της βιομηχανίας της μόδας και του κλάμπινγκ, όπως ήταν στα ‘30s. Μάλιστα, κάποια φορά βρέθηκα μαζί με τον Gianni Versace στην ουρά, αυτός με μαύρο Τ-shirt, χακί βερμούδα και σαγιονάρες, περιμένοντας καφέ, αφού η περίφημη βίλα του ήταν σχεδόν δίπλα στο πρώτο Starbucks της South Beach. Έναν μήνα αργότερα έμαθα για τη δολοφονία του.
Τα ταξίδια μου στο Μαϊάμι συνεχίστηκαν αμείωτα όλα αυτά τα χρόνια, για δουλειά, για αναψυχή με τον σύζυγό μου, με τα παιδιά μας, και ήταν πάντα όμορφα και πάντα διαφορετικά. Τα παλιά ‘30s ξενοδοχεία που μέναμε με τα πενιχρά ενοίκια ανακαινίστηκαν, ωστόσο διατηρούν ακόμα την αίγλη τους. Η παλιά παραλιακή οδός στο Μαϊάμι έχει μετατραπεί σε ένα ατελείωτο πανηγύρι με εκκωφαντική μουσική reggettone, όπου παρελαύνουν θηριώδεις Κουβανoί body builders που συνοδεύουν ημίγυμνα κορίτσια μέσα σε κάμπριο αυτοκίνητα.
Η παλιά ομορφιά της πόλης και οι αναμνήσεις μου μπερδεύονται γλυκά σε αυτό το τελευταίο μου ταξίδι, το 2022. Βρίσκομαι εδώ ως σχεδιάστρια, δειγματίζοντας τη συλλογή μου Elena Makri Mykonos 2023 στη μεγαλύτερη έκθεση resort wear στον κόσμο. 30 χρόνια παρά κάτι πιο σοφή πλέον εγώ και με βοηθό, φίλη και συνοδοιπόρο την κόρη μου, την κοιτάζω με τρυφερότητα και βλέπω στα μάτια της κάτι από το κορίτσι που ήμουν παλιά. Γεμάτη ενέργεια (αυτή δεν με εγκατέλειψε ποτέ), κέφι για εξερεύνηση, τόλμη και αποφασιστικότητα για τη ζωή που έχει μπροστά της!
Μια θάλασσα ατελείωτη η ζωή, με ταξίδια άγνωστα, αλλά τόσο, μα τόσο γοητευτικά…
E.M.
[email protected]