Ο ρόλος της εξατομικευμένης αξιολόγησης και φροντίδας από τα πρώτα τους βήματα έως την κορυφή.
Ανεπαρκής κρίνεται πλέον μόνη της η καλή φυσική κατάσταση για την κατάκτηση υψηλών στόχων στον αθλητισμό. Στην σύγχρονη εποχή, ο αθλητής πρέπει να αξιοποιεί στο έπακρο τις δυνατότητές του, ιδίως όταν είναι επαγγελματίας ή/και κάνει πρωταθλητισμό. Αυτό προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, εξειδικευμένη προπόνηση και φροντίδα, που θα τον προστατεύει και από τις αθλητικές κακώσεις.
Η επιστήμη έχει κάνει άλματα στην κατανόηση των πολύπλοκων παραμέτρων που μπορούν να επηρεάσουν τις αθλητικές επιδόσεις. Μελέτες έχουν δείξει ότι έχει ζωτική σημασία η διατήρηση της μέγιστης απόδοσης και η μείωση στο ελάχιστο του κινδύνου τραυματισμού. Για την επίτευξη αυτών των στόχων, απαιτούνται εξατομικευμένα προγράμματα πρόληψης, διάγνωσης και αποκατάστασης.
«Η φυσική κατάσταση είναι σαφώς το βασικότερο σημείο πάνω στο οποίο στηρίζεται η πορεία του αθλητή. Για να αποδώσει όμως στο μέγιστο των δυνατοτήτων του, απαιτούνται επιπλέον ενέργειες», αναφέρουν οι ειδικευμένοι στις αθλητικές κακώσεις ορθοπεδικοί χειρουργοί δρ Βασίλειος Σακελλαρίου, δρ Παναγιώτης Πάντος και δρ Κωνσταντίνος Σταραντζής, επιστημονικοί υπεύθυνοι του τμήματος Osteon Pro στην Osteon Orthopedic & Spine Clinic του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών.
Όπως εξηγούν, την μυοσκελετική υγεία μπορούν να προστατεύσουν:
- Η αξιολόγηση της δύναμης, της αντοχής και της ευελιξίας του αθλητή
- Ο εντοπισμός των αδυναμιών και ανισορροπιών που προδιαθέτουν σε τραυματισμούς
- Η έγκαιρη διόρθωσή τους με στοχευμένες παρεμβάσεις, βάσει των αναγκών του αθλητή και αναλόγως με το άθλημά του
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι τα γενικά προγράμματα προπόνησης δεν μπορούν να εστιάσουν στην αντιμετώπιση των αδυναμιών του αθλητή που εντοπίζονται κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης. Απαιτείται ο σχεδιασμός προγραμμάτων προπόνησης που ανταποκρίνονται στις ατομικές ανάγκες του.
Μόνο με την εφαρμογή εξατομικευμένων προγραμμάτων μπορεί να βελτιωθούν οι επιδόσεις του, επισημαίνουν οι ειδικοί. Επιπλέον μόνον με αυτά μπορεί ο αθλητής να προστατευθεί, να αναρρώσει ταχύτερα και να επανήλθε συντομότερα στην ενεργό δράση, εάν τραυματιστεί.
Συνεχής παρακολούθηση
Οι αξιολογήσεις αυτές γίνονται από ειδικευμένους αθλητιάτρους, οι οποίοι μπορούν να ελευθερώσουν τον αθλητή από τους φυσικούς περιορισμούς του. Η συνδρομή τους αρχίζει από τα πρώτα του βήματα και συνεχίζεται έως την κατάκτηση παγκόσμιων διακρίσεων. Μέσω της προοδευτικής εξέλιξης της άσκησης, ο αθλητής παραμένει υγιής καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του.
Επομένως, η αποστολή των αθλητιάτρων δεν σταματά στον αρχικό έλεγχο και την κατάρτιση ενός εξατομικευμένου προγράμματος άσκησης. «Απαιτείται συνεχής παρακολούθηση του αθλητή, ώστε να ανιχνεύεται εγκαίρως η παραμικρή αλλαγή στο μυοσκελετικό του σύστημα, η οποία θα μπορούσε να υποκρύπτει ή υποκινεί έναν τραυματισμό, για να αντιμετωπίζεται εν τη γενέσει του», τονίζουν οι ειδικοί.
«Η πλήρης αξιολόγηση της κατάστασής του δίνει τη δυνατότητα διαφοροποίησης του υφιστάμενου προπονητικού πλάνου, ώστε να σταθεροποιούνται και να ενισχύονται οι ευάλωτες μυϊκές ομάδες», προσθέτουν.
