Μεγαλώσατε σε παραδοσιακή οικογένεια; Δείτε τα αναπάντεχα οφέλη για την ψυχική σας υγεία

Date:

«Άμα δε σε έχει αγαπήσει η μαμά σου, δεν μπορεί να σε αγαπήσει κανένας» έλεγε η Άννα Ποταμιάνου, «η μεγάλη δασκάλα, η μεγάλη ψυχαναλύτρια», όπως ανέφερε στο ygeimοu η ψυχαναλύτρια και ψυχοθεραπεύτρια Δρ Μερόπη Μιχαλέλη. Αυτή η αγάπη λοιπόν, από τη μητέρα ή τον πατέρα, δεν θα καθορίσει μόνο τις μετέπειτα συναισθηματικές σχέσεις του παιδιού· πολύ περισσότερο, θα γίνει προγνωστικός δείκτης της ευεξίας του στην ενήλικη ζωή.

Ο Jonathan T. Rothwell και η Telli Davoodi, ερευνητές στο  Ινστιτούτο Gallup, δημοσίευσαν στο Communications Psychology τα πρόσφατα ευρήματά τους σχετικά με την καθοριστική επίδραση της γονεϊκότητας και των πρώιμων εμπειριών του παιδιού στην ψυχική του υγεία κατά την ενηλικίωση. «Στο πλαίσιο των σπουδών μου, εργάστηκα σε ψυχιατρικές θεραπευτικές δομές και κλινικές και είδα πολλά παραδείγματα της βαθιάς επίδρασης που έχουν οι οικογενειακές συγκρούσεις στην ψυχική υγεία των εφήβων και των ενηλίκων» δήλωσε ο Rothwell στον ιστότοπο Medical Xpress.

«Για δυο περίπου δεκαετίες το είχα στο πίσω μέρος του μυαλού» ανέφερε σχετικά με την επιλογή του να θέσει άλλες ερευνητικές προτεραιότητες. «Τα τελευταία χρόνια, διάβαζα συνεχώς για την αύξηση των προβλημάτων ψυχικής υγείας των εφήβων στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά αισθανόμουν ότι κανείς δεν μιλούσε για τον ρόλο των γονέων εν γένει ή για το πώς μπορεί να έχει αλλάξει η γονεϊκότητα στις νέες γενιές»

Η ερευνητική υπόθεση δεν είναι καινούργια: η σχέση ανάμεσα στις πρώιμες εμπειρίες ζωής και την ψυχική υγεία έχει διερευνηθεί εμβριθώς από πλήθος μελετητών και ερευνητών της ψυχολογίας. Χαρακτηριστικά, οι δεσμοί που αναπτύσσουν οι άνθρωποι με τις γονεϊκές τους φιγούρες, ουσιαστική πτυχή των πρώτων αυτών εμπειριών, βρίσκεται στο επίκεντρο της θεωρίας της προσκόλλησης και άλλων ψυχολογικών μοντέλων.

Αυτό που οι Rothwell και Davoodi επιχείρησαν με τη δική τους έρευνα, ήταν να αναπαραγάγουν τα παραπάνω -τεκμηριωμένα σε μικρούς πληθυσμούς- ευρήματα σε σημαντικά μεγαλύτερο και πιο ποικίλο εθνοτικά, φυλετικά και πολιτισμικά δείγμα, που προήλθε από 21 χώρες. Όπως πράγματι διαπίστωσαν, η ποιότητα των σχέσεων γονιών-παιδιών αποτέλεσε προγνωστικό δείκτη για την ευημερία στην ενήλικη ζωή και των 202.898 συμμετεχόντων, από όλες τις υπό μελέτη χώρες.

«Σε αγάπησαν οι γονείς σου;»

Οι Rothwell και Davoodi άντλησαν στοιχεία από μια τεράστια δεξαμενή δεδομένων, που συμπεριελάμβανε 200.000 τηλεφωνικές, δια ζώσης και διαδικτυακές συνεντεύξεις από ενήλικες που διέμεναν στις 21 χώρες που επέλεξαν οι ερευνητές, ώστε να επιτύχουν τη μέγιστη ποικιλομορφία του δείγματος σε θρησκείες και έθνη.

Για την αξιολόγηση ποιότητας της σχέσης γονέα-παιδιού, ο Rothwell εξήγησε: «Τους ρωτήσαμε αν αισθάνονταν ότι αγαπήθηκαν από τη μητέρα ή τον πατέρας τους καθώς μεγάλωναν. Τους ρωτήσαμε γενικά αν η σχέση με κάθε γονέα ήταν πολύ καλή, κάπως καλή, κάπως κακή ή πολύ κακή, καθώς και εάν ένιωθαν παρείσακτοι στην οικογένειά τους».

