Μια σημαντική μελέτη από το Tübingen διαπίστωσε ότι τα προδιαβητικά άτομα που ομαλοποίησαν το σάκχαρο στο αίμα τους μέσω υγιεινών συνηθειών — ακόμη και χωρίς να χάσουν κιλά — μείωσαν τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 κατά 71%.
Μέχρι σήμερα, η απώλεια βάρους ήταν ο πρωταρχικός θεραπευτικός στόχος για τα άτομα με προδιαβήτη. Ωστόσο, η ανάλυση μιας μεγάλης μελέτης του Tübingen δείχνει ότι οι ασθενείς που επαναφέρουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους στα φυσιολογικά όρια μέσω ενός υγιεινού τρόπου ζωής, αλλά χωρίς να χάσουν ή ακόμη και παίρνοντας βάρος, μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 κατά 71%.
Εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν με προδιαβήτη. Εκτιμάται ότι ο προδιαβήτης αφορά έναν στους δέκα ενήλικες, αν και οι αριθμοί στην πραγματικότητα μπορεί να είναι σημαντικά υψηλότεροι, καθώς πολλοί δεν το γνωρίζουν.
Ο προδιαβήτης είναι μια πάθηση στην οποία οι τιμές σακχάρου στο αίμα είναι αυξημένες, αλλά δεν πληρούν ακόμη τα κριτήρια για διαβήτη. Συχνά παραμένει αδιάγνωστος για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς τα προσβεβλημένα άτομα αρχικά δεν έχουν συμπτώματα. Τα κύτταρα του σώματος γίνονται πιο ανθεκτικά στην ινσουλίνη. Ως αποτέλεσμα, λιγότερο σάκχαρο μετακινείται από το αίμα στα κύτταρα του σώματος και το επίπεδο σακχάρου στο αίμα αυξάνεται. Οι κίνδυνοι είναι σημαντικοί: Εάν δεν αντιμετωπιστεί, υπάρχει υψηλός κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 αργότερα — μιας ασθένειας που επηρεάζει περισσότερα από 460 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις ή καρκίνο.
«Κλειδί» τα κανονικά επίπεδα σακχάρου στο αίμα
Οι στρατηγικές που προτείνονται μέχρι σήμερα — συμπεριλαμβανομένων των τρεχουσών κατευθυντήριων γραμμών — για την πρόληψη του διαβήτη τύπου 2 σε άτομα με προδιαβήτη επικεντρώνονται κυρίως στη μείωση του βάρους μέσω μιας υγιεινής διατροφής και αυξημένης σωματικής δραστηριότητας. Αυτή η στρατηγική, η οποία περιορίζεται μόνο στο βάρος, θα μπορούσε να διευρυνθεί με βάση τα νέα αποτελέσματα της ανάλυσης.
Η μακροπρόθεσμη μελέτη που διεξήχθη από το Τμήμα Διαβητολογίας, Ενδοκρινολογίας και Νεφρολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Τύμπιγκεν έδειξε ότι 234 από τους περισσότερους από 1100 συμμετέχοντες στη μελέτη δεν έχασαν βάρος ή ακόμα και πήραν βάρος κατά τη διάρκεια ενός έτους, παρά τις αλλαγές στον τρόπο ζωής τους. Παρ’ όλα αυτά, ένα 22% από αυτούς ομαλοποίησε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους. Η ανάπτυξη του διαβήτη τύπου 2 παρακολουθήθηκε για μια περίοδο έως και 9 επιπλέον ετών. Χωρίς απώλεια βάρους, αυτή η ομάδα είχε έως και 71% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξει διαβήτη. Αυτό το ποσοστό είναι σχεδόν πανομοιότυπο με αυτό των ατόμων που κατάφεραν να μειώσουν τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 χάνοντας βάρος (73%).