Πολύτιμα εργαλεία προς τον σκοπό αυτό παρέχει η ειδική εργομετρική και εμβιομηχανική ανάλυση. Διενεργείται μέσω τεχνολογίας βίντεο και καταγραφής κίνησης και προσφέρει πληροφορίες για την τεχνική του αθλητή, επισημαίνοντας σημεία που χρειάζονται ενίσχυση για την αποφυγή τραυματισμών.
Η εμβιομηχανική ανάλυση αποσκοπεί στην αύξηση στο μέγιστο της απόδοσης. Καθοδηγεί σε προσαρμογές της τεχνικής, οι οποίες αυξάνουν την επίδοση, μέσω διαφόρων τρόπων όπως, λ.χ., την κατανάλωση ενέργειας κατά τη διάρκεια του αγώνα.
Και στην αποκατάσταση
Η συμβολή των αναλύσεων αυτών εκτείνεται και πέρα από την πρόληψη. Η γνώση των ατομικών φυσιολογικών χαρακτηριστικών, των μηχανισμών τραυματισμού και των δυνατοτήτων απόδοσης επιτρέπει την ανάπτυξη αποτελεσματικών τρόπων αποκατάστασης.
Μέσω της υιοθέτησης καινοτόμων μεθόδων αποθεραπείας και καθοδήγησης των θεραπευτικών φυσικοθεραπειών, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την εξάλειψη του φορτίου που δέχονται οι μύες στα άνω και κάτω άκρα και στη σπονδυλική στήλη.
Εφαρμόζοντας τις αρχές της ιατρικής ακριβείας με τις εξατομικευμένες παρεμβάσεις που λαμβάνουν υπόψη τα μοναδικά φυσιολογικά και εμβιομηχανικά χαρακτηριστικά του αθλητή, επιτυγχάνεται η ταχύτερη επιστροφή του στις αγωνιστικές υποχρεώσεις. Ταυτοχρόνως μειώνεται στο ελάχιστο ο κίνδυνος νέου τραυματισμού.
Ακόμα όμως κι αν προκύψει αυτός, «η σύγχρονη αθλητιατρική υποστήριξη με τις πρωτοποριακές τεχνικές και πρωτόκολλα διάγνωσης και θεραπείας με state-of-the-art εξοπλισμό, δίνει τη δυνατότητα στον αθλητή να τον ξεπεράσει γρήγορα και να επανέλθει στην κατάσταση που είχε πριν από τον τραυματισμό του», τονίζουν οι ειδικοί. Την ταχύτερη επάνοδο στα γήπεδα και τα αγωνιστικά τερέν επιτρέπουν:
- Προηγμένα θεραπευτικά πρωτόκολλα
- Αναγεννητικές θεραπείες
- Μη επεμβατικές θεραπείες
- Ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές βασισμένες στα πλέον ενημερωμένα επιστημονικά δεδομένα
Διεπιστημονική ομάδα
Στην πραγματικότητα, εκτός από τους αθλητιάτρους, ο αθλητής χρειάζεται τη συνδρομή και συνεργασία διαφόρων επιστημόνων για την ολοκληρωμένη αξιολόγηση και διαχείρισή του. Φυσικοθεραπευτές, ψυχολόγοι, διατροφολόγοι και επιστήμονες του αθλητισμού μπορούν να παρέχουν στους αθλητές υψηλών αξιώσεων και πρωταθλητές την υποστήριξη που χρειάζονται για να κατακτούν τους στόχους τους και να παραμένουν στη κορυφή, μόνον όταν εργάζονται ως ενιαίο σύνολο.
Κάθε ένας από αυτούς προσφέρει την εξειδικευμένη γνώση και την πολύτιμη εμπειρία του, για την κατανόηση των αναγκών των αθλητών.
«Η υποστήριξη των αθλητών επιτρέπει την ασφαλή αξιοποίηση του δυναμικού τους. Χτίζοντας σταδιακά ένα υγιές μυοσκελετικό σύστημα, εντοπίζοντας και διορθώνοντας τακτικά τις αδυναμίες του, υιοθετώντας τεχνολογίες αιχμής, επεμβαίνοντας εγκαίρως και έγκυρα στην αποκατάσταση των τραυματισμών οι αθλητές επιτυγχάνουν υψηλότερες αποδόσεις, χωρίς να διακυβεύεται η αθλητική πορεία τους», τονίζουν οι δόκτορες Β. Σακελλαρίου, Π. Πάντος και Κ. Σταραντζής.
Έχοντας ουσιαστικές γνώσεις και πολύτιμη εμπειρία σχετικά με τις ικανότητες και τους περιορισμούς τους μπορούμε να τους ωθήσουμε να φτάσουν στο μέγιστο δυναμικό τους, χωρίς να υπερβαίνουν τα όρια, να καταπονούνται και να τραυματίζονται», καταλήγουν.
Φωτογραφία: iStock
