Τι ανακάλυψαν οι επιστήμονες σε μελέτη με χιλιάδες εθελοντές. Πόσο αυξάνεται ο κίνδυνος.
Οι άνθρωποι ηλικίας άνω των 60 ετών οι οποίοι ταλαιπωρούνται για χρόνια από αϋπνία, μπορεί να παρουσιάσουν ταχύτερη έκπτωση της μνήμης και της σκέψης τους με την πάροδο του χρόνου, προειδοποιούν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.
Σε μελέτη που πραγματοποίησαν διαπίστωσαν επίσης ότι διατρέχουν κατά 40% μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν άνοια, σε σύγκριση με όσους κοιμούνται καλά.
Η διαφορά αυτή είναι σαν να γερνάει η χρόνια αϋπνία τον εγκέφαλο κατά 3,5 χρόνια, λένε οι ερευνητές.
Τα νέα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση Neurology. Όπως γράφουν οι ερευνητές, παρακολούθησαν επί σχεδόν 6 χρόνια την πορεία της υγείας 2.750 εθελοντών. Όλοι είχαν ηλικία άνω των 60 ετών (μέση ηλικία: 70 έτη). Το 49% ήσαν γυναίκες.
Κατά την έναρξη της μελέτης κανείς δεν έπασχε από άνοια. Ωστόσο το σχεδόν 16% έπασχαν από χρόνια αϋπνία. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι δυσκολεύονταν να αποκοιμηθούν και να μην ξυπνήσουν επί τουλάχιστον 3 ημέρες την εβδομάδα και για τουλάχιστον 3 μήνες.
Κάθε χρόνο, όλοι οι συμμετέχοντες υποβάλλονταν σε τεστ σκέψης και μνήμης. Οι 1.588 από αυτούς υποβάλλονταν επίσης σε απεικονιστικές εξετάσεις εγκεφάλου (είτε μαγνητική τομογραφία, είτε PET scan). Οι εξετάσεις αυτές γίνονταν για να αναζητηθούν ενδείξεις βλάβης ή τοξικών πλακών β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλό τους.
Το β-αμυλοειδές είναι μία τοξική πρωτεΐνη που συσσωρεύεται στον εγκέφαλο και καταστρέφει τα κύτταρά του. Έτσι προκαλεί άνοια και νόσο Αλτσχάιμερ.
Τα ευρήματα
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, οι συμμετέχοντες με χρόνια αϋπνία παρουσίαζαν κάθε χρόνο ταχύτερη μείωση των επιδόσεών τους στα τεστ μνήμης και σκέψης. Είχαν επίσης 40% περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με άνοια ή με ήπια νοητική διαταραχή έως το τέλος της μελέτης. Η ήπια νοητική (ή γνωστική) διαταραχή είναι μία κατάσταση που συχνά εξελίσσεται σε άνοια.
Ειδικότερα, στην διάρκεια των σχεδόν 6 ετών παρακολούθησης, με άνοια ή ήπια νοητική διαταραχή διαγνώσθηκε:
- Το σχεδόν 14% των συμμετεχόντων με χρόνια αϋπνία
- Το 10% όσων κοιμόντουσαν φυσιολογικά το βράδυ
Μάλιστα οι επιπτώσεις του φτωχού ύπνου ήταν εμφανείς από την έναρξη της μελέτης, τονίζουν οι ερευνητές.
Η μελέτη έδειξε ακόμα πως όσοι ταλαιπωρούνταν έως ότου αποκοιμηθούν, είχαν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν βλάβες στον εγκεφαλικό ιστό. Είχαν επίσης αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν πλάκες β-αμυλοειδούς.
Επιπλέον, οι πάσχοντες από αϋπνία που ήσαν ταυτοχρόνως φορείς του μεταλλαγμένου γονιδίου APOE4, παρουσίαζαν ακόμα μεγαλύτερη έκπτωση της μνήμης και της σκέψης του. Το γονίδιο αυτό σχετίζεται με ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο αναπτύξεως νόσου Αλτσχάιμερ.
Τα ευρήματα αυτά «ενισχύουν τη σημασία της θεραπείας της χρόνιας αϋπνίας. Όχι μόνο για την βελτίωση της ποιότητας του ύπνου, αλλά και για την προστασία του εγκεφάλου καθώς μεγαλώνουμε», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Diego Carvalho, νευρολόγος εξειδικευμένος στην Ιατρική Ύπνου στην Κλινική Mayo, στο Ρότσεστερ της Μινεσότα.
Φωτογραφία: iStock
