Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας: Νέες θεραπείες βελτιώνουν την επιβίωση των ασθενών

Date:

Τι δείχνουν νέες μελέτες που παρουσιάσθηκαν στο συνέδριο ASCO 2024. Τι λένε ειδικοί από το Νοσοκομείο Αλεξάνδρα.

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί την τέταρτη πιο συχνή κακοήθη νόσο στις γυναίκες. Κάθε χρόνο καταγράφονται περίπου 660.000 περιστατικά σε όλο τον κόσμο.

Η υψηλότερη επίπτωση συναντάται στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου σημειώνεται και το 95% των θανάτων από αυτόν.

Περισσότερες από τις 9 στις 10 περιπτώσεις καρκίνου του τραχήλου της μήτρας σχετίζονται με τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV). Τα τελευταία χρόνια, η επίπτωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας έχει μειωθεί στις νεότερες ηλικίες χάρη στον εμβολιασμό εναντίον αυτού του ιού.

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες των αμερικανικών, ομοσπονδιακών Κέντρων Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) και της ελληνικής Εθνικής Επιτροπής  Εμβολιασμών ήδη από το 2008 συνιστάται ο εμβολιασμός των κοριτσιών και αγοριών στην ηλικία των 11 ή 12 ετών.

Ο εμβολιασμός γίνεται σε δύο δόσεις. Η πρώτη γίνεται σε ηλικία 11-12 ετών και η δεύτερη με διαφορά 6-12 μηνών. Πλέον, διαθέσιμο είναι και το 9-δύναμο εμβόλιο με την επωνυμία Gardasil 9. Καλύπτει από εννέα τύπους του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (τύποι 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 και 58).

Οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες που αρχίζουν τη σειρά εμβολίων αργότερα (σε ηλικίες 15 έως 26 ετών), πρέπει να λαμβάνουν τρεις δόσεις του εμβολίου.

Λιγότερα κρούσματα

Τα εμβόλια μειώνουν σημαντικά τα κρούσματα καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Η  επίπτωσή του μειώθηκε κατά 11% ετησίως μεταξύ 2012 και 2019 στις ηλικίες 20-24 ετών, κυρίως χάρη σε αυτά.

Τα εμβόλια προστατεύουν από τον καρκίνο και τους άνδρες. Μελέτη που ανακοινώθηκε εφέτος στο ογκολογικό συνέδριο ASCO 2024, έδειξε ότι ο εμβολιασμός κατά του ιού HPV μειώνει την επίπτωση όλων των σχετιζόμενων με τον HPV καρκίνων και του καρκίνου κεφαλής-τραχήλου στους άντρες ηλικίας κάτω των 40 ετών.

Στις γυναίκες φάνηκε όχι μόνο μείωση της επίπτωσης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, αλλά και όλων των HPV-σχετιζόμενων καρκίνων.

Εάν ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας διαγνωσθεί σε αρχικά στάδια και περιορίζεται στον τράχηλο, η πενταετής επιβίωση φθάνει το 90%. Στα προχωρημένα στάδια, όμως, η επιβίωση μειώνεται πολύ.

Τοπικά προχωρημένος καρκίνος του τραχήλου

Ωστόσο οι σύγχρονες θεραπευτικές εξελίξεις οδήγησαν σε αύξηση της πενταετούς επιβίωσης κατά 30-35%, ακόμη και στο στάδιο ΙΙΙ  της νόσου. Σε αυτό υπάρχει επέκταση στις γειτονικές δομές, όπως το κατώτερο μέρος του κόλπου ή σε λεμφαδένες.

Η καθιερωμένη έως τώρα θεραπεία ήταν ο συνδυασμός χημειοθεραπείας (με βάση την σισπλατίνη) και ακτινοθεραπείας (εξωτερικής και βραχυθεραπείας). Πλέον μεγάλη εξέλιξη αποτελεί η προσθήκη στον συνδυασμό αυτό της ανοσοθεραπείας με πεμπρολιζουμάμπη.

