Οδηγίες για τον HMPV από την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία – Πώς μεταδίδεται και ποια είναι τα συμπτώματα

Ο ανθρώπινος μεταπνευμοϊός (HMPV) δεν είναι καινούργιος ιός, είναι γνωστός από το 2001 (τότε έγινε η πρώτη περιγραφή του). Ούτε έχει άμεση σχέση με την Κίνα, αναφέρει η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ).

«Είναι ένας ιός που συνήθως προκαλεί συμπτώματα παρόμοια με το κοινό κρυολόγημα. 10% έως 12% των αναπνευστικών ασθενειών στα παιδιά προκαλούνται από τον HMPV. Συχνά προκαλεί λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, αλλά μερικές φορές μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού, όπως πνευμονία, ή να επιδεινώσει προϋπάρχουσες καταστάσεις όπως εξάρσεις άσθματος και ΧΑΠ», εξηγεί η Αδαμαντία Λιαπίκου, πνευμονολόγος, MD, PHD, συντονίστρια διευθύντρια της 5ης Πνευμονολογικής Κλινικής ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», υπεύθυνη της Ομάδας Εργασίας της ΕΠΕ για τις Λοιμώξεις του Αναπνευστικού Συστήματος. «Οι λοιμώξεις από HMPV είναι πιο συχνές το χειμώνα. Τα ήπια περιστατικά ανθρώπινου μεταπνευμοϊού διαρκούν συνήθως μερικές ημέρες έως μία εβδομάδα».

Για τα συμπτώματα του ανθρώπινου μεταπνευμοϊού η Βασιλική Γεωργακοπούλου, πνευμονολόγος – φυματιολόγος, επιμελήτρια Β, Κλινική Παθολογικής Φυσιολογίας ΕΚΠΑ, υπεύθυνη της Ομάδας Εργασίας της ΕΠΕ για τις Λοιμώξεις του Αναπνευστικού Συστήματος, αναφέρει ότι περιλαμβάνουν: βήχα, πυρετό, καταρροή ή βουλωμένη μύτη, πονόλαιμο, συριγμό και, σε μερικές περιπτώσεις, δύσπνοια.

Πώς μεταδίδεται ο HMPV

Ο HMPV μεταδίδεται με άμεση επαφή με κάποιον που τον έχει μέσω σταγονιδίων (πχ από βήχα) ή από το άγγιγμα πραγμάτων που έχουν μολυνθεί από τον ιό. Ο ανθρώπινος μεταπνευμοϊός είναι παρόμοιος με τον RSV (αναπνευστικός συγκυτιακός ιός). Ανήκει στο ίδιο γένος -ή επιστημονική ομάδα- με τον RSV (πνευμοϊός) και μπορεί να προκαλέσει παρόμοια συμπτώματα. Η ηλικία αιχμής για σοβαρή ασθένεια από HMPV είναι μεταξύ 6 και 12 μηνών.

Οι ομάδες υψηλού κινδύνου είναι:

Άτομα ηλικίας <5 ετών (ιδιαιτέρως πρόωρα βρέφη) ή >65 ετών. Άτομα με χαμηλή άμυνα (από καταστάσεις όπως HIV, καρκίνος ή αυτοάνοσες διαταραχές ή από φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα). Ασθενείς με χρόνια υποκείμενα νοσήματα με προεξάρχοντα το άσθμα και τη ΧΑΠ.

Οι επιπλοκές που προκαλεί ο HMPV

Οι υπεύθυνες της Ομάδας Εργασίας για τις Λοιμώξεις Αναπνευστικού Συστήματος αναφέρουν σχετικά με τις επιπλοκές ότι εμφανίζονται κυρίως σε άτομα υψηλού κινδύνου: Βρογχιολίτιδα, Βρογχίτιδα, Πνευμονία είτε από τον ιό είτε από δευτερεύουσα λοίμωξη, εξάρσεις άσθματος ή ΧΑΠ. Στις παραπάνω περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία. Επιπλέον, δεν υπάρχουν διαγνωστικά τεστ τoυ τύπου self test στην κοινότητα. Η διάγνωση γίνεται κυρίως με τη χρήση του film array (δυνατότητα ταυτοποίησης πολλαπλών ιών μέσω επιχρίσματος από τον φάρυγγα ή τη ρινική κοιλότητα). Συνήθως χρησιμοποιείται σε δομές τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας ως διαδικασία ταυτοποίησης λοιμώξεων σε εισαγωγή στο νοσοκομείο.

Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία

Αναφερόμενος στη θεραπευτική αντιμετώπιση του μεταπνευμοϊού, ο πρόεδρος της ΕΠΕ, καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Στέλιος Λουκίδης, επισημαίνει ότι δεν υπάρχει ειδική θεραπεία. Η αντιμετώπιση είναι συμπτωματική, με υγρά, αντιπυρετικά, ξεκούραση, αποσυμφορητικά ρινικού βλεννογόνου. «Δεν χορηγούμε αντιβιοτικά διότι τα αντιβιοτικά θεραπεύουν μόνο βακτήρια. Δεδομένου ότι ο HMPV είναι ιός, τα αντιβιοτικά δεν δρουν. Αντιβιοτικά χορηγούνται μόνο για τη θεραπεία τυχόν δευτερογενών λοιμώξεων».

Η πρόληψη, επισημαίνει ο κ. Λουκίδης, αφορά την υγιεινή των χεριών, την κάλυψη της μύτης και του στόματος όταν φτερνίζεστε ή βήχετε. Σκεφτείτε να φοράτε μάσκα εάν είστε άρρωστοι και δεν μπορείτε να αποφύγετε να είστε κοντά σε άλλους. Αποφύγετε να αγγίζετε το πρόσωπο, τα μάτια, τη μύτη και το στόμα σας. Δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο για τον μεταπνευμοϊό. «Τονίζουμε την επικοινωνία και την ενημέρωση του θεράποντα ιατρού και την εγρήγορση εν γένει, όταν επιμένει ο υψηλός πυρετός, εμφανισθεί δυσκολία στην αναπνοή, επιδείνωση άλλων καταστάσεων υγείας που αφορούν συνοδά νοσήματα».

Ο πρόεδρος της ΕΠΕ αναφέρει ότι η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία παρακολουθεί στενά την επιδημιολογική έξαρση των λοιμώξεων και τονίζει ότι αυτή η έξαρση είναι γνωστή εδώ και τουλάχιστον 20 έτη στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. «Επικρατεί προς το παρόν η γρίπη τύπου Α, ενώ σε σχέση με το 2024 και την αντίστοιχη περίοδο υπάρχει μείωση των περιστατικών COVID κατά 50-60%».