Το κρύο χαρίζει υγεία και μακροζωία, αποκαλύπτει νέα έρευνα

Αν θέλετε να ζήσετε πολλά και καλά χρόνια, ίσως πρέπει να μάθετε να ζείτε σε πιο χαμηλές θερμοκρασίες απ’ ό,τι συνηθίζατε έως τώρα. Μία νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι η διαβίωση σε μετρίως κρύο περιβάλλον μειώνει την ευπάθεια στην ανάπτυξη νοσημάτων και αυξάνει τη μακροζωία.

Οι επιδράσεις αυτές οφείλονται στο ότι το κρύο εμποδίζει τη συγκόλληση ορισμένων πρωτεϊνών, που ευθύνεται για πολλά «νοσήματα του γήρατος», λένε οι ερευνητές.

Τα τελευταία χρόνια, πολλές έρευνες σε ζωικά μοντέλα έχουν δείξει ότι το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται όταν μειώνεται λίγο η σωματική θερμοκρασία. Οι μηχανισμοί πίσω από αυτό το φαινόμενο, όμως, παρέμεναν άγνωστοι.

Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Κολωνίας τους διερεύνησαν σε νηματώδεις σκώληκες του γένους καινοραβδίτης (Caenorhabditis elegans) και σε καλλιέργειες ανθρώπινων κυττάρων. Και τα δύο έφεραν τα γονίδια για δυο νευροεκφυλιστικές παθήσεις που κατά κανόνα εκδηλώνονται στην μέση ή τρίτη ηλικία:

• Την πλαγία μυατροφική σκλήρυνση (ALS)
• Τη νόσο Χάντινγκτον (Huntington’s)

Οι δύο ασθένειες χαρακτηρίζονται από τη συσσώρευση επιβλαβών πρωτεϊνών. Οι συσσωρεύσεις τους, όμως, εξαφανίζονταν από τους σκώληκες και από τα ανθρώπινα κύτταρα, όταν οι ερευνητές τα εξέθεταν σε χαμηλές θερμοκρασίες. Και αυτό, διότι αυξανόταν η δραστηριότητα ορισμένων πρωτεασωμάτων.

Ο ρόλος των πρωτεϊνών

Τα πρωτεασώματα είναι μεγάλα πρωτεϊνικά συμπλέγματα στο εσωτερικό των κυττάρων. Ο κύριος ρόλος τους είναι να διασπούν (απορρύθμιση) τις ελαττωματικές ή άχρηστες πρωτεΐνες. Τα συστατικά τους (δηλαδή τα αμινοξέα) μπορεί στη συνέχεια να χρησιμοποιηθούν για τη σύνθεση νέων πρωτεϊνών.

«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι κατά την εξέλιξη των ειδών, το κρύο απέκτησε ρόλο στην ρύθμιση των πρωτεασωμάτων. Αυτό έχει θεραπευτικές επιπτώσεις στη γήρανση και την ανάπτυξη νοσημάτων του γήρατος», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. David Vilchez, καθηγητής Μοριακής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι τα ευρήματά τους ισχύουν και για άλλες νευροεκφυλιστικές ασθένειες που σχετίζονται με την συσσώρευση πρωτεϊνών. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται:

• Η νόσος Αλτσχάιμερ
• Η νόσος Πάρκινσον

Προγενέστερα ευρήματα

Οι ειδικοί γνωρίζουν εδώ και δεκαετίες ότι οι ακραία χαμηλές θερμοκρασίες είναι επιβλαβείς. Ωστόσο η μέτρια μείωση της σωματικής θερμοκρασίας μπορεί να έχει ωφέλιμες επιδράσεις.

Μελέτες έχουν δείξει ότι το ελεγχόμενο κρύο παρατείνει τη ζωή τόσο των ψυχρόαιμων, όσο και των θερμόαιμων ζώων. Οι νηματώδεις σκώληκες, λ.χ., έχει βρεθεί ότι ζουν πολύ περισσότερο στους 15 βαθμούς Κελσίου απ’ ό,τι στους 20 οC.

Στα ποντίκια, η μείωση της σωματικής θερμοκρασίας τους κατά μόλις 0,5 βαθμό Κελσίου, παρατείνει σημαντικά την επιβίωση.

Ακόμα και στους ανθρώπους υπάρχουν ανάλογα ευρήματα. Η φυσιολογική σωματική θερμοκρασία μας κυμαίνεται μεταξύ 36,5 και 37 βαθμών Κελσίου. Ωστόσο στη διάρκεια του ύπνου μπορεί να μειωθεί και στους 36 βαθμούς, δίχως να υπάρξει πρόβλημα. Τουναντίον, επικίνδυνες είναι οι σωματικές θερμοκρασίες κάτω από 35 βαθμούς, που μπορεί να οδηγήσουν σε υποθερμία.

Μελέτες έχουν δείξει ότι μετά την Βιομηχανική Επανάσταση, η σωματική θερμοκρασία μας μειώνεται σταθερά κατά 0,03 βαθμούς Κελσίου κάθε δεκαετία. Αυτό συμπίπτει χρονικά με την προοδευτική αύξηση στο προσδόκιμο επιβίωσης του ανθρώπου. Ίσως λοιπόν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των δύο, λένε οι ερευνητές.

Η νέα μελέτη δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Aging.

Φωτογραφία: iStock