Η προσθήκη αυτή μειώνει τον κίνδυνο υποτροπής κατά 30%. Ιδιαίτερο όφελος έχουν οι ασθενείς πιο προχωρημένου σταδίου (ΙΙΙ-IVA) όπου η ανοσοθεραπεία μειώνει την πιθανότητα υποτροπής κατά 41%.

Τον Ιανουάριο του 2024 εγκρίθηκε από την αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων & Φαρμάκων (FDA) η προσθήκη της ανοσοθεραπείας με πεμπρολιζουμάμπη στις ασθενείς αυτές. Η ανοσοθεραπεία λαμβάνεται ταυτοχρόνως με την χημειοθεραπεία και την ακτινοθεραπεία. Εν συνεχεία λαμβάνεται ως συντήρηση για περίπου 2 έτη.

Μία άλλη εξέλιξη που αλλάζει την θεραπευτική στον τοπικά προχωρημένο καρκίνου του τραχήλου της μήτρας προέρχεται από τη μελέτη GCIG INTERLACE. Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή η εισαγωγική χημειοθεραπεία με καρβοπλατίνη και πακλιταξέλη για έξι εβδομάδες πριν την έναρξη του συνδυασμού χημειοθεραπείας και ακτινοθεραπείας, μειώνει:

  • Τον κίνδυνο για υποτροπή κατά 35%
  • Τον κίνδυνο θανάτου κατά 39%

Αυτές οι δύο εξελίξεις αλλάζουν την καθιερωμένη έως τώρα θεραπεία για τον τοπικά προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Συνδυασμός ανοσοθεραπείας με εισαγωγική χημειοθεραπεία

Στο ASCO 2024 ανακοινώθηκε μία ενδιαφέρουσα μελέτη φάσης 2 για τις ασθενείς με τοπικά προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου που «συνδυάζει» τις δύο προαναφερθείσες μελέτες.

Στη νέα μελέτη χορηγήθηκε ο συνδυασμός εισαγωγικής θεραπείας με τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα σισπλατίνη και ταξάνη και με το ανοσοθεραπευτικό φάρμακο καμρελιζουμάμπη. Στη συνέχεια, χορηγήθηκε χημειοακτινοθεραπεία και ανοσοθεραπεία. Ακολούθως έγινε θεραπεία συντήρησης με ανοσοθεραπεία για 1  έτος.

Εντυπωσιακό ήταν ότι 98% των ασθενών παρουσίασαν πλήρη ύφεση στους 3 μήνες μετά την ακτινοθεραπεία. Το υπόλοιπο 2% παρουσίασε μερική ανταπόκριση. Λιγότερο από το 10% των ασθενών είχε υποτροπιάσει στο 1 έτος.

Με τα νέα δεδομένα αυτά αλλά και με τις προαναφερθείσες μελέτες η ανοσοθεραπεία προστίθεται πλέον στην χημειοακτινοθεραπεία στον τοπικά προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Προστίθεται εν συνεχεία ως θεραπεία συντήρησης και αποτελεί τη νέα καθιερωμένη θεραπεία.

Και στοχευμένη θεραπεία

Μία άλλη κατηγορία φαρμάκων που δεν είχε έως τώρα χρησιμοποιηθεί στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και έδειξε θετικά αποτελέσματα, είναι οι αναστολείς του υποδοχέα EGFR.

Η προσθήκη του EGFR αναστολέα νιμοτουζουμάμπη στην σύγχρονη χημειοακτινοθεραπεία έδειξε σημαντική αύξηση του ποσοστού ανταπόκρισης. Από 74% έφτασε στο 84% στις ασθενείς με τοπικά προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Η μελέτη αυτή ανακοινώθηκε επίσης στο ASCO 2024 και αποτελεί την πρώτη μελέτη φάσης 3 ενός EGFR αναστολέα στον τοπικά προχωρημένο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Όταν υπάρχουν μεταστάσεις

Στη μεταστατική νόσο, η καθιερωμένη θεραπεία είναι ο συνδυασμός χημειοθεραπείας (πλατίνη και πακλιταξέλη) με το αντιαγγειογενετικό φάρμακο μπεβασιζουμάμπη και ανοσοθεραπεία με πεμπρολιζουμάμπη σε όλες τις ασθενείς που είναι PD-L1 θετικές.

