Εργασιακές προκλήσεις που σχετίζονται με τα ρευματικά νοσήματα

Γράφει η Καίτη Αντωνοπούλου, Γενική Γραμματέας ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α

Εάν έχετε κάποιο ρευματικό νόσημα, πιθανότατα έχετε αναρωτηθεί πώς μπορείτε να εργάζεστε και να συνεχίζετε την καριέρα σας παρά τους λειτουργικούς περιορισμούς της νόσου. Ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικές από τις ερωτήσεις που μπορεί να έχετε και ποιες επιλογές μπορεί να σας βοηθήσουν να συνεχίσετε να εργάζεστε παρά τις προκλήσεις.

Το ρευματικό νόσημα μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα να εργάζεστε. Επειδή ο πόνος και οι σωματικοί περιορισμοί δεν μπορούν να αγνοηθούν, τα άτομα με ρευματικό νόσημα συχνά χρειάζεται να προσαρμόσουν το εργασιακό τους περιβάλλον ή να τροποποιήσουν το πρόγραμμα εργασίας τους για να συνεχίσουν να εργάζονται. Καθώς το νόσημα γίνεται πιο σοβαρό, μπορεί να χρειαστούν σημαντικές αλλαγές.

Θα πρέπει να συζητήσετε με τον εργοδότη σας τα πιθανά προβλήματα που σας δημιουργεί η ασθένειά σας; Ποιες τροποποιήσεις είναι πιο χρήσιμες; Και πότε πρέπει να σκεφτείτε να δηλώσετε αναπηρία;

Η σχέση με τον εργοδότη είναι σημαντικός παράγοντας στην εκτέλεση της εργασίας σας

Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες, που καθορίζουν εάν μπορείτε να συνεχίσετε να εργάζεστε παρά το γεγονός ότι πάσχετε από ρευματικό νόσημα. Ορισμένοι μπορεί να είναι ελεγχόμενοι, ενώ άλλοι όχι. Δύο από τους πιο σημαντικούς παράγοντες συνδέονται μεταξύ τους—η σοβαρότητα του νοσήματός σας, σε συνδυασμό με την υποστήριξη που λαμβάνετε από τον εργοδότη σας. Εάν η σχέση εργαζομένου-εργοδότη είναι ισχυρή, σεβαστή και ειλικρινής, οι δυσκολίες είναι πιο πιθανό να ξεπεραστούν. Αντίθετα, μια σχέση με έναν εργοδότη ή έναν προϊστάμενο που είναι ανταγωνιστική ή αδιάφορη δεν θα ενθαρρύνει μια προσπάθεια συνεργασίας για την εξεύρεση λύσεων.

Πρέπει να είστε ειλικρινείς σχετικά με τις προκλήσεις;

Έχει γίνει συζήτηση σχετικά με το πόσα πρέπει να πείτε στον εργοδότη σας για τις προκλήσεις της ζωής με ρευματικό νόσημα. Άλλωστε, ένας εργοδότης έχει έναν πρωταρχικό στόχο και αυτός είναι η παραγωγικότητα. Η γνώση της αλήθειας για τις δυσκολίες σας θα απειλούσε αυτόν τον στόχο;

Μερικοί άνθρωποι φοβούνται ότι θα χάσουν τη δουλειά τους και επιλέγουν να μην αποκαλύψουν όλη την αλήθεια για το νόσημά τους. Ελαχιστοποιούν τις δυσκολίες:

• Μη ομολογώντας την πραγματική σοβαρότητα του πόνου και άλλων συμπτωμάτων
• Πηγαίνοντας στη δουλειά όταν δεν πρέπει
• Μη φορώντας νάρθηκες, στηρίγματα ή τιράντες όταν πρέπει

Άλλοι πάσχοντες πιστεύουν ότι η απόκρυψη της αλήθειας τελικά είναι μπούμερανγκ. Η απόκρυψη της νόσου γίνεται πιο δύσκολη καθώς το ρευματικό νόσημα επιδεινώνεται. Με απλά λόγια, γίνεται πιο δύσκολο να προσποιηθείς.

Πρέπει να ληφθεί υπόψη το είδος της εργασίας

Ένα ορισμένο επίπεδο παραγωγικότητας αναμένεται από κάθε εργαζόμενο. Ωστόσο, η ικανότητα ολοκλήρωσης εργασιών και τήρησης προθεσμιών γίνεται φυσικά πιο δύσκολη καθώς αυξάνεται το επίπεδο αναπηρίας. Μια μεγάλη εταιρεία που έχει πολλούς υπαλλήλους μπορεί να μην ανησυχεί τόσο για την ατομική παραγωγικότητα όσο μια μικρότερη εταιρεία. Η μεγάλη εταιρεία μπορεί να έχει επαρκές εργατικό δυναμικό, όπου οι εργαζόμενοι τείνουν να ισορροπούν μεταξύ τους. Όχι ότι δεν περιμένουν απόδοση, αλλά μια μεγάλη εταιρεία μπορεί να είναι σε θέση να επιτρέψει περισσότερες ημέρες ασθενείας πιο εύκολα ή να χειριστεί προσωρινά προβλήματα.

