Νέα μελέτη δείχνει ότι οι αλλαγές στο σώμα που οδηγούν σε διαβήτη τύπου 2 συμβαίνουν πολύ πριν φτάσει κάποιος να πληροί τα τρέχοντα διαγνωστικά όρια για τον προδιαβήτη.
Η πρώτη στο είδος της μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Diabetes Care, αμφισβητεί τη συμβατική άποψη σχετικά με την έναρξη του διαβήτη τύπου 2, προσδιορίζοντας μια κατηγορία κινδύνου πριν από τον προδιαβήτη, που ονομάζεται «προ-προδιαβήτης». Σε αυτό το στάδιο, άτομα με φυσιολογική ανοχή στη γλυκόζη έχουν ήδη σοβαρή αντίσταση στην ινσουλίνη, πρώιμη δυσλειτουργία των β-κυττάρων και μετρήσιμη καρδιαγγειακή νόσο. Όπως επισημαίνει ο Ralph DeFronzo, καθηγητής ιατρικής και επικεφαλής του Τμήματος Διαβήτη στο Κέντρο Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου του Τέξας και αναπληρωτής διευθυντής του Ινστιτούτου Διαβήτη του Τέξας, «ο διαβήτης είναι μια συνεχής ασθένεια. Δεν ξυπνάς απλώς μια μέρα με προδιαβήτη ή διαβήτη».
Σε αυτή τη μελέτη, η ομάδα επιστημόνων του DeFronzo από το Κέντρο Επιστημών Υγείας και το Τμήμα Μεταφραστικής Έρευνας του Ινστιτούτου Διαβήτη Dasman στο Κουβέιτ εξέτασε άτομα με φυσιολογική ανοχή στη γλυκόζη, σύμφωνα με τα πρότυπα της Αμερικανικής Εταιρείας Διαβήτη (ADA) και διαπίστωσε ότι μία μέτρηση -τα επίπεδα γλυκόζης μία ώρα από τη λήψη της στο πλαίσιο μιας καμπύλης σακχάρου- είναι πολύ καλύτερη στην πρόβλεψη μελλοντικής νόσου. Μια τιμή μεταξύ 120 και 155 mg/dL προσδιορίζε άτομα που ήταν πιθανό να αναπτύξουν προδιαβήτη και τελικά διαβήτη τύπου 2, χρόνια πριν τα εντοπίσουν τα τυπικά κριτήρια.
«Η μέτρηση γλυκόζης μίας ώρας είναι πολύ ανώτερη από τη μέτρηση γλυκόζης δύο ωρών για την πρόβλεψη του ποιος θα παρουσιάσει εξέλιξη της νόσου», ανέφερε ο DeFronzo. «Χρησιμοποιώντας αυτό το μέτρο, μπορούμε να δούμε την αντίσταση στην ινσουλίνη και τα προβλήματα των β-κυττάρων πολύ πριν φτάσουν να πληρούνται τα τρέχοντα όρια για τη διάγνωση», πρόσθεσε.
Απαραίτητη η έγκαιρη παρέμβαση
Παρά τα στοιχεία, η ADA δεν συνιστά επί του παρόντος κάποια τυπική θεραπεία για τον προδιαβήτη, για τον οποίο, άλλωστε, δεν υπάρχουν φάρμακα εγκεκριμένα από τον αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων. Σε περιπτώσεις υψηλού κινδύνου, η ADA συμβουλεύει να εξετάζεται η μετφορμίνη, ένα φάρμακο που ο DeFronzo βοήθησε να εισαχθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά τώρα λέει ότι είναι παρωχημένο.
Σύμφωνα με τον ίδιο, σήμερα υπάρχουν πιο αποτελεσματικές θεραπείες για τον διαβήτη τύπου 2, τον προδιαβήτη και ενδεχομένως τον προ-προδιαβήτη. Ένα φάρμακο που υποστηρίζει ο DeFronzo είναι η πιογλιταζόνη, η οποία ελαττώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη και έχει αποδειχθεί ότι μειώνει την εξέλιξη από τον προδιαβήτη στον διαβήτη κατά 75%, σε υπερδιπλάσιο ποσοστό συγκριτικά με τη μετφορμίνη. Επιπλέον, τα νέα φάρμακα GLP-1, όπως η σεμαγλουτίδη και η τιρζεπατίδη, μπορούν να μειώσουν τα ποσοστά εξέλιξης του διαβήτη τύπου 2 έως και 85%.
Ο DeFronzo πιστεύει ότι οι ασθενείς υψηλού κινδύνου, ειδικά εκείνοι που έχουν ισχυρό οικογενειακό ιστορικό διαβήτη ή πρώιμης καρδιαγγειακής νόσου, θα πρέπει να ελέγχονται νωρίς και να τους προσφέρεται θεραπεία πολύ πριν αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2.
Έγκαιρη διάγνωση, έγκαιρη παρέμβαση
Μέσω της συνεχιζόμενης έρευνας, της εκπαίδευσης των ασθενών και της συνταγογράφησης εκτός ενδείξεων από ενδοκρινολόγους και άλλους ειδικούς, ο DeFronzo ελπίζει ότι οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης θα στραφούν τελικά προς την έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση για την αντίσταση στην ινσουλίνη, τον προδιαβήτη και τον διαβήτη τύπου 2. Όπως λέει, τα ευρήματα της μελέτης θα πρέπει να ωθήσουν περισσότερους κλινικούς γιατρούς να εξετάσουν το ενδεχόμενο καμπύλης σακχάρου, ειδικά σε πληθυσμούς υψηλού κινδύνου, και να αναγνωρίσουν ότι σημαντική μεταβολική και αγγειακή νόσος μπορεί να υπάρχει πολύ πριν από τα παραδοσιακά όρια για τον προδιαβήτη.
«Η αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη, ανεπάρκεια β-κυττάρων, καρδιακή ανεπάρκεια, αθηροσκλήρωση, ηπατική νόσο και νεφρική νόσο», σημειώνει. «Μπορούμε να τη δούμε και να τη μετρήσουμε χρόνια πριν εκδηλωθεί ο εμφανής διαβήτης. Όσο πιο γρήγορα δράσουμε, τόσο καλύτερα προετοιμασμένοι είμαστε για να αποτρέψουμε αυτά τα αποτελέσματα».
Φωτογραφία: iStock