Σχετικά με την ευημερία στην ενήλικη ζωή, οι συμμετέχοντας κλήθηκαν να απαντήσουν σε 19 ερωτήματα γύρω από τα επίπεδα ελπίδας, ικανοποίησης από την υγεία και ηθική τους, δηλώνοντας φερ’ ειπείν κατά πόσο συμφωνούσαν με δηλώσεις όπως «Παρά τις δυσκολίες, παραμένω πάντα αισιόδοξος για το μέλλον» και «αν έπρεπε να απαριθμήσω όλα όσα με κάνουν να αισθάνομαι ευγνώμων, η λίστα θα ήταν πολύ μεγάλη».

Τέλος, εκτιμήθηκε η ψυχική υγεία επί τη βάσει επτά στοιχείων, η πλειονότητα των οποίων χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση κλινικών συμπτωμάτων όπως η θλίψη και το άγχος.

Κύριος παράγοντας οι σχέσεις γονέα-παιδιού

«Είναι σημαντικό ότι η έρευνα συμπεριέλαβε μέτρα αξιολόγησης της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης κατά την παιδική ηλικία, τη θρησκευτικότητα των γονέων και πολλά στοιχεία για τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του ενήλικα συμμετέχοντα σήμερα, την οικονομική του κατάσταση και το οικογενειακό πλαίσιο» πρόσθεσε ο Rothwell, σύμφωνα με τον οποίο η επίδραση από τις σχέσεις γονέα-παιδιού ήταν μεγαλύτερη από οποιαδήποτε άλλη μεταβλητή εξέτασε η έρευνα.

Ουσιαστικά, τα ευρήματα έδειξαν ότι η δυναμική που έχουν οι πρώιμες αυτές σχέσεις να θέτουν τα θεμέλια για τη δια βίου ευημερία είναι καθολική, αφορά δηλαδή όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα του πώς μεγάλωσαν.

Η «κόλλα» της παράδοσης και της θρησκείας

Ο αντίκτυπος των σχέσεων γονέα-παιδιού στη μελλοντική ευημερία ήταν εντονότερος στα κοσμικά κράτη και σε χώρες με υψηλότερο εισόδημα, πιθανώς λόγω μικρότερης αγωνίας των κατοίκων τους για βασικές ανάγκες όπως η σίτιση, η στέγαση και η ασφάλεια και μεγαλύτερης, έτσι, ευκαιρίας για εστίαση στις προσωπικές σχέσεις. Κοντολογίς, ακόμα και αν οι σχέσεις γονέων-παιδιών είναι καλές, η ευημερία των ατόμων σε αναπτυσσόμενες ή  φτωχότερες χώρες θα μπορούσε να επηρεάζεται δυσμενώς από άλλους παράγοντες, όπως η φτώχεια, ο πόλεμος και η πείνα.

«Το κύριο δευτερεύον εύρημά μας είναι ότι οι γονείς με εντονότερη θρησκευτικότητα είχαν συνήθως καλύτερες σχέσεις με τα παιδιά τους σε κάθε χώρα του δείγματός μας» δήλωσε ο Rothwell, εξηγώντας ότι οι κοσμικές και πλουσιότερες χώρες κατέγραψαν χαμηλότερες επιδόσεις σε έναν «δείκτη άνθησης» (flourishing index), που αφορά τη συνολική ανθρώπινη ευημερία. Για τον Rothwell, το εύρημα που πιθανώς εξηγείται από τη μειωμένη εστίαση στις παραδοσιακές γονεϊκές αξίες, παρουσιάζει μια μεγάλη πολιτιστική πρόκληση: «Καθώς ο κόσμος αναπτύσσεται και αποκτά ολοένα κοσμικότερο χαρακτήρα, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε να μην απορρίψουμε την παραδοσιακή σοφία που σχετίζεται με την ανατροφή των παιδιών».

Οι παραδοσιακή οικογένεια της Ελλάδας

Οι 21 χώρες που επέλεξαν οι ερευνητές ήταν οι εξής: Χονγκ Κονγκ, Ιαπωνία, Βραζιλία, Ισπανία, ΗΠΑ, Σουηδία, Αυστραλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Πολωνία, Μεξικό, Φιλιππίνες, Τουρκία, Γερμανία, Αργεντινή, Κένυα, Τανζανία, Ινδονησία, Ινδία, Ισραήλ, Αίγυπτος και Νιγηρία-Νότια Αφρική.