Με βάση την εξέλιξη αυτή, πρέπει να ελέγχονται όλες οι ασθενείς για την έκφραση της πρωτεΐνης PD-L1 και να χορηγείται ανοσοθεραπεία όταν είναι θετικές.

Τελευταία σημαντική εξέλιξη στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας αποτελεί ένα νέο ελπιδοφόρο φάρμακο, η τισοτουμάμπη βεντοτίνη (tisotumab vedotin).

Η τισοτουμάμπη βεντοτίνη αποτελεί μία συζευγμένη ένωση αντισώματος-φαρμάκου που στοχεύει τον ιστικό παράγοντα (tissue factor) στην επιφάνεια των καρκινικών κυττάρων. Η ένωση μεταφέρει το κυτταροτοξικό φάρμακο απευθείας στα καρκινικά κύτταρα.

Τα συζεύγματα αντισώματος-φαρμάκου αποτελούν μεγάλη εξέλιξη στην Ογκολογία τα τελευταία έτη. Έχουν επιδείξει αξιοσημείωτη αποτελεσματικότητα σε πληθώρα συμπαγών όγκων.

Το νέο φάρμακο έλαβε έγκριση από την FDA τον Απρίλιο του 2024 για τη θεραπεία ασθενών με μεταστατικό, υποτροπιάζοντα καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Η έγκριση βασίστηκε στη φάσης 3 innovaTV 301 που έδειξε  ότι το φάρμακο τισοτουμάμπη βεντοτίνη μειώνει:

  • Κατά 30% τον κίνδυνο θανάτου
  • Κατά 33% τον κίνδυνο υποτροπής

Στο ASCO 2024 παρουσιάστηκαν τα δεδομένα και για τις επόμενες γραμμές θεραπείας. Φάνηκε πως το 50% των ασθενών έλαβε και άλλη γραμμή θεραπείας και μάλιστα το 37% έλαβε ανοσοθεραπεία.

Η τισοτουμάμπη βεντοτίνη αποτελεί μία νέα ελπιδοφόρα επιλογή για τις ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του τραχήλου τις μήτρας. Παρέχει όφελος ως προς τη συνολική επιβίωση και μεγάλα ποσοστά ανταπόκρισης.

Νέο θεραπευτικό εμβόλιο

Σημαντικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και μικρή μελέτη φάσης 2 για τον μεταστατικό καρκίνο του τραχήλου της μήτρας που επίσης ανακοινώθηκε στο ASCO.

Κατ’ αυτήν χορηγήθηκε ένα νέο εμβόλιο, το ISA101b (peltopepimut-S) έναντι των ογκοπρωτεϊνών του ιού HPV σε συνδυασμό με ανοσοθεραπεία. Σε ασθενείς με HPV-σχετιζόμενο μεταστατικό καρκίνο του τραχήλου της μήτρας ο συνδυασμός αυτός μαζί με σεμιπλιμάμπη έδειξε κλινικό όφελος, ιδίως όταν είχαν υψηλή έκφραση PD-L1.

Αν και η μελέτη είναι μικρή, παρουσιάζει δεδομένα για τη χρήση εμβολίων ως θεραπείας για συμπαγείς όγκους. Η χρήση αυτή αποτελεί ολοένα συχνότερα αντικείμενο μελέτης.

Στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας που σχετίζεται σε μεγάλο ποσοστό με τον ιό HPV και υπάρχει θεραπευτικός στόχος, η χρήση εμβολίου ενδέχεται να αποδειχθεί πολύ αποτελεσματική.