Η κατανομή του λίπους ως καθοριστικός παράγοντας
Η ανάλυση έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στην κατανομή του λίπους. Εξετάστηκε η σχέση μεταξύ του σπλαχνικού λίπους (του εσωτερικού κοιλιακού λίπους που περιβάλλει τα όργανα) και του υποδόριου λίπους (του λιπώδους ιστού που βρίσκεται ακριβώς κάτω από το δέρμα). Το σπλαχνικό λίπος απελευθερώνει σηματοδοτικά μόρια που προάγουν τη φλεγμονή και διαταράσσουν την ορμονική ισορροπία, η οποία οδηγεί σε αντίσταση στην ινσουλίνη και επομένως συνδέεται άμεσα με τον διαβήτη τύπου 2. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη των οποίων τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα επέστρεψαν στο φυσιολογικό χωρίς να χάσουν βάρος είχαν χαμηλότερο ποσοστό κοιλιακού λίπους ως αποτέλεσμα αλλαγών στον τρόπο ζωής σε σύγκριση με εκείνους των οποίων τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα παρέμειναν στο εύρος του προδιαβήτη.
Το σωματικό βάρος δεν είναι πλέον ο μοναδικός δείκτης
«Η αποκατάσταση ενός φυσιολογικού επιπέδου σακχάρου στο αίμα νηστείας είναι ο πιο σημαντικός στόχος για την πρόληψη του διαβήτη τύπου 2 και όχι απαραίτητα ο αριθμός στη ζυγαριά», λέει ο καθηγητής Δρ. Andreas Birkenfeld, επικεφαλής της μελέτης και διευθυντής του Ινστιτούτου Έρευνας για τον Διαβήτη και τις Μεταβολικές Παθήσεις (IDM) του Helmholtz στο Μόναχο στο Πανεπιστήμιο του Tübingen.
«Η άσκηση και η ισορροπημένη διατροφή έχουν θετική επίδραση στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ανεξάρτητα από το αν μειώνεται το βάρος. Η απώλεια βάρους παραμένει χρήσιμη, αλλά τα δεδομένα μας υποδηλώνουν ότι δεν είναι απαραίτητη για την προστασία από τον διαβήτη», συνεχίζει. «Στο μέλλον, οι οδηγίες για την πρόληψη και τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 δεν θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη μόνο το βάρος, αλλά πάνω απ’ όλα τον έλεγχο της γλυκόζης στο αίμα και τα πρότυπα κατανομής του λίπους», προσθέτει ο καθηγητής Δρ. Reiner Jumpertz-von Schwartzenberg, ο οποίος, ως τελευταίος συγγραφέας, συμμετείχε στη μελέτη μαζί με τον καθηγητή Δρ. Birkenfeld.
Ένας υγιεινός τρόπος ζωής ως συνταγή επιτυχίας
Ωστόσο, τα αποτελέσματα της μελέτης υπογραμμίζουν τη σημασία της συμπερίληψης των γλυκαιμικών τιμών-στόχων, δηλαδή των τιμών σακχάρου στο αίμα που αναφέρονται κατευθυντήριες γραμμές, στην πράξη, εκτός από τους στόχους μείωσης βάρους. Η ύφεση του προδιαβήτη είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την πρόληψη του μελλοντικού διαβήτη τύπου 2 και η ανάλυση υποδηλώνει ότι αυτό είναι εν μέρει ανεξάρτητο από την απώλεια βάρους. Παρ’ όλα αυτά, η επαρκής σωματική δραστηριότητα και η ισορροπημένη διατροφή παραμένουν τα βασικά μέσα για να φέρουμε τις τιμές σακχάρου στο αίμα εντός ενός φυσιολογικού εύρους.
Φωτογραφία: iStock
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Βουτιές σε κρύο νερό: Τα οφέλη και οι κίνδυνοι για την υγεία
Σοβαρό ιατρικό λάθος τετραγώνισε το στήθος 30χρονης: Τι αναφέρει στην μήνυση που κατέθεσε
