Η οδήγηση ταξί ή ασθενοφόρου μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή του πιο κοινού τύπου άνοιας.
Το Αλτσχάιμερ είναι μια καταστροφική νόσος. Παρά τις δεκαετίες έρευνας, η επιστήμη δεν έχει εντοπίσει τις αιτίες και δεν έχει ανακαλύψει ιδιαίτερα αποτελεσματικές θεραπείες. Και ενώ η υγιεινή διατροφή, η τακτική άσκηση και άλλα μέτρα μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους να επιβραδύνουν ή να αποφύγουν το Αλτσχάιμερ, χρειαζόμαστε επειγόντως περισσότερα μέτρα για την πρόληψη της νόσου.
Στο πλαίσιο αυτό, μία νέα μελέτη θα μπορούσε, ενδεχομένως, να αλλάξει το παιχνίδι. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο κίνδυνος θανάτου λόγω Αλτσχάιμερ είναι σημαντικά χαμηλότερος στους οδηγούς ταξί και ασθενοφόρων σε σύγκριση με εκατοντάδες άλλα επαγγέλματα. Και ο λόγος θα μπορούσε να είναι ότι οι συγκεκριμένοι οδηγοί αναπτύσσουν δομικές αλλαγές στον εγκέφαλό τους την ώρα της εργασίας τους.
Συνδέοντας τη νόσο Αλτσχάιμερ με την εργασία
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, μικρές μελέτες έδειξαν ότι οι οδηγοί ταξί του Λονδίνου τείνουν να έχουν μια διεύρυνση σε μια περιοχή του ιππόκαμπου, ενός τμήματος του εγκεφάλου που εμπλέκεται στην ανάπτυξη της χωρικής μνήμης. Είναι ενδιαφέρον ότι αυτό το τμήμα του εγκεφάλου είναι μια περιοχή που συνήθως καταστρέφεται από το Αλτσχάιμερ.
Οι παρατηρήσεις αυτές οδήγησαν στην υπόθεση ότι οι οδηγοί ταξί μπορεί να είναι λιγότερο επιρρεπείς στο Αλτχάιμερ από ό,τι τα άτομα που κάνουν επαγγέλματα που δεν απαιτούν παρόμοιες δεξιότητες πλοήγησης και χωρικής επεξεργασίας.
Πρόσφατη μελέτη διερευνά αυτή την πιθανότητα αναλύοντας δεδομένα από σχεδόν εννέα εκατομμύρια ανθρώπους που πέθαναν σε μια περίοδο τριών ετών και για τους οποίους υπήρχαν πληροφορίες για το επάγγελμά τους στα πιστοποιητικά θανάτου τους. Αφού συνυπολόγισαν την ηλικία θανάτου, οι ερευνητές κατέγραψαν τα ποσοστά θανάτων που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ για περισσότερα από 443 διαφορετικά επαγγέλματα. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά.
Τι διαπίστωσε η μελέτη
Οι οδηγοί ταξί και ασθενοφόρων είχαν πολύ λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν από θάνατο σχετιζόμενο με τη νόσο Alzheimer σε σχέση με τα άτομα που ασκούν άλλα επαγγέλματα. Η νόσος του Αλτσχάιμερ ήταν υπεύθυνη για το 0,91% των θανάτων των οδηγών ταξί και το 1,03% των θανάτων των οδηγών ασθενοφόρων. Μεταξύ των διευθυντικών στελεχών, η ίδια νόσος αντιπροσώπευε το 1,82% των θανάτων, ποσοστό που είναι κοντά στο μέσο όρο του γενικού πληθυσμού. Ενώ οι διαφορές αυτές μπορεί να φαίνονται μικρές, μεταφράζονται σε πάνω από 40% λιγότερους θανάτους που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ μεταξύ των οδηγών ταξί και των οδηγών ασθενοφόρων.
Το όφελος αυτό δεν φάνηκε να επεκτείνεται σε άλλους με επαγγέλματα που περιλαμβάνουν πλοήγηση. Για παράδειγμα, οι πιλότοι αεροσκαφών (2,34%) και οι πλοίαρχοι (2,12%) είχαν από τα υψηλότερα ποσοστά θανάτου λόγω Αλτσχάιμερ. Οι οδηγοί λεωφορείων (1,65%) ήταν πιο κοντά στον μέσο όρο του πληθυσμού, αλλά και πάλι όχι τόσο χαμηλά όσο οι οδηγοί ταξί και ασθενοφόρων.
