Γ. Σιάσος: Προσοχή στα μεγάλα γεύματα, βλάπτουν την καρδιά

• Του Γεράσιμου Σιάσου, Πρόεδρου Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

Η περίοδος των εορτών και του Πάσχα για τους περισσότερους συνδυάζεται με μεγάλα γεύματα αλλά και με αφθονία φαγητών πλούσια σε θερμίδες και λιπίδια. Η αυξημένη πρόσληψη θερμίδων, γλυκόζης, κρέατος, αλκοόλης μπορεί να αυξήσει το σωματικό βάρος και βέβαια να απορρυθμίσει το συνολικό καρδιο-μεταβολικό «προφίλ».

Ιδιαίτερα θα πρέπει να προσέξουν ασθενείς με γνωστή καρδιαγγειακή νόσο όπως στεφανιαία νόσο καθώς και όσοι έχουν παράγοντες κινδύνου όπως αρτηριακή υπέρταση, υπερλιπιδαιμία, κάπνισμα και σακχαρώδη διαβήτη. Η αυξημένη πρόσληψη θερμίδων μπορεί να απορρυθμίσει της τιμές σακχάρου στου ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, τα πολλά γεύματα με τροφές πλούσιες σε κορεσμένα λίπη μπορούν να απορρυθμίσουν τα επίπεδα της χοληστερόλης.

Σε μεγάλες διεθνείς μελέτες παρατηρήθηκε αύξηση έως και 30% στα εμφράγματα κατά τη διάρκεια των εορτών μετά τα γεύματα.

Κυριότερη οδηγία αυτές τις ημέρες είναι να αποφεύγουμε τα μεγάλα και λιπαρά γεύματα, καθώς έρευνες έχουν δείξει σημαντική αύξηση των εμφραγμάτων μετά από πολύ μεγάλα γεύματα.

Ο καλύτερος διατροφικά τρόπος να επιτύχουμε ένα καλό λιπιδαιμικό προφίλ είναι η μεσογειακή δίαιτα, πλούσια σε όσπρια, ψάρια, ελαιόλαδο, φρούτα και λαχανικά. Κάτι τέτοιο βέβαια ειδικά για την ημέρα του Πάσχα δεν συνηθίζεται. Μπορούμε όμως να περιορίσουμε τις προσλαμβανόμενες θερμίδες και τα ζωικής προέλευσης λιπαρά αν προσθέσουμε στο γεύμα μας πράσινες σαλάτες με τα εποχικά λαχανικά ώστε και την ενοχλητική δυσπεψία να περιορίσουμε αλλά και την καταπόνηση της καρδιάς μας.  Είναι σημαντική επίσης η αποφυγή τροφών που περιέχουν κορεσμένα λιπαρά οξέα, όπως επίσης και ο περιορισμός του άλατος. Μπορούμε λοιπόν να εορτάσουμε την ημέρα του Πάσχα σύμφωνα με τα έθιμα μας και να καταναλώσουμε και τα πατροπαράδοτα λιπαρά κρέατα και εδέσματα αλλά με μέτρο! Η κατανάλωση αλκοόλης πρέπει να περιορίζεται σε λιγότερα από 100gr την εβδομάδα ή όχι πάνω από ένα ποτήρι την ημέρα.

Όσον αφορά την πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων η προσοχή μας έχει στραφεί τα τελευταία χρόνια στη μείωση του συνολικού καρδιαγγειακού κινδύνου. Ο συνολικός καρδιαγγειακός κίνδυνος υπολογίζεται βάση έτοιμων εφαρμογών που λαμβάνουν υπόψη, την ηλικία, το φύλο, το κάπνισμα, την υπέρταση και τα επίπεδα χοληστερόλης. Είναι σημαντικό λοιπόν να αντιμετωπίσουμε το κάπνισμα, την υπέρταση, το ΣΔ και την υπερλιπιδαιμία. Ειδικά για την υπερλιπιδαιμία τα επίπεδα στόχου της LDL χοληστερόλης (ή διαφορετικά «οι φυσιολογικές τιμές») κρίνονται κατά περίπτωση ανάλογα με το συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Οι εξετάσεις για τα επίπεδα των λιπιδίων περιλαμβάνουν μέτρηση της LDL χοληστερόλης, της HDL χοληστερόλης, των τριγλυκεριδίων και της απολιποπρωτεινης Β. Κυρίως μας ενδιαφέρει η LDL ή «κακή χοληστερόλη». Ανάλογα με το πόσους παράγοντες κινδύνου έχει ένας ασθενής θα πρέπει οι τιμές να είναι κάτω από 100 όταν είναι ενδιάμεσου κινδύνου, κάτω από 70 όταν είναι υψηλού κινδύνου και κάτω από 55 όταν είναι πολύ υψηλού κινδύνου ή έχει τεκμηριωμένη καρδιαγγειακή νόσο.

Ο ελεύθερος χρόνος των εορτών μπορεί επίσης να μας δώσει την ευκαιρία να ξεκινήσουμε κάποια δραστηριότητα που μπορεί να συμβάλει και στην απώλεια θερμίδων, και στη ρύθμιση του σωματικού βάρους όπως και στην τροποποίηση παραγόντων κινδύνου ιδιαίτερα των επιπέδων γλυκόζης ορού και των λιπιδίων.

• Ο Γεράσιμος Σιάσος είναι Πρόεδρος Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ και Καθηγητής Καρδιολογίας, ΄Γ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, ΓΝΝΘΑ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»