Ο ορισμός του πρώιμου καρκίνου του μαστού αποτελεί ένα ερώτημα που απασχολεί σημαντικά την επιστημονική κοινότητα.
Ως πρώιμος νοείται ο καρκίνος του μαστού (early breast cancer) που δεν έχει γίνει μεταστατικός. Ωστόσο το πλέον αρχικό στάδιο είναι το προ-καρκινωματώδες (στάδιο 0) όπου ο καρκίνος του μαστού διαγιγνώσκεται σε μορφή DCIS (in situ καρκίνωμα) ή ένα στάδιο όπου το μέγεθος του όγκου είναι εξαιρετικά μικρό χωρίς να έχουν νοσήσει ακόμη οι λεμφαδένες.
Σημαντικό ρόλο στην πρόγνωση της νόσου παίζει και ο τύπος του όγκου (η μοριακή του υπογραφή). Αυτός θα καθορίσει το πλάνο της θεραπείας που θα προταθεί. Όσο πιο νωρίς διαγνωστεί ένας καρκίνος, τόσο καλύτερη πρόγνωση θα έχει.
Σήμερα, έχουμε κάθε λόγο να είμαστε αισιόδοξοι όσον αφορά τις προοπτικές για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού, που βασίζεται σε δύο βασικούς πυλώνες:
- Στην έγκαιρη διάγνωση σε μικρό στάδιο και
- Σε περισσότερα φάρμακα-όπλα για καλύτερα αποτελέσματα.
Η έγκαιρη διάγνωση
Σε ό,τι αφορά τον πρώτο πυλώνα, αυτόν της έγκαιρης διάγνωσης, η καλλιέργεια μιας κουλτούρας πρόληψης έχει ως στόχο η πλειονότητα των γυναικών που θα νοσήσουν, να διαγνωστούν νωρίς. Αυτό σημαίνει να διαγνωστούν σε μικρό στάδιο, χωρίς να έχει περάσει πολύς καιρός από την εμφάνιση της νόσου.
Η πρόληψη συνίσταται στις προληπτικές εξετάσεις και σε συγκεκριμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Περισσότερα φάρμακα
Ο δεύτερος πυλώνας αφορά την έρευνα και τις κλινικές μελέτες στην φαρμακευτική Ογκολογία. Αυτός περιστρέφεται γύρω από την ανάπτυξη περισσότερων και πιο στοχευμένων φαρμάκων, ώστε να έχουμε ακόμη πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα στην επιβίωση και στο διάστημα ζωής χωρίς τη νόσο.
Με τον τρόπο αυτό, ακόμη οι θεραπείες για τους επιθετικούς καρκίνους αναμένεται να έχουν εξαιρετικά αποτελέσματα, εφάμιλλα με εκείνα λιγότερο επιθετικών τύπων καρκίνου.
Η ταυτοποίηση περισσότερων γονιδίων σχετιζόμενων με τον κληρονομικό καρκίνο του μαστού, αναμένεται να ρίξει φως σε πολλές οικογένειες, στις οποίες υπάρχει υπόνοια (αλλά όχι απόδειξη) για ύπαρξη κάποιας μετάλλαξης που σχετίζεται με τον καρκίνο του μαστού.
Ελπίδα και για τις μεταστατικές μορφές
Πάντα υπάρχει ελπίδα και τρόπος να βοηθήσουμε τους ασθενείς μας. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι ασθενείς που ζουν σήμερα έχοντας νοσήσει από καρκίνο του μαστού στο πρόσφατο ή μακρινό παρελθόν, αποτελούν πλέον τη συντριπτική πλειονότητα. Το πιθανότερο, δε, είναι να μην καταλήξουν από τη νόσο τους, αλλά από κάποιο άλλο πρόβλημα υγείας που μπορεί να προκύψει στη διάρκεια της ζωής τους.
Το δικαίωμα στη λήθη για αυτούς τους ασθενείς είναι αναφαίρετο. Αφορά το εργασιακό και κοινωνικό τους περιβάλλον, την ασφαλιστική τους ικανότητα, την πιστοληπτική τους ικανότητα από κάποια τράπεζα, αλλά πάνω από όλα την προσωπική τους πεποίθηση ότι θεραπεύτηκαν.
Στον αντίποδα της έγκαιρης διάγνωσης, οι ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο δεν πρέπει να βρίσκονται στο περιθώριο ούτε να παραιτούνται του αγώνα τους.
Με τα σύγχρονα φάρμακα, το προσδόκιμο ζωής για αυτούς τους ασθενείς έχει αυξηθεί σημαντικά. Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών έχουμε κατορθώσει σε κάποιες περιπτώσεις, ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο στα οστά να διατηρούνται σε άριστη κατάσταση για πάνω από δέκα χρόνια. Αυτό είναι μια πολύ μεγάλη νίκη. Και θα έρθουν και άλλες με νέα φάρμακα που περιμένουμε να έρθουν στην κυκλοφορία στο εγγύς μέλλον.
Η Δρ. Φιορίτα Πουλακάκη, MD, PhD, FEBS, CΕBS, είναι χειρουργός μαστού, διευθύντρια της Κλινικής Μαστού στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και πρόεδρος του Ιδρύματος Build a Bridge
Φωτογραφία: iStock
