Η πανδημία της COVID οδήγησε ειδικούς να ζητούν βελτίωση της ποιότητας του αέρα σε εσωτερικούς χώρους θεωρώντας ότι κάτι τέτοιο θα μείωνε τον κίνδυνο εξάπλωσης του ιού.
Ωστόσο, τα αποδεικτικά στοιχεία του «πραγματικού» κόσμου για την υποστήριξη αυτών των ισχυρισμών λείπουν και οι μελέτες που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί.
Έτσι, ομάδα επιστημόνων εξέτασε τα στοιχεία πριν από την COVID και διαπιστώθηκε ότι η βελτίωση του αέρα στον εσωτερικό χώρο δεν μειώνει, στην πραγματικότητα, τις ασθένειες από λοιμώξεις του αναπνευστικού.
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι συσκευών επεξεργασίας αέρα: φίλτρα και απολυμαντές αέρα. Τα φίλτρα λειτουργούν αφαιρώντας σωματίδια από τον αέρα που μπορεί να περιέχουν μολυσματικούς ιούς.
Τα απολυμαντικά αέρα χρησιμοποιούν υπεριώδη ακτινοβολία ή όζον για να «απενεργοποιήσουν» τους ιούς στον αέρα.
Τι υποστηρίζουν οι επιστήμονες
Στη συστηματική ανασκόπηση που έκανε η ομάδα αυτή, βρήκαν 32 παρατηρητικές και πειραματικές μελέτες για το θέμα που διεξήχθησαν μεταξύ 1970 και 2022.
Συνολικά, τα στοιχεία συνοψίζονται στο ότι αυτές οι τεχνολογίες δεν μείωσαν ούτε τη συχνότητα των ασθενειών ούτε τη σοβαρότητά τους.
Κατά την εξέταση εργαστηριακά επιβεβαιωμένων λοιμώξεων από γρίπη ή κορονοϊό, υπήρχε μια εμφανής τάση ότι έγιναν λιγότερες λοιμώξεις.
Ωστόσο, υπήρχαν ενδείξεις ισχυρής μεροληψίας για τη δημοσίευση, όπου τα σημαντικά θετικά αποτελέσματα είναι πιο πιθανό να δημοσιευτούν παρά τα αρνητικά αποτελέσματα.
Η τωρινή ανασκόπηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι οι τεχνολογίες επεξεργασίας αέρα μειώνουν τους κινδύνους ασθενειών που μεταδίδονται από το αναπνευστικό.
Καμία από τις μελέτες που περιλαμβάνονται στην ανασκόπηση δεν αφορούσε άμεσα την COVID, καθώς καμία δεν είχε δημοσιευθεί κατά την περίοδο της μελέτης.
Ωστόσο, μια πρόσφατη γερμανική μελέτη (που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο), διερεύνησε την επίδραση των φίλτρων σωματιδίων αέρα υψηλής απόδοσης της COVID στα νηπιαγωγεία.
Οι ερευνητές συνέκριναν τα ποσοστά ασθενειών σε σχολεία που είχαν εγκαταστήσει νέα φίλτρα με εκείνα που δεν είχαν.
Διαπίστωσαν ότι δεν υπήρχε σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο.
Τι γίνεται με τον εξαερισμό;
Αυτή η μελέτη δεν έλαβε υπόψη την έρευνα σχετικά με την επίδραση του αερισμού, όπως η διατήρηση των ανοιχτών παραθύρων, στον κίνδυνο ασθένειας.
Ένα πιθανό ζήτημα με τις μελέτες επεξεργασίας αέρα είναι ότι οι ρυθμοί αερισμού μπορεί να έχουν μειωθεί, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο.
Υπήρξε μια πρόσφατη συστηματική ανασκόπηση της επίδρασης του αερισμού στη μόλυνση από COVID.
Αν και υπήρχαν λίγο περισσότερα στοιχεία που υποστηρίζουν ο αερισμός του χώρου μειώνει τη μόλυνση, οι μελέτες ήταν όλες κακής ή πολύ κακής ποιότητας.
Ως αποτέλεσμα, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «το επίπεδο εμπιστοσύνης που αποδίδεται σε αυτό το συμπέρασμα είναι χαμηλό».
Εάν η βελτίωση του αέρα δεν μειώνει τον κίνδυνο ασθένειας, γιατί μπορεί να συμβαίνει αυτό;
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι υπάρχουν αρκετοί λόγοι:
Πρώτον, ο κίνδυνος μετάδοσης ιών του αναπνευστικού εξαρτάται από το πόσο κοντά βρίσκεστε σε ένα μολυσμένο άτομο. Στις αρχές της πανδημίας, μια ομάδα επιστημόνων έδειξε ότι ο κίνδυνος μόλυνσης μειώθηκε σημαντικά όσο πιο μακριά ήταν κάποιος από ένα μολυσμένο άτομο.
Κάποιος που έφτασε σε απόσταση ενός μέτρου από ένα μολυσμένο άτομο διέτρεχε περίπου πέντε φορές μεγαλύτερο κίνδυνο από κάποιον που στεκόταν περισσότερο από ένα μέτρο μακριά.
Δεύτερον, ακόμα κι αν η βελτίωση του αέρα ήταν αποτελεσματική στην πρόληψη της μόλυνσης σε έναν συγκεκριμένο εσωτερικό χώρο, οι άνθρωποι μετακινούνται τακτικά μεταξύ των χώρων.
Η φροντίδα του αέρα στο σχολείο ή στο χώρο εργασίας δεν θα σας προστατεύσει όταν βρίσκεστε στα μέσα μαζικής μεταφοράς ή όταν συγκεντρώνεστε σε άλλα περιβάλλοντα.
Τέλος, υπάρχει το θέμα της επιδημικής δυναμικής των λοιμώξεων που έχουν μικρή διάρκεια ανοσίας.
Λοιμώξεις όπως η COVID που έχουν σχετικά μικρή διάρκεια ανοσίας συμπεριφέρονται διαφορετικά από ό,τι θα προέβλεπαν τα τυπικά μοντέλα επιδημίας, επειδή οι άνθρωποι μπορούν να μολυνθούν εκ νέου πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ζωής τους καθώς η ανοσία τους εξασθενεί.
Έτσι, η ισορροπία των πραγματικών στοιχείων είναι ότι οι τεχνολογίες επεξεργασίας αέρα δεν μειώνουν τον κίνδυνο να αρρωστήσετε από μια λοίμωξη του αναπνευστικού όπως η COVID.
Υπάρχουν λίγο περισσότερες ενδείξεις ότι ο αυξημένος αερισμός μπορεί να μειώσει αυτόν τον κίνδυνο, αλλά τα στοιχεία δεν είναι καθόλου πειστικά.
