Το κρύο ενεργοποιεί εγγενείς μηχανισμούς προστασίας του οργανισμού από την απώλεια θερμότητας, οι οποίοι επιβαρύνουν την καρδιαγγειακή λειτουργία. Ποιοι κίνδυνοι μας απειλούν εάν δεν προσέχουμε. Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο και πότε.
Το έντονο κρύο που θα επικρατήσει στη χώρα μας για αρκετές ακόμα ημέρες μπορεί να αποτελέσει αληθινή δοκιμασία για τον οργανισμό και να ανοίξει τον δρόμο σε αιφνίδια καρδιακά επεισόδια, προειδοποιούν οι ειδικοί.
Αιτία γι’ αυτό είναι η φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού στο ψύχος: η κινητοποίηση εγγενών μηχανισμών που θα του επιτρέψουν να διατηρήσει στα επιθυμητά επίπεδα την εσωτερική θερμοκρασία του.
Το κρύο, λ.χ., επιταχύνει τους κτύπους της καρδιάς, αυξάνοντας την αρτηριακή πίεση, λέει η επεμβατική καρδιολόγος Dr. Leslie Cho, καθηγήτρια Καρδιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Case Western Reserve. Επιπλέον, συστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, για να μειωθεί η αποβολή θερμότητας.
Όταν μάλιστα φυσάει και δυνατός, παγωμένος αέρας, οι αντιδράσεις αυτές είναι ακόμα εντονότερες και η αύξηση της πίεσης μπορεί να είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Η καρδιά κινδυνεύει ακόμα περισσότερο εάν το κρύο συνδυάζεται με κάποια έντονη δραστηριότητα. Ο συνδυασμός λ.χ. της παγωνιάς με το φτυάρισμα του χιονιού μπορεί να προκαλέσει σπασμό και συστολή των αρτηριών, λέει ο Dr. Sam Kazziha, διευθυντής του Καρδιαγγειακού Τμήματος στο Νοσοκομείο Henry Ford Macomb Hospital του Ντιτρόιτ. Εξίσου επιβαρυντικό μπορεί να είναι το προσπαθεί να ξεκολλήσει κάποιος το αυτοκίνητό του από τα χιόνια ή το να διασχίζει μεγάλες αποστάσεις με τα πόδια.
Ποιοι κινδυνεύουν
«Όταν χιονίζει, βλέπουμε πολλούς ασθενείς οι οποίοι υφίστανται έμφραγμα ενόσω καθαρίζουν τον δρόμο από το χιόνι», λέει Dr. Kazziha. «Οι περισσότεροι είναι μεσήλικες οι οποίοι αγνόησαν τους παράγοντες κινδύνου για έμφραγμα που είχαν». Στους κινδύνους αυτούς συμπεριλαμβάνεται το ιστορικό:
- Προηγούμενου εμφράγματος
- Προηγούμενης καρδιαγγειακής νόσου, όποια κι αν είναι αυτή
- Υπέρτασης
- Σακχαρώδη διαβήτη
- Υψηλής χοληστερόλης
«Όσοι εμπίπτουν σε αυτές τις κατηγορίες μπορεί να έχουν στενώσεις στις αρτηρίες της καρδιάς», τονίζει ο Dr. Kazziha. «Δυστυχώς, ο κόσμος υποτιμά το πόσο κουραστικό είναι το φτυάρισμα του χιονιού για την καρδιά. Νομίζουν ότι αν το σπρώξουν λίγο στην άκρη δεν κινδυνεύουν. Δεν συνειδητοποιούν όμως πόση προσπάθεια χρειάζεται για να μετακινήσεις κάτι τόσο βαρύ. Πόσο μάλλον που η προσπάθεια γίνεται στο κρύο, ακόμα κι όταν φυσάει δυνατός αέρας».
Από καρδιολογικές επιπλοκές κινδυνεύουν ακόμα και οι 50άρηδες που πιστεύουν ότι έχουν καλή φυσική κατάσταση και έτσι το παρακάνουν.
Ο κίνδυνος για την καρδιά είναι ακόμα μεγαλύτερος στο κρύο, μετά από ένα μεγάλο γεύμα. Το ίδιο και αν στη διάρκεια του φτυαρίσματος, πίνει κάποιος αλκοόλ για να ζεσταθεί. Και τα δύο μπορεί να αποδειχθούν ολέθρια προειδοποιεί ο Dr. Kazziha.
Ποιοι δεν πρέπει ποτέ να καταπονούνται στο κρύο
Ο Dr. Kazziha τονίζει ότι ορισμένα άτομα υψηλού κινδύνου δεν πρέπει να καταπονούν ποτέ το σώμα τους στο κρύο. Αυτοί είναι:
- Όσοι έχουν περάσει έμφραγμα
- Όσοι έχουν κάνει εγχείρηση στεφανιαίας παράκαμψης (μπάι πας)
- Όσοι φέρουν στεντ
- Όσοι έχουν ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό καρδιοπάθειας
- Οι πάσχοντες από υπέρταση
Για να είστε πιο ασφαλείς
Αν θέλετε οπωσδήποτε να καθαρίσετε τα χιόνια ή να κάνετε οτιδήποτε κοπιώδες σε υπαίθριο χώρο, παρά το δυνατό κρύο, ο Dr. Kazziha συνιστά να προσέξετε τα εξής:
- Να ντυθείτε ζεστά και σε στοιβάδες. Να βάζετε πολλά ρούχα, το ένα πάνω από το άλλο. Το τελευταίο ιδανικά πρέπει να είναι αντιανεμικό και αδιάβροχο. Μην ξεχάσετε τον σκούφο, τα γάντια και τις γαλότσες. Καλύψτε τη μύτη και το στόμα σας για να μειώσετε την εισπνοή κρύου αέρα.
- Μην κάνετε πολλή δουλειά μονομιάς. Να κάνετε συχνά διαλείμματα κι ας σας πάρει περισσότερη ώρα η δουλειά που θέλετε να κάνετε.
- Αν φτυαρίζετε χιόνι, να μην βάζετε βαθιά το φτυάρι. Να σπρώχνετε στο πλάι το επιφανειακό στρώμα του, αντί να το σηκώνετε. Να καθαρίζετε μια μικρή περιοχή και ύστερα να ξεκουράζεστε λίγο.
- Αν έχετε τη δυνατότητα, ζητήστε από κάποιον υγιή, γυμνασμένο νέο της οικογένειάς σας να σας βοηθήσει.
Φωτογραφία: iStock