Η ακριβής φύση μιας εργασίας καθορίζει τον βαθμό που το νόσημα μπορεί να επηρεάσει την απόδοσή σας. Μια σωματικά απαιτητική εργασία που περιλαμβάνει ανύψωση, μεταφορά, περπάτημα ή πολλή ορθοστασία θα επηρεαζόταν σίγουρα περισσότερο από μια δουλειά γραφείου. Μια δουλειά που είναι σωματικά απαιτητική μπορεί να γίνει δύσκολο ή αδύνατο να κρατηθεί με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο, οι δραστηριότητες στο γραφείο μπορεί επίσης να είναι δύσκολες. Μια μελέτη του 2016 σε άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα διαπίστωσε ότι η δύναμη της λαβής και τα ελλείμματα του εύρους κίνησης των χεριών ήταν οι παράγοντες που σχετίζονται περισσότερο με την ανικανότητα για εργασία.

Η ευελιξία βοηθά

Το εάν η εργασία σας πρέπει να εκτελείται σύμφωνα με ένα ακριβές χρονοδιάγραμμα είναι ένα άλλο ζήτημα. Εάν το νόσημα σας έγινε η αιτία να χάσετε πολλές εργατοώρες ή οι απροσδόκητες εξάρσεις σας έχουν κάνει λιγότερο αξιόπιστους, μια δουλειά που λειτουργεί με αυστηρό πρόγραμμα δεν είναι και ο καλύτερος σύμμαχος.

Προσαρμογή του εργασιακού σας περιβάλλοντος

Εάν είναι δυνατό να γίνουν συγκεκριμένες προσαρμογές στο χώρο εργασίας, μπορεί να σας βοηθήσει να συνεχίσετε να εργάζεστε και να διατηρήσετε το αναμενόμενο επίπεδο παραγωγικότητας. Αυτό σίγουρα θα πρέπει να εξεταστεί και να συζητηθεί πριν σκεφτείτε να παραιτηθείτε από τη δουλειά σας. Ορισμένες προσαρμογές μπορεί να κοστίζουν χρήματα, αλλά μια εταιρεία θα είναι πιο πρόθυμη να ξοδέψει χρήματα για τροποποιήσεις και προσαρμογές, εάν το εργασιακό σας ιστορικό είναι καλό, σκοπεύετε να παραμείνετε απασχολούμενοι στην εταιρεία και πιστεύουν ότι θα είναι δύσκολο να σας αντικαταστήσουν.

Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα πιθανών προσαρμογών ή τροποποιήσεων που έχουν αποδειχθεί χρήσιμες για άτομα που ζουν με ρευματικό νόσημα. Μερικές είναι αρκετά απλές. Άλλες είναι πιο εκτεταμένες και ακριβές. Μπορεί να είναι τόσο απλό όσο η αλλαγή του ύψους της καρέκλας ή του γραφείου σας, η αλλαγή της θέσης των προμηθειών ή η χρήση εργονομικού εξοπλισμού. Οι απαραίτητες τροποποιήσεις μπορεί να μην αφορούν καν το φυσικό περιβάλλον εργασίας σας, αλλά αντίθετα, μπορεί να περιλαμβάνουν αίτημα για μεταγενέστερη ώρα έναρξης ή αλλαγή στο πρόγραμμα του γεύματος ή του διαλείμματος.

Μπορείτε να συμβουλευτείτε έναν εργοθεραπευτή για να σας βοηθήσει να αξιολογήσετε τον χώρο εργασίας σας και να σας προσφέρει πολύτιμες προτάσεις. Είναι επίσης σημαντικό να κατανοήσετε τον νόμο για τους Έλληνες με αναπηρίες για να γνωρίζετε τα δικαιώματά σας και να κατανοήσετε τις εύλογες προσπάθειες που πρέπει να κάνει ο εργοδότης σας για να καλύψει τις ανάγκες σας. Εξοικειωθείτε με το νόμο.