Για το πού θα βρισκόταν η Ελλάδα σε σχέση με τα ευρήματα, μπορούμε να υποθέσουμε βασιζόμενοι στα εργαλεία που αξιοποίησαν οι ερευνητές για να εκτιμήσουν τον προσανατολισμό των χωρών προς τις παραδοσιακές και κοσμικές αξίες, ούτως ειπείν τον παγκόσμιο πολιτισμικό χάρτη του κόσμου Inglehart-Welzel. Όπως εξηγεί στη σελίδα του ο Παναγιώτης Ε. Πετράκης, Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών Επιστημών ΕΚΠΑ, ο χάρτης που κατασκεύασαν οι πολιτικοί επιστήμονες Ronald Inglehart και Christian Welzel με βάση το ερευνητικό πρόγραμμα της World Values Survey (WVS) και της European Values Survey, παρουσιάζει μια σειρά μεταβλητών που προσδιορίζουν τις κοινωνικές, πολιτικές, θρησκευτικές και πολιτισμικές αξίες των ανθρώπων και χωρίζεται σε δύο κύριες διαστάσεις-δίπολα:

  • παραδοσιακές αξίες (κάτω) έναντι κοσμικών αξιών (πάνω)
  • αξίες επιβίωσης (αριστερά) έναντι αξιών αυτοέκφρασης και αυτοεκπλήρωσης (δεξιά).

Οι παραδοσιακές αξίες αναδεικνύουν την αξία της παράδοσης, της θρησκείας, της οικογένειας και της πατρίδας. Τα άτομα που τις ασπάζονται χαρακτηρίζονται συνήθως από στενούς οικογενειακούς δεσμούς και δίνουν προτεραιότητα στην οικογένεια, απορρίπτουν την ατομικιστική στάση ζωής. Οι κοσμικές αξίες, προβάλλουν αντίθετες προτιμήσεις, με τα άτομα να δίνουν λιγότερη έμφαση στον ρόλο της παράδοσης, της θρησκείας, της οικογένειας και της εξουσίας.

Ως προς το δεύτερο δίπολο, οι αξίες επιβίωσης, που εστιάζουν στην οικονομική και φυσική ασφάλεια, πηγάζουν από την ανάγκη για υλική ευημερία και τους άκαμπτους πνευματικούς και κοινωνικούς περιορισμούς στην ανθρώπινη αυτονομία και συνδέονται μεταξύ άλλων με την τήρηση του παραδοσιακού ρόλου των φύλων και χαμηλά επίπεδα εμπιστοσύνης και ανοχής στη διαφορετικότητα. Οι αξίες αυτοέκφρασης/αυτοεκπλήρωσης εκφράζουν κοινωνικά γνωρίσματα όπως η οικολογική ανησυχία, η ανοχή προς τους αλλοδαπούς, η έμφαση στην ισότητα των φύλων κ.α., προβάλλοντας εν γένει την αυτονομία, την υποκειμενική ευημερία και την ποιότητα ζωής τους κύριους στόχους ζωής του ατόμου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, η Ελλάδα ξεκίνησε με μια ήπια κλίση προς τις παραδοσιακές αξίες και αξίες αυτοέκφρασης το 1999. ΣΤη συνέχεια βρέθηκε σε πιο ουδέτερη θέση ώσπου το 2ο17, μετακινήθηκε πιο κοντά στις αξίες επιβίωσης, αντανακλώντας ενδεχομένως οικονομικές ή κοινωνικές πιέσεις (π.χ. οικονομική κρίση). Οι κοσμικές αξίες και αξίες χειραφέτησης παρουσίασαν ανοδική τάση, γεγονός που υποδηλώνει την αυξανόμενη έμφαση στην ατομικότητα και τα ορθολογικά-κοσμικά ιδεώδη με την πάροδο του χρόνου.

Αν και δείχνει να απομακρύνεται από το παραδοσιακό μοντέλο, οι άνθρωποι που μεγάλωσαν σε οικογένειες «παλαιών αρχών» έχουν ενδεχομένως -και σύμφωνα πάντα με τη μελέτη- πιο καλά θωρακισμένη την ψυχική τους υγεία έναντι της κατάθλιψης και του άγχους.

