Μια ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο του Harvard εξετάζουν το πώς επιδρά η σωματική άσκηση στην ανθρώπινη βιολογία. Η εργασία, που δημοσιεύθηκε στο PNAS, παρουσιάζει εξελικτικά και βιοϊατρικά στοιχεία που δείχνουν ότι οι άνθρωποι, οι οποίοι εξελίχθηκαν για να ζουν πολλά χρόνια μετά τη διακοπή της αναπαραγωγικής τους ιδιότητας, εξελίχθηκαν, επίσης, και για να είναι σχετικά δραστήριοι ακόμα και στα τελευταία χρόνια της ζωής τους.
«Είναι διαδεδομένη η ιδέα στις δυτικές κοινωνίες ότι καθώς γερνάμε είναι φυσιολογικό να επιβραδύνουμε τους ρυθμούς μας, να κάνουμε λιγότερα πράγματα και να αποσυρόμαστε. Το δικό μας μήνυμα είναι το ανάποδο: Καθώς μεγαλώνουμε, είναι ακόμα πιο σημαντικό να παραμένουμε σωματικά δραστήριοι», αναφέρει ο βιολόγος και επικεφαλής συγγραφέας της εργασίας, Δρ. Daniel E. Lieberman.
Η ερευνητική ομάδα, που περιλαμβάνει επίσης τους Aaron Baggish και I-Min Lee από την Ιατρική Σχολή του Harvard, υποστηρίζει ότι η εργασία αυτή είναι η πρώτη λεπτομερής εξελικτική εξήγηση για το ότι η απουσία της φυσικής δραστηριότητας, όσο ο άνθρωπος γερνά, αυξάνει τον κίνδυνο παθήσεων και μειώνει τη μακροζωία.
Η μελέτη έγινε σε πρωτεύοντα θηλαστικά, με τους ερευνητές να τονίζουν ότι οι πίθηκοι, που ζουν συνήθως μόλις 35-40 χρόνια και σπάνια επιβιώνουν μετά την εμμηνόπαυση είναι σημαντικά λιγότερο δραστήριοι από τους περισσότερους ανθρώπους. Υποδεικνύεται, λοιπόν, ότι υπήρχε μια κλίση στην ανθρώπινη εξέλιξη όχι μόνο για να ζούμε περισσότερο αλλά και για να είμαστε πιο δραστήριοι σωματικά.
Όμως, πλέον τα πράγματα είναι ανησυχητικά για τους ανθρώπους που δεν ενσωματώνουν την οδηγία για τα 135 λεπτά μέτριας προς έντονης σωματικής δραστηριότητας καθημερινά. Αυτό το επίπεδο κίνησης –περίπου έξι έως 10 φορές περισσότερο από τον μέσο άνθρωπο- μπορεί να είναι το κλειδί που να εξηγεί το γιατί οι άνθρωποι τείνουν να ζουν περίπου επτά δεκαετίες, δηλαδή σχεδόν 20 χρόνια μετά την ηλικία που σταματούν να κάνουν παιδιά. Τα απολιθώματα δείχνουν ότι αυτό το παρατεταμένο προσδόκιμο ζωής ήταν συχνό 40.000 πριν, αντίθετα με τη θεωρία ότι το προσδόκιμο ζωής των ανθρώπων ήταν μικρό μέχρι πρόσφατα.
Η ομάδα έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι το σημαντικό όφελος υγείας από τη σωματική άσκηση είναι ότι παρατείνει ένα υγιές προσδόκιμο ζωής, όπως ορίζεται από τα χρόνια καλής υγείας.
Οι ερευνητές εξέτασαν τα δύο μονοπάτια μέσω των οποίων η δια βίου σωματική άσκηση ανακατανέμει την ενέργεια για να βελτιώσει την υγεία. Το πρώτο κομμάτι περιλαμβάνει τη διαχείριση της περίσσειας ενέργειας μακριά από πιθανόν επιβλαβείς μηχανισμούς, όπως η υπερβολική αποθήκευση λίπους. Το δεύτερο κομμάτι αφορούσε στον τρόπο με τον οποίο η φυσική δραστηριότητα κατανέμει την ενέργεια για να αποκαταστήσει και να διατηρήσει τις διαδικασίες. Η εργασία δείχνει ότι πέρα από την καύση των θερμίδων, η σωματική άσκηση είναι στρεσογόνα και προκαλεί στο σώμα σε μοριακό, κυτταρικό επίπεδο και σε επίπεδο ιστών. Η απόκριση του σώματος σε αυτή τη βλάβη, ωστόσο, είναι σημαντική για να επανέλθει ουσιαστικά πιο δυνατό.
Αυτό περιλαμβάνει την αποκατάσταση των μυϊκών ινών, των χόνδρων και των μικροκαταγμάτων. Επίσης, η απόκριση αφενός προκαλεί την απελευθέρωση αντιοξειδωτικών και αντιφλεγμονωδών ουσιών που σχετίζονται με την άσκηση και αφετέρου ενισχύει τη ροή του αίματος. Με την απουσία της φυσικής δραστηριότητας, αυτές οι αποκρίσεις είναι λιγότερο ενεργοποιημένες. Έχει αποδειχθεί, μάλιστα, ότι οι διαδικασίες κυτταρικής αποκατάστασης και επιδιόρθωσης του DNA μειώνουν τον κίνδυνο διαβήτη, παχυσαρκίας, καρκίνου, οστεοπόρωσης, νόσου Αλτσχάιμερ και κατάθλιψης.
«Το σημαντικό είναι ότι επειδή εξελιχθήκαμε για να είμαστε δραστήριοι σε όλη τη ζωή μας, το σώμα μας χρειάζεται τη φυσική δραστηριότητα για να γεράσει καλά. Στο παρελθόν, η καθημερινή φυσική δραστηριότητα ήταν απαραίτητη για την επιβίωση, αλλά σήμερα επιλέγουμε πότε και αν θα ασκηθούμε. Και πρέπει να το κάνουμε για το καλό της υγείας και της ευεξίας μας»,τονίζει ο Δρ. Lieberman ο οποίος επισημαίνει ότι δεν χρειάζεται να είμαστε τόσο δραστήριοι όσο οι κυνηγοί – τροφοσυλλέκτες της προιστορικής επχοής. αρκούν και 10-20′ άσκησης την ημέρα για να μειώσουμε σημαντικά τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου σε μεγαλύτερη ηλικία.
Διαβάστε επίσης
Κορωνοϊός: Τα 10′ που σάς προστατεύουν από σοβαρή νόσηση
Μακροζωία: Αυτά είναι τα τρόφιμα που αγαπούν την καρδιά και μακραίνουν τη ζωή
Η παυσίπονη δραστηριότητα που μας δείχνει επτά χρόνια νεότερους