Τα στατιστικά στοιχεία για την αναπηρία είναι τρομακτικά

Οι μελέτες που δείχνουν την επίδραση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας στην απασχόληση είναι τρομακτικές. Παλαιότερες μελέτες διαπίστωσαν ότι πάνω από το 50% των ατόμων που εργάζονταν πριν από την εμφάνιση της νόσου σταμάτησαν να εργάζονται εντός 10 ετών από τη διάγνωσή τους. Όσοι είχαν μεγαλύτερη εργασιακή αυτονομία και ευελιξία είχαν περισσότερες πιθανότητες να παραμείνουν απασχολούμενοι. Άλλες μελέτες έχουν βρει ότι 20% – 30% των ρευματοπαθών είναι ήδη ανίκανοι να εργαστούν δύο έως τρία χρόνια μετά τη διάγνωση. Η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα παραμένει η κύρια αιτία αναπηρίας στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Τις τελευταίες δεκαετίες, τα αντιρευματικά φάρμακα που τροποποιούν τη νόσο, τα βιολογικά φάρμακα και η έγκαιρη και επιθετική θεραπεία έχουν γίνει ο κανόνας, ωστόσο τα ποσοστά αναπηρίας παραμένουν εκπληκτικά υψηλά. Ωστόσο, αρχίζουμε να βλέπουμε κάποια βελτίωση. Το 2012, σημειώθηκε ότι η βιολογική θεραπεία, καθώς και η επιθετική χρήση των παραδοσιακών αντιρευματικών φαρμάκων που τροποποιούν τη νόσο (DMARDs), συνδέθηκε με σημαντικά κέρδη στα αποτελέσματα αναπηρίας. Πρόσφατα, μια Σουηδική μελέτη του 2017 διαπίστωσε ότι για εκείνους τους ανθρώπους με ρευματοειδή αρθρίτιδα που είχαν θεραπεία με παράγοντα κατά της νέκρωσης του όγκου (anti-TNF) που ξεκίνησε εντός πέντε ετών από τη διάγνωση, είχαν διπλάσιες πιθανότητες να λειτουργήσουν τρία χρόνια αργότερα.

Εφόσον η πρώιμη και επιθετική θεραπεία φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στο να βοηθήσει τους ανθρώπους να συνεχίσουν να εργάζονται, αφιερώστε λίγο χρόνο για να κατανοήσετε τις τρέχουσες οδηγίες θεραπείας της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και μιλήστε με τον γιατρό σας για να βεβαιωθείτε ότι το θεραπευτικό σας σχέδιο είναι ενδελεχές και ενημερωμένο.

Κατάθλιψη, Ρευματικό Νόσημα και Εργασιακή Αναπηρία

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ενώ οι σωματικοί περιορισμοί του ρευματικού νοσήματος θεωρούνται συχνά ως ο κύριος παράγοντας της εργασιακής αναπηρίας, η παρουσία της κατάθλιψης είναι εξαιρετικά σημαντική. Η κατάθλιψη, και όχι η δραστηριότητα της νόσου ή η ανταπόκριση στη θεραπεία, ήταν ο ισχυρότερος προγνωστικός παράγοντας για το εάν ένα άτομο θα σκεφτόταν την αναπηρία στην εργασία. Η κατάθλιψη είναι πολύ συχνή και συχνά συνυπάρχει με το ρευματικό νόσημα. Μιλήστε με τον γιατρό σας για να αντιμετωπίσετε την κατάθλιψη.

Συμπερασματικά

Για να συνεχίσετε να εργάζεστε, πρέπει να συμμορφώνεστε με τη θεραπεία σας για να διατηρείτε τη νόσο καλά ελεγχόμενη. Πρέπει να εργάζεστε σε μια δουλειά όπου μπορείτε ακόμα να λειτουργήσετε και να είστε παραγωγικοί εντός του συνόλου των φυσικών και λειτουργικών περιορισμών σας. Είναι επίσης επιτακτική ανάγκη να έχετε την υποστήριξη και την κατανόηση του εργοδότη και των συναδέλφων σας.

Είναι γεγονός ότι με τη διάγνωση του ρευματικού νοσήματος, υπάρχει εγγενής κίνδυνος εργασιακής αναπηρίας. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος με μια σωματικά απαιτητική εργασία, μεγαλύτερη ηλικία, χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης και μεγαλύτερη λειτουργική αναπηρία με δραστηριότητες της καθημερινής ζωής. Ωστόσο, η έγκαιρη και επιθετική θεραπεία, η διασφάλιση ότι έχουν γίνει προσαρμογές στο εργασιακό σας περιβάλλον και η αντιμετώπιση άλλων συνθηκών, όπως η κατάθλιψη, μπορεί να βελτιώσει την πιθανότητα να συνεχίσετε να εργάζεστε και τα οφέλη της εργασίας στην αυτοεκτίμηση και την οικονομική σας ευημερία.

-