Τι έδειξαν μελέτες σε ασθενείς με νευροπαθητικό πόνο, οστεοαρθρίτιδα, χρόνια οσφυαλγία ή ινομυαλγία.
Ένα ισχυρό αναλγητικό που χορηγείται για τον χρόνιο πόνο όταν τα πιο απλά παυσίπονα δεν αποδίδουν, δεν καταπολεμά ιδιαίτερα τον χρόνιο πόνο. Επιπλέον, οι δυνητικοί κίνδυνοί του ίσως υπερκαλύπτουν τα οφέλη του, αναφέρουν επιστήμονες από τη Δανία.
Το αναλγητικό λέγεται τραμαδόλη. Είναι ένα οπιοειδές που χορηγείται μόνο με ιατρική συνταγή. Χρησιμοποιείται για τον μέτριο έως σοβαρό πόνο, λ.χ. μετά από μία χειρουργική επέμβαση ή έναν τραυματισμό. Ωστόσο πολλοί ασθενείς το παίρνουν μακροχρονίως και για να αντιμετωπίσουν τον χρόνιο πόνο.
Το αναλγητικό συνιστάται από αρκετούς επιστημονικούς οργανισμούς για τον έλεγχο του πόνου. Παραδείγματος χάριν, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) το συνιστά ως δεύτερης γραμμής θεραπεία για την αντιμετώπιση του πόνου που προκαλεί ο καρκίνος.
Μία νέα μελέτη όμως υποδηλώνει ότι η δράση του εναντίον του χρόνιου πόνου είναι περιορισμένη. Επιπλέον, η μακροχρόνια λήψη του ενδέχεται να αυξήσει τον κίνδυνο επιπλοκών όπως η καρδιοπάθεια.
Η μελέτη
Τα νέα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση BMJ Evidence Based Medicine. Οι ερευνητές εξέτασαν συνδυαστικά τα ευρήματα 19 προγενέστερων κλινικών μελετών. Σε αυτές είχαν συμμετάσχει συνολικώς 6.505 πάσχοντες από χρόνιο πόνο. Η ηλικία των ασθενών κυμαινόταν από 47 έως 69 ετών (μέση ηλικία: 58 ετών).
Στις πέντε από τις μελέτες είχε εξετασθεί ο αντίκτυπος της τραμαδόλης στον νευροπαθητικό πόνο. Οι εννέα είχαν εστιαστεί στην οστεοαρθρίτιδα και οι τέσσερις στην χρόνια οσφυαλγία (πόνος στη μέση). Η τελευταία μελέτη αφορούσε την ινομυαλγία.
Οι περισσότεροι συμμετέχοντες λάμβαναν το αναλγητικό ή μία ανενεργή ουσία (εικονικό φάρμακο) σε μορφή δισκίων. Η διάρκεια της θεραπείας κυμαινόταν από 2 έως 16 εβδομάδες.
Τα ευρήματα
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, αν και η τραμαδόλη μείωνε τον πόνο, η επίδρασή της ήταν μικρή και κατώτερη από αυτήν που θα εθεωρείτο κλινικά σημαντική.
Επιπλέον, το φάρμακο σχετίσθηκε με διπλασιασμό του κινδύνου αναπτύξεως ορισμένων σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών όπως:
- Ο πόνος στο στήθος (στηθάγχη)
- Η καρδιοπάθεια
- Η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
Μερικοί ασθενείς εκδήλωσαν επίσης λιγότερο σοβαρές παρενέργειες, όπως ναυτία, ζάλη, δυσκοιλιότητα και υπνηλία.
Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι μολονότι το παυσίπονο μπορεί να μειώσει λίγο τον χρόνιο πόνο, αυξάνει τον κίνδυνο τόσο σοβαρών όσο και μη σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών, γράφουν οι ερευνητές. Και προσθέτουν ότι οι δυνητικοί κίνδυνοι από το παυσίπονο «πιθανώς υπερκαλύπτουν τα περιορισμένα οφέλη του».
«Ο χρόνιος πόνος είναι εξαντλητικός και έχει σοβαρό αντίκτυπο στη ζωή των ασθενών. Έχει επομένως ζωτική σημασία να τους παρέχουμε την πιο ενδεδειγμένη δυνατή θεραπεία γι’ αυτόν», σχολίασε η Dr. Kamila Hawthorne, καθηγήτρια Γενικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Σουόνσι, στην Ουαλία.
«Το συγκεκριμένο αναλγητικό δεν έχει βρεθεί να είναι ιδιαιτέρως αποτελεσματικό για τον χρόνιο πόνο. Οι ασθενείς μπορεί επίσης να υποφέρουν από τις πολλές ανεπιθύμητες ενέργειές του. Γι’ αυτό τον λόγο, έχουμε συστήσει στους οικογενειακούς ιατρούς της Βρετανίας να περιορίσουν την συνταγογράφησή του για τον χρόνιο πόνο και να μην την αρχίζουν σε νεοδιαγνωσθέντες πάσχοντες».
Φωτογραφία: istock