Διαβάστε επίσης:

Μελέτη: Οι φωνές στα παιδιά μπορεί να είναι εξίσου επιβλαβείς με τη σεξουαλική ή σωματική κακοποίηση

Γονείς: Μιλάτε «μωρουδίστικα» στα μωρά; Πώς αυτό αποκαλύπτει τον κίνδυνο αυτισμού

Τοξικές ή «δύσκολες» μητέρες: Ποια η διαφορά και πώς τις διαχειριζόμαστε; Η ψυχολόγος απαντά

[penci_related_posts title=”ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ:” number=”8″ style=”grid” align=”none” displayby=”cat” orderby=”random”]

Share post:

Subscribe

Popular

More like this
Related

Ο Μασίν Γκαν Κέλι ανυπομονεί να γίνει πατέρας – Η ανάρτηση στο Instagram και η «σπόντα» για τη Μέγκαν Φοξ

Η ηθοποιός δεν θέλει καμία σχέση μαζί του μετά τον χωρισμό τους

Η Κατερίνα Θεοχάρη απαντά στο ενδεχόμενο να επαναλάβει τον ρόλο της «κοντής» στο «Παρά Πέντε»

Η Κατερίνα Θεοχάρη απαντά στο ενδεχόμενο να επαναλάβει τον ρόλο της «κοντής» στο «Παρά Πέντε» Η Κατερίνα Θεοχάρη απαντά στο ενδεχόμενο να επαναλάβει τον ρόλο της «κοντής» στο «Παρά Πέντε» Θα ήταν ωραία να βρεθούμε πάλι όλοι μαζί και να ακούω και τη Θεοπούλα να λέει όλες αυτές τις «γλυκιές» κουβέντες, ανέφερε μεταξύ άλλων Η ηθοποιός Κατερίνα

Ανδρέας Μικρούτσικος: «Ο Πορτοσάλτε είναι ο πρώτος δεξιός ψάλτης του ΣΚΑΪ»

Ενδιαφεροντα ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ Ανδρέας Μικρούτσικος: «Ο Πορτοσάλτε είναι ο πρώτος δεξιός ψάλτης του ΣΚΑΪ» Για το θέμα των Τεμπών και τις ημερομηνίες που βρέθηκαν και αναρτήθηκαν τα επίμαχα βίντεο συζητούσαν στο Buongiorno το πρωί της Τρίτης, όταν ο Ανδρέας Μικρούτσικος ξέσπασε στον αέρα Τζωρτζίνα Φράγκου 18.02.2025 | 18:26 ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Αναφορικά με το θέμα

Τζένη Μπαλατσινού: Στο Παρίσι μαζί με την κόρη της, Αμαλία Κωστοπούλου μετά τον αρραβώνα της

Ενδιαφεροντα ΚΟΡΕΣ ΠΑΡΙΣΙ ΤΣΕΝΗ ΜΠΑΛΑΤΣΙΝΟΥ Τζένη Μπαλατσινού: Στο Παρίσι μαζί με την κόρη της, Αμαλία Κωστοπούλου μετά τον αρραβώνα της Η Τζένη Μπαλατσινού δεν θα μπορούσε να είναι περισσότερο ευτυχισμένη και περήφανη για την κόρη της, Αμαλία Κωστοπούλου, η οποία πριν λίγες ημέρες – ανήμερα του Αγίου Βαλεντίνου – αρραβωνιάστηκε με τον σύντροφό της, Jake Medwell Τζωρτζίνα Φράγκου 18.02.2025

Η σπαρακτική ανάρτηση της μητέρας του Παντελή Παντελίδη «Ήλιε μου, φως μου, παιδί μου»

Εννέα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2025, από την ημέρα που ο Παντελής Παντελίδης έφυγε από τη ζωή. Ο τραγουδιστής, ο οποίος μέσα σε λίγα χρόνια κατάφερε να αποκτήσει εκατομμύρια θαυμαστές με τα τραγούδια του να σημειώνουν τεράστια επιτυχία μέχρι και σήμερα, έφυγε από τη ζωή τα ξημερώματα της 18ης Φεβρουαρίου του 2016 σε

ΕΟΦ: Προσοχή στη χρήση των αντιδιαβητικών φαρμάκων για την παχυσαρκία

Με αφορμή πληθώρα δημοσιευμάτων από πολλές και ποικίλες πηγές σχετικά με τη χρήση ενέσιμων αντιδιαβητικών φαρμάκων για τη διαχείριση του σωματικού βάρους, ο ΕΟΦ κρίνει σκόπιμο να ενημερώσει υπεύθυνα τους επαγγελματίες υγείας και το κοινό για τα εξής -Tα αντιδιαβητικά φάρμακα δεν έχουν μελετηθεί και δεν προορίζονται για χρήση για αισθητικούς σκοπούς, δηλαδή για απώλεια