Τα νεότερα δεδομένα από το ASCO 2024 συνόψισαν οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής ΕΚΠΑ στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα Δρ. Αγγελική Ανδρικοπούλου, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (παθολόγος, καθηγήτρια Επιδημιολογίας & Προληπτικής Ιατρικής), Δρ. Μαρία Καπαρέλου (παθολόγος-ογκολόγος) και Θάνος Δημόπουλος (τ. πρύτανης ΕΚΠΑ, καθηγητής Θεραπευτικής-Ογκολογίας-Αιματολογίας, διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής)

Φωτογραφία: iStock

Share post:

Subscribe

Popular

More like this
Related

Ο απροσδόκητος παράγοντας που επηρεάζει την ψυχική υγεία των εφήβων – Οι δύο χώρες με το μεγαλύτερο πρόβλημα

Ο απροσδόκητος παράγοντας που επηρεάζει την ψυχική υγεία των εφήβων – Οι δύο χώρες με το μεγαλύτερο πρόβλημα ΠΑΙΔΙ Όσα παιδιά έχουν μεγαλώσει σε χώρες με πολύ υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες κινδυνεύουν να ανάπτυξουν ψυχοπαθολογικά συμπτώματα - Αυτή τη σχέση αποτυπώνουν πιστά δυο χώρες  Η έκθεση στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες στις Κάτω Χώρες και στην

Η Φλόγα τιμά τους γενναίους μικρούς ήρωες: 4 στα 5 παιδιά με καρκίνο γίνονται καλά

ΥΓΕΙΑ Η Φλόγα συνεχίζει το έργο της, υποστηρίζοντας παιδιά και εφήβους με καρκίνο - Στην Ελλάδα κάθε χρόνο καταγράφονται περίπου 300 νέες περιπτώσεις  Η 15η Φεβρουαρίου είναι μια ημέρα αγάπης, για να τιμήσουμε τη γενναιότητα και το κουράγιο των παιδιών που αντιμετωπίζουν τώρα τον καρκίνο, των παιδιών που έχουν αποθεραπευθεί, των παιδιών που δεν είναι

Ψηφιακή άνοια: Οι μορφές και τα συμπτώματα από την υπερβολική χρήση του κινητού και των social media

Η συνεχής χρήση του κινητού, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των νέων τεχνολογιών μπορεί να οδηγήσει σε γνωστκή εξασθένιση, γνωστή ως «ψηφιακή άνοια». Όλο και πιο συχνά βλέπουμε ανθρώπους που κυκλοφορούν σαν χαμένοι με ένα κινητό στο χέρι, αδιαφορώντας για το τι συμβαίνει γύρω τους, ή ανθρώπους που όλη την ώρα σκρολάρουν στο κινητό ή

Μπορούμε να ζήσουμε την τελευταία δεκαετία της ζωής μας χωρίς πόνο ή φάρμακα – Το βίντεο που δείχνει τον τρόπο

Μπορούμε να ζήσουμε την τελευταία δεκαετία της ζωής μας χωρίς πόνο ή φάρμακα – Το βίντεο που δείχνει τον τρόπο FITNESS Οι ειδικοί εξυμνούν εδώ και χρόνια την αξία των υγιών συνηθειών για την επίτευξη της μακροζωίας - Ένα βίντεο της Καναδικής Καρδιολογικής Εταιρίας μας θυμίζει τα οφέλη της άσκησης στην υγιή γήρανση «Πώς θα

Άνοια: Ανησυχητικό σημάδι η απότομη απώλεια βάρους στους ηλικιωμένους

Η ακούσια απώλεια βάρους σε μεγάλη ηλικία μπορεί να είναι ένα πρώιμο προειδοποιητικό σημάδι για άνοια, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Αν και η σκόπιμη απώλεια βάρους μπορεί να είναι ευεργετική για την υγεία, η ακούσια απώλεια βάρους, ειδικά σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, μπορεί να αντανακλά τον υποκείμενο νευροεκφυλισμό ή άλλες καταστάσεις υγείας, όπως η

Καρκίνος του μαστού: H ανοσοθεραπεία πριν από την εγχείρηση βελτιώνει την αντιμετώπιση επιθετικών όγκων