Το μοτίβο αυτό, ωστόσο, δεν αφορά άλλους τύπους άνοιας. Τα ποσοστά θανάτου λόγω άνοιας εκτός Αλτσχάιμερ δεν ήταν χαμηλότερα μεταξύ των οδηγών ταξί και των οδηγών ασθενοφόρων.
Γιατί η οδήγηση ταξί ή ασθενοφόρου επηρεάζει τον κίνδυνο θανάτου που σχετίζεται με το Αλτσχάιμερ
Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι οι θέσεις εργασίας που απαιτούν συχνές χωρικές και πλοηγικές δεξιότητες σε πραγματικό χρόνο αλλάζουν τόσο τη δομή όσο και τη λειτουργία του ιππόκαμπου. Εάν οι εργασίες αυτές βοηθούν στη διατήρηση της υγείας του ιππόκαμπου, αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί οι θάνατοι που σχετίζονται με το Αλτσχάιμερ – αλλά όχι οι θάνατοι που οφείλονται σε άλλους τύπους άνοιας – είναι λιγότεροι στους οδηγούς ταξί και ασθενοφόρων. Θα μπορούσε επίσης να εξηγήσει τις παλαιότερες μελέτες που διαπίστωσαν διεύρυνση σε τμήματα του ιππόκαμπου σε άτομα που κάνουν τα εν λόγω επαγγέλματα.
Και γιατί δεν προστατεύονται ομοίως οι οδηγοί λεωφορείων, οι πιλότοι και οι καπετάνιοι; Οι συγγραφείς της μελέτης θεωρούν ότι, σε αντίθεση με την οδήγηση ταξί ή ασθενοφόρου, αυτές οι θέσεις εργασίας περιλαμβάνουν προκαθορισμένες διαδρομές με λιγότερες απαιτήσεις πλοήγησης σε πραγματικό χρόνο. Έτσι, μπορεί να μην αλλάζουν τόσο πολύ τον ιππόκαμπο.
Πώς θα μπορούσε αυτή η νέα μελέτη να σας βοηθήσει να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ;
Ίσως αναρωτηθείτε αν αυτά τα ευρήματα μπορούν να εφαρμοστούν σε οποιονδήποτε θέλει να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν δραστηριότητες όπως το κυνήγι θησαυρών στην ύπαιθρο, που απαιτούν σύνθετες δεξιότητες πλοήγησης, όπως ο προσανατολισμός και το geocaching, να βοηθήσουν στην αποτροπή του Αλτσχάιμερ; Τουλάχιστον μια μικρή μελέτη διαπίστωσε ότι οι ειδικοί στον προσανατολισμό είχαν καλύτερη χωρική μνήμη από τους αρχάριους στον προσανατολισμό.
Θα μπορούσαν οι γρίφοι, τα βιντεοπαιχνίδια ή ακόμη και τα επιτραπέζια παιχνίδια που έχουν σχεδιαστεί για την ανάπτυξη χωρικών δεξιοτήτων να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ; Σκεφτείτε, για παράδειγμα, τους κύβους του Ρούμπικ και τα παζλ, το Minecraft και το Tetris, το σκάκι και τον Λαβύρινθο. Μια παρτίδα Ναυμαχίας. Και αν αυτές οι δραστηριότητες είναι πράγματι χρήσιμες, πόσο συχνά θα πρέπει να παίζετε;
Ανυπομονώ να δω τα αποτελέσματα των μελετών που θα διερευνήσουν αυτά τα ερωτήματα. Μέχρι τότε, είναι καλύτερο να βασιστείτε στις συστάσεις των ειδικών για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης της νόσου Αλτχάιμερ, όπως ο ποιοτικός ύπνος, η διατροφή και η τακτική άσκηση.
-: Harvard Health Publishing
Φωτογραφία: iStock
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Οι μπάμιες έγιναν μόδα στο TikTok: Ποια είναι η αλήθεια για το… μπαμιόνερο
Έχετε άγχος; Τι να τρώτε για να το καταπραΰνετε και ποια τρόφιμα το εντείνουν
Ποιοι είναι οι νέοι δείκτες μακροζωίας στις αιματολογικές εξετάσεις του μέλλοντος
