Τι μπορεί να σημαίνει η ταχεία απώλεια βάρους (5 ή περισσότερα κιλά), μέσα σε λίγες εβδομάδες έως δύο μήνες, που συνοδεύεται από ορισμένα άλλα, χαρακτηριστικά συμπτώματα. Γιατί πρέπει πάντοτε να ελέγχεται από τον γιατρό η ανεξήγητη απώλεια βάρους.
Όλοι μπορεί να χάνουν και να ξαναπαίρνουν κάνα-δυο κιλά, μεταβάλλοντας περιστασιακά τις διατροφικές συνήθειές τους και το επίπεδο της φυσικής τους δραστηριότητας. Αν όμως δεν έχετε αλλάξει τη διατροφή σας ούτε είστε πιο δραστήριοι, αλλά παρουσιάζετε ανεξήγητη απώλεια βάρους, πρέπει οπωσδήποτε να μιλήσετε με τον γιατρό σας.
Αυτό συνιστούν ειδικοί από την Cleveland Clinic, στο Οχάιο, εξηγώντας πως η ανεξήγητη απώλεια 5 ή περισσότερων κιλών υποδηλώνει ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα. Αν και οι πιθανές αιτίες της είναι πολλές και διαφορετικές, μία από τις συχνότερες είναι ο σακχαρώδης διαβήτης.
Όπως εξηγούν οι κυρίες Sue Cotey, RN, CDCES και Andrea Harris, RN, CDCES, η απώλεια βάρους εξαιτίας του διαβήτη εμφανίζεται σχετικά γρήγορα. Μπορεί να γίνει εμφανής μέσα σε λίγες εβδομάδες έως δύο μήνες.
Ο ρόλος της ινσουλίνης
Πώς μπορεί, όμως, ο διαβήτης, να προκαλέσει ανεξήγητη απώλεια βάρους; Το κλειδί είναι ο τρόπος που αντιδρά ο οργανισμός όταν δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει αποδοτικά την ινσουλίνη ή όταν δεν την παράγει καθόλου.
Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη που επιτρέπει στο σώμα να χρησιμοποιεί τη γλυκόζη (σάκχαρο) αίματος για να τροφοδοτήσει με ενέργεια τα κύτταρα. Αν έχετε τύπου 2 διαβήτη, ο οργανισμός σας δεν χρησιμοποιεί αποδοτικά την ινσουλίνη. Αν έχετε τύπου 1 διαβήτη, το πάγκρεάς σας δεν παράγει ινσουλίνη.
Και στις δύο περιπτώσεις, η συνέπεια είναι να μένουν τα κύτταρα χωρίς ενέργεια. Και αυτό διότι το σάκχαρο δεν μεταβολίζεται, αλλά συσσωρεύεται στο αίμα. Χωρίς ενέργεια, όμως, τα κύτταρα νομίζουν ότι δεν υπάρχει τροφή. Έτσι ενεργοποιούν έναν εφεδρικό μηχανισμό τροφοδοσίας: δημιουργούν ενέργεια καίγοντας με γρήγορο ρυθμό λίπος και μυϊκή μάζα. Οι αυξημένες καύσεις οδηγούν σε ταχεία απώλεια βάρους.
Ταυτοχρόνως, οι νεφροί εντείνουν τη λειτουργία τους για να απαλλάξουν τον οργανισμό από τη γλυκόζη (σάκχαρο) που συσσωρεύεται στο αίμα. Η διαδικασία αυτή επίσης έχει αυξημένες ανάγκες σε ενέργεια.
Ποιοι κινδυνεύουν
Η ανεξήγητη απώλεια βάρους μπορεί να εκδηλωθεί σε πάσχοντες από οποιαδήποτε μορφή διαβήτη. Είναι όμως πιο συχνή στους πάσχοντες από τύπου 1 διαβήτη. Μάλιστα συχνά είναι το πρώτο σύμπτωμα που παρατηρούν οι γονείς στα παιδιά τους, πριν τη διάγνωση της νόσου.
Ωστόσο η ανεξήγητη απώλεια βάρους εξαιτίας του διαβήτη συνήθως δεν αποτελεί μεμονωμένο σύμπτωμα. Τυπικά συνοδεύεται από ορισμένα άλλα που μπορεί να είναι:
- Έντονη δίψα ή πείνα (πολυδιψία ή πολυφαγία)
- Αυξημένη ούρηση (πολυουρία)
- Κνησμός στο δέρμα
- Σκούρο δέρμα γύρω από τον λαιμό και στις μασχάλες
- Επιβράδυνση στην επούλωση των πληγών (π.χ. μιας γρατζουνιάς)
- Ασυνήθιστη κόπωση
- Διακυμάνσεις της ψυχικής διάθεσης (συμπεριλαμβανομένης της οξυθυμίας)
- Αλλαγές στην όραση
Άλλες πιθανές αιτίες
Αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι πως η ανεξήγητη απώλεια βάρους δεν είναι φυσιολογική, τονίζουν οι ειδικοί. Μπορεί να αποτελεί ύποπτη ένδειξη και για πολλά άλλα προβλήματα, όπως:
- Πεπτικά
- Μεταβολικά
- Προβλήματα στον θυρεοειδή
Ακόμα και ο καρκίνος μπορεί να προκαλέσει ανεξήγητη απώλεια βάρους, αν και αυτό συνήθως συμβαίνει όταν έχει εξελιχθεί πολύ σε βάθος χρόνου. Για παν ενδεχόμενο, όμως, αν χάνετε βάρος και δεν ξέρετε γιατί, πηγαίνετε χωρίς καθυστέρηση στον γιατρό σας.