Τα ευρήματα μελέτης σε ασθενείς με υψηλού κινδύνου ορμονοεξαρτώμενους όγκους. Τι διαπίστωσαν οι ερευνητές. Η ανοσοθεραπεία πριν από την εγχείρηση για τον καρκίνο του μαστού μπορεί να βελτιώνει την έκβαση των ασθενών, καθώς βοηθεί το ανοσοποιητικό να αναγνωρίζει καλύτερα τα καρκινικά κύτταρα, σύμφωνα με μία νέα μελέτη. Στη μελέτη συμμετείχαν γυναίκες που πάσχουν από την

Καρκίνος παχέος εντέρου: Δύο μερίδες γιαούρτι την εβδομάδα μπορούν να μας προστατεύσουν

Το να καταναλώνουμε τακτικά γιαούρτι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο να εμφανίσουμε καρκίνο του παχέος εντέρου, όπως διαπίστωσε μια νέα μελέτη. Το γιαούρτι, το οποίο περιέχει ζωντανά στελέχη βακτηρίων, πιστεύεται ότι προστατεύει από πολλούς τύπους ασθενειών, ενώ ορισμένες αναφορές δείχνουν ότι θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου. Η μακροχρόνια κατανάλωση γιαουρτιού

​Αμυγδαλίτιδα: Οι διαφορές της με την φαρυγγίτιδα και τη στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα

Ο πονόλαιμος είναι μια κοινή κατάσταση που χαρακτηρίζεται από πόνο, ερεθισμό ή αίσθημα γρατσουνίσματος στον λαιμό. Πότε προέρχεται, όμως, από αμυγδαλίτιδα και πότε από άλλες αιτίες; Ο πονόλαιμος μπορεί να είναι ιδιαίτερα ενοχλητικός. Ωστόσο, δεν είναι όλοι οι πόνοι στον λαιμό ίδιοι. Η κατανόηση της διαφοράς που έχει η απλή φαρυγγίτιδα, η αμυγδαλίτιδα και η

Οι εξελίξεις της εξωσωματικής γονιμοποίησης που «γεννούν» υγιή μωρά

Οι εξελίξεις της εξωσωματικής γονιμοποίησης που «γεννούν» υγιή μωρά Η ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ Ο κύριος Στέφανος Χανδακάς, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Ενδοσκοπικός Χειρουργός Αναπαραγωγής, Αναπληρωτής Καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Λευκωσίας και Πρόεδρος & Ιδρυτής της HOPEgenesis  παρουσιάζει όλες τις εξελίξεις στον τομέα της εξωσωματικής γονιμοποίησης που αυξάνουν τις πιθανότητες υγιούς κύησης  Η εξωσωματική γονιμοποίηση έχει

H&M: Νέα συλλογή με έμπνευση από τη σειρά «The White Lotus»

Θυμίζοντας την ηλιόλουστη γοητεία και αίγλη των διακοπών σε ένα luxury resort, η H&M παρουσιάζει μια νέα συλλογή γυναικείων ενδυμάτων εμπνευσμένη από την original σειρά The White Lotus του HBO®, σε συνεργασία με την Alex Bovaird, Costume Designer του The White Lotus, μαζί με τη Warner Bros. Discovery Global Consumer Products. Η συλλογή κυκλοφορεί παγκοσμίως

Κυστική Ίνωση: Τι είναι και πως αντιμετωπίζεται

Η Κυστική Ίνωση είναι μια “αόρατη” αλλά εξαιρετικά σοβαρή ασθένεια που επηρεάζει τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων. Πρόκειται για μια κληρονομική πάθηση, η οποία προκαλείται από μεταλλάξεις σε ένα συγκεκριμένο ζευγάρι γονιδίων και προκαλεί συστηματικές λοιμώξεις στο αναπνευστικό και στα υπόλοιπα όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Αποτελεί τη συχνότερη κληρονομική ασθένεια της λευκής φυλής με το 4-5%