Μετά την Αλεξάνδρα Νίκα, ο Λάκης Γαβαλάς τρόλαρε τον Γιώργο Σαμπάνη: «Μπορώ να κάνω μια πρόταση γάμου;»

Μια απονομή με εκπλήξεις και χιούμορ πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Δευτέρας 17 Φεβρουαρίου για το πλατινένιο άλμπουμ του Πέτρου Ιακωβίδη, όπου έδωσαν το «παρών» πολλοί καλλιτέχνες, ανάμεσά τους ο Γιώργος Σαμπάνης και ο Λάκης Γαβαλάς. Ο Γιώργος Σαμπάνης ανέβηκε στη σκηνή μαζί με τον Πέτρο Ιακωβίδη, ωστόσο η στιγμή που προκάλεσε το μεγαλύτερο γέλιο ήταν

Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής: Τι είναι, ποια είναι τα συμπτώματα και πως αντιμετωπίζεται

Το ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής χαρακτηρίζεται από τη διεύρυνση της διαμέτρου της αορτής στο επίπεδο της κοιλιάς, εξηγεί ο αγγειοχειρουργός κ.Νικολόπουλος. Η αορτή συνιστά τη μεγαλύτερη σε μέγεθος αρτηρία του ανθρώπου και μεταφέρει το αίμα από την καρδιά στα διάφορα μέρη του σώματος. Φυσιολογική θεωρείται η διάμετρος της κοιλιακής αορτής όταν κυμαίνεται από 14 έως 25

Αλλεργία στο νερό: Μια γυναίκα με σπάνια πάθηση βιώνει τρομερό πόνο κάθε φορά που κάνει μπάνιο

Μια 25χρονη γυναίκα στην Βρετανία πάσχει από μία εξαιρετικά σπάνια πάθηση, μια αλλεργία στο νερό, δυσκολεύοντας την καθημερινότητά της. Η υδατογενής κνίδωση, γνωστή και ως αλλεργία στο νερό, είναι μια σπάνια πάθηση που προκαλεί πρήξιμο και εξανθήματα στο δέρμα κάθε φορά που αυτό έρχεται σε επαφή με το νερό, ακόμη και το πόσιμο. Σύμφωνα με

Φυσικές λύσεις για λευκά δόντια στο σπίτι – Τι δουλεύει και τι όχι, σύμφωνα με την επιστήμη

Ένα φωτεινό χαμόγελο αποτελεί ένδειξη υγείας και αυτοπεποίθησης. Ωστόσο, καθημερινές συνήθειες όπως το κάπνισμα και η κατανάλωση καφέ, τσαγιού ή κόκκινου κρασιού μπορεί να προκαλέσουν χρωματισμούς και κιτρινίλες στα δόντια. Και παρ’ όλο που υπάρχουν λευκαντικά προϊόντα στο εμπόριο, τα χημικά συστατικά που περιέχουν για τον αποχρωματισμό των δοντιών ενδέχεται να προκαλούν ανησυχίες σε κάποιους

Διαβήτης και στυτική δυσλειτουργία: Ποιες είναι οι διαθέσιμες θεραπείες

Υπολογίζεται ότι σήμερα στη χώρα μας 300.000 άνδρες αντιμετωπίζουν πρόβλημα στυτικής δυσλειτουργίας, όμως ελάχιστοι είναι αυτοί που επισκέπτονται τον γιατρό τους για να εξεταστούν. Αποτελεί ακόμη θέμα ταμπού, παρότι η ικανοποιητική σεξουαλική δραστηριότητα αποτελεί βασικό παράγοντα για μια καλή ποιότητα ζωής. «Είναι γνωστό πως ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να προκαλέσει διάφορες επιπλοκές, όπως αγγειοπάθεια που

Πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει η διαστρεβλωμένη εικόνα σώματος στην εφηβεία – Η απειλή του αυτοτραυματισμού

Πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει η διαστρεβλωμένη εικόνα σώματος στην εφηβεία – Η απειλή του αυτοτραυματισμού ΠΑΙΔΙ Οι έφηβοι με διαστρεβλωμένη εικόνα σώματος είναι πιο επιρρεπείς στον αυτοτραυματισμό - Ποιοι είναι πιο ευάλωτοι;   Ανησυχητικά δεδομένα κομίζει νέα έρευνα του Πανεπιστημίου Άρλινγκτον του Τέξας που δημοσιεύτηκε στο Psychiatry Research, σχετικά με την επιρροή της εικόνας του